InfoHub Logo

Qazaqtardyń paıda bolýy Syr boıyna noǵaılardyń qonystana bastaǵan kezinen bastalady. Noǵaılar men orystar buryn bir-birimen jaýyǵyp júredi eken. Birde orys jaǵynyń elshileri noǵaılarǵa beıbit maqsatpen kelipti. Elshiliktiń quramynda orys kinázderi jibergen 30 jaýynger men olardyń áıelderi de bolsa kerek. Munyń mánisi, orys kinázderi ótinish etipti «Eger tatar (noǵaı) hany da óz jaǵynan 30 jaýyngerdi áıelderimen shyǵaryp, eki jaqtyń ózara aralasqan jaýyngerlerin shekaraǵa qonystandyrsa, olardan jartylaı orys, jartylaı tatar taıpasy quralar edi, sóıtip, eki eldiń arasyndaǵy jaýyǵýshylyq tyıylar edi» dep.

Bul usynys tatar hanyna óte unaıdy da, kelisimin beredi. Tek 30 jaýyngerdiń ornyna 30 quldy otbasylarymen birge jiberedi. Quldardyń ishinde aqyl-qaıratymen kózge túsken Alasha jáne Alash esimdi aǵaıyndy eki jigit bolypty. Sodan, tatar quldary men orys jaýyngerleri mejeli jerge kele jatyp, jolda bir qonalqyǵa toqtaǵanda Alasha men Alash: «Túnde orystar uıyqtap jatqanda qyryp tastaıyq», — dep joldastaryn úgitteıdi. Joldastary kelisim beredi de, túnde uıqydaǵy orystardy quldar op-ońaı qyryp salady. Sóıtip, olar óz aldaryna bólek taıpaǵa aınalady.

Alashany — han, Alashty bı etip saılaıdy. Bul ekeýinen basqa, qara qyldy qaq jarǵan bir ádil qazy bolady eken. Ony ádildigine bola taıpalastary: «bizdiń qazymyz qazy-aq qoı» dep madaqtaıtyn bolsa kerek. Sodan, júre kele taıpalastary ony «Qazaq» dep ataıtyn bolypty.

 

---