InfoHub Logo

Álemdegi eń kóne áýe tasymaldaýshysy – golandıalyq KLM. 1919 jyly 7 qazanda qurylǵan atalǵan kompanıa, negizi qalanǵannan beri 100 jyldaı ýaqyt ótse de, áli kúnge deıin jumysyn júrgizýde. Al álemdegi áýejaılardyń qaısysy eń kóne bolyp sanalady? The Teleqraph baspasy mundaı áýejaılardyń 12-sin iriktep kóripti, sol tizimdi nazarlaryńyzǵa usynamyz.

Álemdegi eń eski áýejaı qaı jerde ornalasqan jáne búginde kóne áýe tasymaldaýshylardyń qaısysy qyzmet kórsetýin jalǵastyrýda?

AQSH, Olbanı halyqaralyq áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1928
Jolaýshylar legi: 2,8 mıllıon adam (2016 jyl)

Bul áýejaıdyń negizi 1909 jyly Nú-Iork shtatyndaǵy Olbanı qalasynda qalanǵan. Onda Amelıa Erhart jáne Charlz Lındberg syndy avıasıa pıonerleri jattyqqan. 1928 jyly bul áýejaıdy jańa orynǵa kóshirmegende, bizdiń búgingi tizimimizdiń kóshin bastap turar edi. Qazirgi tańda áýejaı jumysy jalǵasyp keledi. Ony American Airlines, United, Delta, JetBlue jáne Southwest sıaqty tasymaldaýshylar paıdalanýda.

AQSH, Mınneapolıs/Sent-Pol halyqaralyq áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1920
Jolaýshylar legi: 37,5 mıllıon (2016 jyl)

1938 jyly Mınneapolıs áýejaıyna Govard Húz óziniń dúnıe júzin ushyp ótýi kezindegi reısinde toqtaǵan.

Búginde atalǵan áýejaı 17 áýejelisine qyzmet kórsetýde jáne Delta Airlines olardyń ishindegi eń irisi bolyp sanalady. Bul áýejaıdyń eń tyǵyz ishki reısi – Chıkagoǵa deıin, al eń úlken halyqaralyq reıs – Amsterdamǵa deıingi reıs.

Aýstralıa, Kıngsford Smıt atyndaǵy Sıdneı halyqaralyq áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1920

Jolaýshylar legi: 41,9 mıllıon adam (2016 jyl)

Sıdneı áýejaıy 1920 jyly qurylǵan. Al ondaǵy turaqty ushýlar 1924 jyly bastaldy. Sodan beri ol qaladaǵy basty áýejaı bolyp qalǵan, sonymen birge 1920 jyly negizi qalanǵan Qantas áýekompanıasynyń shtaby bolyp sanalady. Charlz Kıngsford Smıt - 1935 jyly Mánmada apatqa ushyraǵan, alǵashqy aýstralıalyq avıatorlardyń biri.

Sýrette - «Mıss Aýstralıa» konkýrsyna qatysýshylardyń Maskot (Sıdneılik áýejaı buryn osylaı atalǵan) áýejaıyna qonǵan sáti.

Fransıa, Parıj-Le-Býrje

Qurylǵan jyly: 1919
Jolaýshylar legi: joq; áýejaı attas avıasalonnyń alańy retinde qoldanylady.

1932 jyly Orlı áýejaıy ashylǵanǵa deıin, Le-Býrje Parıjdiń jalǵyz áýetoraby boldy. 1940 jyldyń maýsymynda Adolf Gıtler óziniń Parıjge jasaǵan ekskýrsıasyn dál osy áýejaıdan bastaǵan. Atalǵan áýejaıdyń halyqaralyq reısteri 1977 jyly toqtatylsa, 1980 jyly ishki reısteri jabyldy. Degenmen, munda árbir eki jyl saıyn avıasıalyq jáne ǵaryshtyq apparattarǵa arnalǵan attas bedeldi kórme ótedi.

Nıderlandy, Shıphol áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1916
Jolaýshylar legi: 63,6 mıllıon adam (2016 jyl)

Kóne áýejaılardyń ishindegi eń tyǵyzy osy – 1916 jyly áskerı baza retinde ashylǵan amsterdamdyq Stıphol áýejaıy. Azamattyq ushýlar 1920 jyly bastaldy. Munda alty ushý-qoný jolaǵy (dál mundaı tyǵyzdyqtaǵy londondyq Hıtroý áýejaıynyń jolaǵy - ekeý ǵana) bar. Stıphol óziniń osy kólemine baılanysty Nıderlandydaǵy eń iri almasý toraby jáne álemdegi eń mańyzdy áýejaılardyń biri boldy.

Italıa, Rım-CHampıno áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1916
Jolaýshylar legi: 5,8 mıllıon adam (2015 jyl)

Rım-CHampıno áýejaıy 1916 jyly ashylǵan. 1960 jyly Leonardo da Vınchı atyndaǵy Rım-Fúmıchıno halyqaralyq áýejaıy paıda bolǵannan keıin Champıno birneshe onjyldyqtar boıy toqyraýǵa ushyrady. Biraq, keıinirek oǵan loýkosterler nazar aýdara bastady. Búginde Champıno kóbinde Ryanair kompanıasyna qyzmet kórsetýde, sonymen birge  Wizz Air-diń birneshe reısine jumys jasaýda.

Taıland, Bangkok, Donmyang áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1914
Jolaýshylar legi: 35,2 mıllıon adam (2016 jyl)

Vetnamdaǵy soǵys kezinde AQSH áskerleri dál osy áýejaıdy komandalyq shtab retinde qoldanǵan. Al búginde ol Air Asia, taılyq Nok Air loýkosteri jáne aýstralıalyq Scoot-qa qyzmet kórsetýde. 2011 jyly sý tasqynyna baılanysty birneshe aıǵa jabylǵan bul áýejaı qazirgi tańda jumysyn jalǵastyrýda.

Germanıa, Bremen halyqaralyq áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1913
Jolaýshylar legi: 2,6 mıllıon adam (2016 jyl)

Bremen áýejaıynyń alǵashqy klıentteriniń biri, joǵaryda atalǵan dúnıe júzi boıynsha eń kóne áýe tasymaldaýshy - golandıalyq KLM boldy. 1945 jyldan 1949 jylǵa deıin bul áýejaı amerıkalyq baza retinde paıdalanyldy. Búginde Bremenge Ryanair ushýda.

Rýmynıa, Aýrel Vlaıký atyndaǵy Býharest Benása halyqaralyq áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1912
Jolaýshylar legi: 12 925 adam (2015 jyl)

TAROM áýe kompanıasynyń komýnıstik kezeńdegi shtaby (sýrette - Nıkıta Hrýshev pen Nıkolae Chaýsheský), Aýrel Vlaıký áýejaıy endi tek charterlik reıster men jeke ushaqtar úshin paıdalanylady.

Ulybrıtanıa, Shorhem áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1911
Jolaýshylar legi: 452 adam (2014 jyl)

Sassekstegi Shorhem – bul Brıtanıadaǵy únemi jumys isteıtin eń kóne áýejaı. Qazirgi tańda ol tek qana jeńil ushaqtarǵa paıdalanylýda. Atalǵan áýejaıdyń bir bóligi 1909 jyly áýe kemeleriniń ushyp-qonýy úshin qoldanylsa, keıinnen ony ıpodrom retinde paıdalandy, odan keıin – áskerı aýrýhana boldy. Munda turaqty ushýlar tek 1930 jyldary ǵana qaıta jańǵyrtyldy.

Germanıa, Gambýrg áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1911
Jolaýshylar legi: 16,2 mıllıon adam (2016 jyl)

Gambýrg áýejaıynyń negizi 1911 jyly qalandy. Ol 1948 jyly Batys Berlındi qorshaý kezinde júk tasymaldaý pýnkti retinde paıdalanylǵan. Sýrette – 1960 jylǵy Marlen Dıtrıhtyń kezdesýi.

Álemdegi eń kóne áýejaı – ol ...

AQSH, Merılend, Kolej-Park áýejaıy

Qurylǵan jyly: 1909
Jolaýshylar legi: joq (tek komersıalyq emes azamattyq avıasıa úshin)

Bul áýejaı týraly tek naǵyz avıasıa jankúıerleri ǵana estigen bolar. Munda aǵaıyndy Raıttardyń eń alǵashqy ushaqtarynyń biri - Type A bıplan synaldy. 1909 jyldyń qazan aıynda atalǵan ushaq AQSH áskeri tarapynan satyp alyndy.

---