Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Álemniń eń kishkentaı alty qalasy

Úlken qalanyń ý-shýynan sharshaǵan adam bir tanysyn kezdestirmeıtindeı qaıda ketip qalýyna bolady?

PhinDeli (Býford), Vaıomıng, AQSH 1. Bir adam turady

Bul qalanyń ataǵy kóp ýaqyt boıy bir ǵana turǵyny bolǵanymen shyqqan. Don Semmons – qala meri, aýla sypyrýshy, janarmaı quıýshy jáne jergilikti dúkenniń satýshysy. Ol Býford qalasyna 1980 jyly otbasymen birge kelgen, jubaıy qaıtys bolǵannan keıin uly ekeýi turǵan. 2008 jyly uly kóship ketip, mer jalǵyz qaldy, al 2012 jyly qalany satýǵa shyǵardy.

Úımen birge 1905 jyly salynǵan mektep ǵımaraty, janarmaı beketi, kólik garajy, saraı jáne bir kezderi ataqty qaraqshy Bých Kessıdı tonamaq bolǵan dúken satylyp kete bardy. On bes mınýtqa sozylǵan aýksıonnyń jeńimpazy – Vetnamdyq kásipker, al kelisim quny - 900 myń dollar boldy. Jańa ıesi qalanyń Býford ataýyn PhinDeli dep ózgertip, AQSH-ta Vetnam kofesin tanymal etý jónindegi bıznespen aınalysa bastady. Don Semmons bolsa, burynǵy óz qalasyna qosymsha mer bolyp resmı jumysqa qabyldandy.

Býford Vaıomıng shtatynda, Shaıenjáne Laramı qalalarynyń ortasynda, Interstate 80 avtokólik jolynyń boıynda ornalasqan. Qalashyq 1860 jyldary Qurlyq aralyq temir jol qurylysy júrip jatqan kezeńde paıda bolǵan. Keı kezeńderde munda eki myń adamǵa deıin turǵan. Magıstral baǵyty ózgergennen keıin qala turǵyndarynyń sany kúrt kemı bastady. 

Ne izdep baramyz: Bul aradan qaǵazǵa jazylǵan hat nemese estelik SMS jiberýdiń ózi nege turady: qalashyqtyń derbes pochta ındeksi jáne uıaly baılanys munarasy bar.

Hým, Horvatıa 2. 23 adam mekendeıdi

Bul ortaǵasyrlyq qamal-qala álemdegi eń kishkentaı qala bolyp Gınnestiń rekordtar kitabyna engen. Ol Istrıa túbeginiń ortalyq bóliginde, bir jotanyń basynda, 349 m bıiktikte ornalasqan. Ańyzdarǵa súıensek, Hýmdy alyp adamdar alyp tastardan salǵan. Qala mártebesin sonaý Hİ ǵasyrda ıemdengen eldi mekenniń óz meri, polısıasy, dárigeri, soty men órt sóndirýshisi bar. Ótken ǵasyrdyń qyrqynshy jyldary munda 450 adam mekendegen.

Hýmda Hİİ ǵasyrǵa jatatyn freskalar jaqsy saqtalǵan, odan bólek  13 úı, 2 kóshe, 2 ǵıbadathana, dúken, pochta, zırat, meıramhana jáne qonaqúı bar. Jyl saıyn maýsym aıynyń ortasynda qalada mer saılaýy ótedi, oǵan tek er adamdar qatysady. Saılaýdyń aıaǵy bı festıvaline ulasady.

Ne izdep baramyz:  Tarıhı qalany kórýge.

Strjela ústindegi Rabshteın, Chehıa 3. 25 turǵyny bar

Kóne, ádemi, Chehıanyń da, búkil Ortalyq Eýropanyń da eń kishkentaı qalasy  Strjela ústindegi Rabshteın qala mártebesin 1337 jyly alǵan. Munda bir ǵana kóshe men bir alań bar. Eń tanymaly – XIV ǵasyrǵa jatatyn gotıka stılinde salynǵan qamaldyń qırandylary, baroko stılindegi qamal jáne kóne kostel. Odan bólek, evreıler zıraty, kóne tas kópir, toqtap qalǵan aǵash dıirmen, qonaqúı jáne atqora bar.

Rabshteınniń atyn shyǵarǵan – osy arada óndiriletin slanes. Ony áli de jergilikti úılerdiń shatyr jabynynan kórýge bolady. úılerdiń kóbin turǵyndar jazda ǵana paıdalanady.

Ne izdep baramyz: Tárbıeli evreı elesterin izdeýge – qamalda demalys úıi jumys isteıdi.

Melnık, Bolgarıa 4. 390 adam meken etedi

Melnık Bolgarıanyń eń kishkentaı qalasy bolyp sanalady. Alaıda, HH  ǵasyrdyń basynda ǵana munda 5 myń adam ómir súrgen (negizinen grekter). Qalashyqtyń ataýy mańyndaǵy bor jartastardan shyqqan. Melnıktegi – búkil Bolgarıadaǵy da –eń kóne ǵımarat – Hİİİ ǵasyrǵa jatatyn Boıar (Vızantıa) úıi. Qalashyqta jalpy júzge tarta mádenı eskertkish bar, eń qyzyqtylary – Hİİ ǵasyrdaǵy Nıkolaı monastyri, Petr jáne Pavel apostoldar shirkeýi, Rım kópiri jáne kóne túrik monshasy. Áıtse de, Melnıktiń atyn shyǵarǵan – fólklor festıválderi jáne ejelgi tehnologıa boıynsha ázirlenetin qoldan jasalǵan sharap. Sharap quıylǵan úlken bóshkeler jartas qýystarynda saqtalady.

Ne izdep baramyz: Ózińizdi ýaqyt tereńine sapar shekken jolaýshy seziný úshin: munda Orta ǵasyrdan beri kóp eshteńe ózgermegen. Onyń ústine, Melnıkte alyp platan jáne shynar aǵashtary ósedi, keıbireýleriniń jasy júzdegen jylǵa jetedi. 

Kallaste, Estonıa 5. 953 adam mekendeıdi

Estonıanyń Kallaste (eston tilinen aýdarǵanda — «jaǵalaý») qalasy Chýd kóliniń jaǵasynda ornalasqan. 1923 jylǵa deıin qalanyń ataýy mańyndaǵy qyzyl qum shoqylaryna qarap Qyzyltaý bolǵan. Kallasteniń irgetasy  XVIII ǵasyrda qalanǵan, 1938 jyly qala mártebesi berilgen. 72% orystar quraıtyn turǵyndarynyń kóbi balyq aýlaýmen aınalysady. Qalanyń aýdany eki shaqyrymǵa da jetpeıdi. 

Qum tóbelerinen bólek, Kallasteniń atyn eski saltty ustanýshylar shirkeýi jáne keńes áskerleriniń baýyrlastar qorymy shyǵarǵan. Bul – eldegi eń kedeı qala, Kallaste meriniń derekterine súıensek, munda «balalardyń 40,8% salystyrmaly túrde kedeı turady» eken.

Ne izdep baramyz: Jaı, kórip qaıtý úshin)

Dúrbúı, Belgıa 6. 11 myń turǵyny bar

Dúrbúı — Belgıanyń qurtaqandaı ǵana, turǵyndary fransýz tilinde sóıleıtin qalashyǵy. Qala mártebesin 1331 jyly ıelengenimen, Dúrbúı aty alǵash ret Hİ ǵasyrda atalady. Qalashyqta úsh geologıalyq aımaq bar, shalǵyn, jazyq dala, taý, orman, Ýrt ózeniniń  landshaftary ereksheligimen kóz tartady. Qalashyq týrıser esebinen kúneltip otyr jáne ortaǵasyrlyq atmosferasyn: tas tóselgen tar kóshelerin, tastan salynǵan úılerdi, Nıkolaı shirkeýin, 1380 jylǵy Nan bazaryn jáne 889 jyly salynǵan kóne qamaldy kóziniń qarashyǵyndaı saqtaıdy.  Dúbúıǵa alǵashqy týrıser XIX ǵasyrda kele bastady, sodan beri qala túrlenip, ınfrastrýktýrasy damydy, qazir munda qonaqúıler, meıramhanalar, dámhanalar men kádesyı satatyn dúńgirshekter bar.

Ne izdep baramyz: Munda at jegilgen páýeskemen serýendep, Ýrt ózenin boılaı raftpen túsip, Topıarı shaǵyn baǵyndaǵy sýret sala otyrǵyzylǵan aǵashtardy aralap serýendep qaıtýǵa bolady. eń mańyzdysy – munda siz bir de bir tanysyńyzdy kezdestirmeısiz.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama