Revolverdiń tarıhy
Birinshi revolver XVI ǵasyrda jasaldy. Ol oqqaltadaǵy qýysynda oqdárisiniń fıtıl nemese kremnıı arqyly janýy arqyly iske qosylady. Bul ádispen atatyndar árbir oq atý úshin oqpanǵa oqdári sebýi kerek, ol óz kezeginde fıtıldiń jalynsyz otynan tutanady nemese kremnıı ushqynynan tutanady da, oqqaltadaǵy negizgi zarádtiń iske qosylýyna ákeledi. Mundaı qarýdy qoldaný senimsiz edi, sebebi mundaı mehanızmnen oqqaltadaǵy barlyq oqqa ot berip, eki birdeı oq atýǵa ákep soǵady. Sondyqtan da revolverler kópshiliktiń qarýyna aınala qoımady.
1818 jyly amerıkalyq Artemas Ýıller AQSH-ta kremnıı oqqaltasy bar revolver jasap, patenttep aldy. Onyń qurylymy oqdáriniń ekinshi oqqaltadaǵy oqtarǵa túsip ketpeıtindeı etip jasalǵan. Ýıller ony serippeniń kómegimen jasaǵan. Ol atý kezinde barabandy alǵa qaraı qozǵap, oqdárini oqqaltadan alystatady.
Osy jyly Ýıllerdiń tegi boıynsha attasy ári jerlesi Kollıer bul revolverdi Anglıada patenttep alady. Bul jaqta ol revolver men Ýıllerdiń konstrýksıasyndaǵy qarýlardy shyǵaratyn fabrıka ashady. Alaıda bul revolverdiń de jetispeýshiligi kóp bolady, bul aqaýlardy óz kezeginde soqqy-kapsúl mehanızminiń oılap tabylýy joıdy.
Ýıller revolverdi jasaǵan ýaqytta, kapsúldi aǵylshyn qarý jasaýshysy Djozef Egg jasaǵan. Bul ónertabysty qoldaný kremnıı qarýlarynyń dáýreniniń aqátalýymen tuspa-tus keledi. Onyń arqasynda jyldam atý múmkindigi paıda boldy, ot almaı qalýlar azaıdy jáne aýa raıynyń áseri tipten kedergi keltirmeıtin boldy. Degenmen qarý bastapqy kezdegideı aýyzy arqyly oqtalatyn, ol kezde ýnıtarlyq patrondar da bolmady.
1835 jyldyń sońynda amerıkalyq bozbala Semúel Kolt Kolt-Paterson atty kapsúl revolverine álem boıynsha patent alady. Al kelesi jyly Kolt ony jappaı óndire bastady. 1839 jyly jańartylǵan Kolt-Paterson jasaldy, onyń oqqaltadaǵy oqtardy nyǵyzdaıtyn tetigi paıda boldy, bul arqyly tapanshany ońaı ári naqty oqtaýǵa múmkindik týdy. Kolt basqa da modelderdi shyǵaryp júrdi, biraq erekshe suranysqa ıe bolǵandary joq edi, tek 1851 jyly shyǵarǵan 1851 «Morskoı» modeldi Kolt revolveri tanymal bola túsip, 20 jyldaı ýaqyt boıy shyǵaryldy.
Osylaısha, revolverdi shyǵarǵan adam dep bir ónertapqyshty ataı salýǵa bolmaıdy. Ýıller ony erte jasady, degenmen Kolttiń revolveri keń taraldy, al tanymal bolǵan sáti mańyzdy emes pe?
You Might Also Like
