InfoHub Logo

Adamdar ne sebeppen áleýmettik jelilerge óz sýretterin salady? Bul týraly bloger Leo Babaýta (Leo Babauta) oı-tolǵap, birneshe qyzyqty boljam usynǵan eken. Biz onyń jazbasyn aýdaryp, birinshi jaqta baıandap otyrmyz.

Tanymal amerıkalyq bloger jáne jazýshy. Qazirgi tańda prokrastınasıa jáne zıandy ádetterden óz betinshe arylǵanyn kópshilikke úlgi etip, tájirıbesimen bólisip júr.

Jaqynda men órkenıetten qalys qalǵan Serra-Nevada taý jotasynda boldym. Bul jerdiń tabıǵaty óte ádemi. Tabıǵat kórinisiniń tamashasy sondaı, sýretke túsirý úshin qolym eriksiz smartfonǵa júgire berdi. Bar oıym osy ásemdikti dostaryma kórsetý edi.

Biraq men bul jerde bir máselege tap boldym. Men taýda edim. Internet degen ataýymen joq. Maǵan osy sulýlyqqa óz betimshe tamsanýdan basqa amal qalmady. Mine, osy sátte men oılanyp qaldym.

Men de ózgeler sıaqty sýretterimmen bólisýge qumarmyn. Meniń Instagram-da da, Facebook-te de akkaýntym joq, biraq men otbasymmen jáne dostarymmen WhatsApp nemese Snapchat sıaqty qosymshalarda qyzyqty sýrettermen bóliskendi unatamyn.

Dál sol sebepti men ómiriniń jarqyn sátterin sýretke túsirip, álemmen bóliskisi keletin adamdardy sókpeımin. Sókpeımin, óıtkeni olardy jaqsy túsinemin. Ózimiz de ara-tura áleýmettik jelilerge demalysta túsken sýretterimizdi, úı janýarlarynyń tátti qylyqtaryn nemese zor yqylaspen jasaǵan taǵamymyzdy jarıalaımyz.

Biraq bulaı isteýge bizge ne túrtki bolady? Sýretpen bólisýge degen qumarlyq qaıdan paıda bolady? Biz bul prosesti sanaly túrde basqara alamyz ba?

Qaraǵaı ormandy qaq jaryp, qonaq úıge jetkenshe, basyma myna oılar maza bermedi:

• Bireýmen bólisýge asyqpaı-aq, nege jaı ǵana osy sátten lázzat alýǵa bolmaıdy?

• Men bireýlerdiń aldynda maqtanǵym kele me, álde meniń is-áreketimniń astarynda qandaı da bir áltrýıstik nıet bar ma?

• Jalpy nege meni osy taqyryp mazalaıdy?

Men óz problemamdy naqty túsindim: beısanaly túrde árdaıym bireýlerge sýretterimmen bóliskim kelip turady. Taýda saıahattaǵan eki kúnimde bul yntam bir saǵatta eki ret mazalap turdy. Men bul prosesti barynsha sanaly basqarýǵa bel býdym.

Osylaısha, mynany túsindim.

1. Telefondy paıdalanýǵa ózińe tyıym salý kerek.

Ádemi birdeńe kórgen saıyn qolym telefonǵa qaraı júgire beredi. Men bul jabysqaq qalaýymmen ne isterimdi bilmedim jáne ózimdi táýeldi ári dármensiz sezindim. Sol kezde men ózimdi shekteı bastadym.

Telefondy qolyma alǵym kelgen saıyn, ózimnen: telefondy ne isteımin, qazir qandaı sezimdemin, ony paıdalana almaǵanym úshin nege boıymda yńǵaısyzdyq týyndap jatyr,  bárine sýretti jibersem qandaı sezimde bolamyn? Bul suraqtarǵa jaýap taba almadym. Men qyzyǵýshylyǵyma odan ári boı aldyryp, eksperımentti jalǵastyrdym.

2. Biz ózimizdi jaqsy jaǵymyzdan kórsetkimiz keledi.

Adam jany áleýmetpen tyǵyz baılanysty. Ózgeniń kózinde biz baqytty kóringimiz keletini qalypty dúnıe. Biz aınalamyzdaǵy adamdarǵa tolyqqandy ómir súrip jatqanymyzdy, el kórip, jer kórip júrgenimizdi, osy ómirden qandaı da bir maǵyna kórip júrgenimizdi kórsetkimiz keledi, solaı oılaǵanyn qalaımyz. Sýretterimizben bólisý – bul bizdiń tiri ekenimizdi jáne birdeńege laıyq ekenimizdi álemge kórsetý.

Basqalardyń kózinde jaqsy kóringimiz keletin áreketti bireýler sıaqty men esh sókpeımin. Menińshe, bul qalypty jaǵdaı.

Eger shynaıy bet-beınemizden áldeqaıda jaqsy kóringimiz keletin beısanaly talpynysymyz bolmasa biz óz-ózimizge adal bolmas edik.

Men mundaıǵa mán bermeımin deıtinder, shyn máninde aldaıdy. Jalpy ózińniń qandaı tamasha adam ekenińdi kórsetýdiń qandaı aıyby bar?

Kóp jaǵdaıda bizge munyń esh qajeti joq ekenin uǵatyn deńgeıdemiz. Áleýmettiń qoldaýynsyz-aq biz baqytty bola alamyz. Árıne, men buǵan onsha senbeımin, áıtpese myna maqalany jazbas edim. ;)

3. Biz jaqyndarymyzben qýanyshymyzdy bólisýge yntyqpyz.

Sebebi olar da týra biz sıaqty tańǵajaıyp ashylýlar men áserli sátterden lázzat alǵanyn qalaımyz. Mine, mysaly tańǵajaıyp dúnıe kórdik, bul bizdi qalaı shabyttandyrsa ózgelerdi de solaı shabyttandyrǵanyn qalaımyz. Bul olardyń ómirin jarqyn ete túsedi dep, bir silkintedi dep esepteımiz. Sýrettermen bólisý táýeldiliginiń bul jaǵymdy jaǵy bolyp tabylady. Biraq keri jaǵy da bar.

Aınalasyndaǵy adamdardyń túrli oqıǵalarynan, saıahattarynan, shytyrman oqıǵalarynan shabyt alatyn kóptegen adamdardy tanımyn. Olar adamdardyń usynǵan keńesterine qulaq túrip, óz paıdasyna asyrady. Olardyń júrip ótken joldaryn qaıtalaýǵa tyrysady, nemese bireýlerdiń keńesi boıynsha kózderi túsken meıramhanaǵa barady.

Alaıda osyndaı zattardan birshama qyńyraıyp qalatyn adamdar da bar. Olar beısanaly túrde mundaı sýretterden quıtyrqulyq izdeıdi, maqtanshaqtyqqa balaıdy, qyzǵanyshqa bólenip, kórealmaýshylyqqa boı aldyrady. Áleýmettik jelilerge jarıalanǵan sýretter mine, osyndaı kóptegen qarama-qaıshy sezimder týdyrady.

4. Osy sátten lázzat alý kerek.

Siz tamasha tabıǵatty kórip tursyz. Onyń tamasha bolǵany sonsha, ony bireýmen bóliskińiz keledi. Nege? Ne úshin? Ádemi kórinisti tamashalaýdan ózge, ony sýretke túsirý, bireýge jiberý úshin ábigerge túsýdiń qajeti qansha? Men osy jaıly kóp oıladym jáne buryn aınalamdaǵy ádemi kórinisten jaı ǵana lázzat ala alǵanymdy, ony bireýmen bólisýge muqtaj bolmaǵanym esime tústi. Iaǵnı bul ábden múmkin.

Biz eshkimmen bólispeı-aq ádemi sátten lázzat ala alamyz. Biz sulýlyqty baǵalaı alamyz jáne bireýdiń maquldaǵanyna zárý emespiz.

Keıbireýler bulaı istemese ózin tolyqqandy sezinbeıtinin aıtýy múmkin, biraq olaı emes. Tamasha sátten jalǵyz lázzat alýǵa da bolady. Jáne bul óte tamasha.

5. Sýrettermen almasý – tolqýdy basý amaly.

Kún batarda taýlar qandaı ǵajaıyp kóriniske ıe bolatynyn elestetińizshi. Mundaı kórinistiń ǵajaptyǵy sonsha, boıyńda túrli sezimder asyp-tasyp jatady. Biz osy sezimderimizben bóliskimiz keledi. Sol úshin de sýrettermen almasamyz. Osylaısha sezimderimizdi aýyzdyqtaǵymyz keledi. Sezimderimizben bólise almaıtyn bolsaq, qýanyshtan shyńǵyra bastaımyz.

Biraq buryn ondaı múmkindik bolmaıtyn. Biz jaı ǵana lázzat alatynbyz. Qýanysh pen tamsaný sezimderi bizdi jańa zertteýler men ashylýlarǵa ıtermeleıtin, olar bizdi ishteı nárlendiretin jáne ári qaraı damýǵa kúsh beretin. Al qazir biz sezimderimizdi basqalarmen bólisý arqyly áserli pikirlerimizben ony basyp tastaımyz.

Birdeńeni basqa bireýge jiberemiz, kórsetemiz dep kóptegen tamasha emosıalarymyzdy óz qolymyzben tunshyqtyramyz, tamasha sátterden áser alýdan qalamyz. Kóptegen adam muny túsinedi, biraq jaǵdaıdy ózgertýge qulyqsyz. Beker.

Biz óz sezimderimizdi basqara alamyz jáne durys jolǵa baǵyttaı alamyz. Biz sezimderimizdi óz betimizshe aýyzdyqtaı alamyz jáne óz betimizshe bastan ótkere alamyz. Biraq bul jigerlikti qajet etedi.

Men sizderge qazirden bastap áleýmettik jelilerge sýret jarıalaýdy doǵaryńyzdar demeımin. Men qaryshtap damý men tehnologıaǵa qarsy emespin. Men jaı ǵana sýrettermen bólisý prosesin kishkene bolsyn sanaly túrde basqarýdy usynamyn.

---