Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam (tárbıe saǵaty 2 - 4 synyptar arasynda)
Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam
(tárbıe saǵaty 2 - 4 synyptar arasynda)
Tárbıe saǵatynyń taqyryby: «Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam»
Maqsaty: Alǵashqy ustaz, uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarınniń ómirimen, shyǵarmalarymen oqýshylardy tanystyrý.
Ybyraı Altynsarınniń áńgimeleri arqyly oqýshylardy ımandylyqqa, adamgershilikke, eńbekqorlyqqa tárbıeleý.
Uly tarıhı tulǵany este saqtaýǵa, qurmet tutýǵa, úlgi alýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Y. Altynsarın portreti, ónegeli sózderi
Júrisi: İ. Y. Altynsarın ómirine, shyǵarmashylyǵyna toqtalý
İİ. Áńgimelerinen kórinis.
İ. 1 - júrgizýshi: Ár halyqtyń bolashaqqa bet alǵan tarıhy damý jolynda jaryq juldyzdaı bolyp baǵyt - baǵdar siltegen, sóıtip sol ulttyń, halyqtyń tarıhynda esimderi erekshe atalatyn zor tulǵalar bolatyny aıqyn. Halqymyzdyń tuńǵysh ǵalymy Shoqan Ýálıhanovpen, uly kemeńger aqyn Abaı Qunanbaevpen birge asa kórnekti qoǵam qaıratkeri Ybyraı Altynsarın.
2 - júrgizýshi: Y. Altynsarın - alǵashqy halyq muǵalimi, qazaq dalasynda alǵash ret halyqtyq mektep uıymdastyrýshy pedagogy, balalarǵa arnap óte qundy óleńder men áńgimeler jazǵan jazýshy.
1 - oqýshy: Y. Altynsarın 1841 jyldyń 20 qazanynda qazirgi Qostanaı oblysynyń Zatobol aýdanynda dúnıege kelgen. Ákesi Altynsary erte ólip, jastaıynan atasy Balqojanyń tárbıesinde ósken. Osy atasynyń yqpalymen Ybyraı 1850 jyly Orynborda ashylǵan orys - qazaq mektebine oqýǵa alynady. Sabaqty erekshe yntamen oqyǵan ol 1857 jyly «óte jaqsy»degen baǵamen bitiredi.
1 - júrgizýshi: Y. Altynsarınniń oqyp, bilim alýyna jaǵdaı jasap, aqyl - keńes berip otyrǵan atasy Balqoja bı edi. Oqýda júrgen jas Ybyraıǵa atasy hat arqyly óleń men kúsh - qýat, ynta - jiger berip otyrady.
2 - júrgizýshi: Balqoja bıdiń balasyna jazǵan haty.
2 - oqýshy: Sodan keıin óz elinde 2 jyldaı, 1859 jyly Orynborǵa tilmash bolyp aýysady. Bul kezde belgili shyǵys zertteýshisi ǵalym - profesor V. Grıgorevpen jaqyn tanysyp, onyń kitaphanasyn paıdalanýǵa múmkindik alady. 1860 jyly Oral syrtyndaǵy qazaqtar úshin tórt bastaýysh mektep ashýǵa uıǵarylǵan kezde, Ybyraı ózi suranyp, Torǵaı mektebine oqytýshy bolýǵa ruqsat alady. Qazaqstan mektepteriniń jumysy Ybyraı Altynsarınniń pedagogtik qyzmetpen aınalysýynan bastap erekshe jandandy.
3 - oqýshy: 1876 jyly Ybyraı Peterbýrg, Qazan qalalaryna bardy. Orys aǵartýshylarynyń eńbekterin zerttedi. Solarǵa eliktep qazaq tilinde oqý quraldaryn jasaýdy oılaıdy. Sóıtip 1876 jyldan bastap «Qazaq hrestomatıasyn» jazýǵa kiristi.
4 - oqýshy: Bul kitap ana tilimizdegi tuńǵysh oqýlyq edi. Hrestomatıaǵa tárbıelik máni joǵary kóptegen shaǵyn áńgimeleri, óleńderi men aýyz ádebıeti úlgilerin, aýdarma shyǵarmalaryn engizgen bolatyn.
5 - oqýshy: Saýatty bolsa eken dep qazaq halqyn,
Bilimge bastap berip, joldy saldy.
Tálimdi, tárbıeli eńbegimen,
Ybyraıdan óshpesteı mura qaldy.
6 - oqýshy: Sálem joldap shákirtke duǵaı - duǵaı,
Urandap óleńimen keldi bylaı.
Jas urpaqqa jar salyp janymen de
«Kel, balalar, oqylyq»- dedi Ybyraı.
Kel, balalar, oqylyq! (ánimen aıtylady)
1 - júrgizýshi: Jalǵassyn búgingi kún dástúr - saltyń,
Kúndeı kúlip ómiriń bolsyn jarqyn.
Bas ıip uly Ybyraı rýhyna,
Kótereıik birigip ataq - dańqyn!
2 - júrgizýshi: Jas urpaq bilim aldy ár salada,
Alǵyrlar óner dese jan sala ma.
«Óner - bilim bar, jurttar» degen sózi,
Máńgilik iz qaldyrdy ár sanaǵa.
Óner - bilim bar, jurttar (óleńin oqý)
1 - júrgizýshi: Y. Altynsarın óz óleńderinde balalardy oqýǵa, bilim alýǵa shaqyrsa, al áńgimelerinde eńbekti súıýge, qadirleýge, adamgershilikke, ımandylyqqa, adal dostyqqa, tazalyqqa úıretedi.
«Ananyń súıýi» (óleńin oqý)
2 - júrgizýshi: Endi sizderdiń nazarlaryńyzǵa alǵashqy ustaz, uly aǵartýshy
Y. Altynsarınniń birneshe áńgimelerine daıyndalǵan kórinisterin usynyp, bul áńgimelerdiń tárbıelik mánin tereń maǵynada
túsinýge shaqyramyz.
1 áńgime: «Meıirimdi bala»
1 áńgimeden kórinis
1 - júrgizýshi: «A qudaıym bala ber, bala berseń sana ber, sanasyz bala bergenshe, artynan bárin - bárin ala ber»- dep Ybyraı Altynsarın óziniń maqal - mátelder jınaǵynda keltirgendeı, kishkentaı qyz aqyldylyǵy men tapqyrlyǵynyń arqasynda ákesin jazadan aman alyp qaldy. Bul áńgimesinde Ybyraı Altynsarın balalardy ata - anasyn syılaýǵa, qadirleýge, batyldyqqa, aqyldylyqqa úıretedi.
Biz, búgingi sharada uly aǵartýshy, tuńǵysh qazaqtyń elinde mektep ashqan, alǵashqy ustaz Y. Altynsarınniń ómirbaıanymen tolyq tanystyq. Ybyraı Altynsarınniń shyǵarmalaryna, aǵartýshynyń eńbekterine toqtalyp otyrmyz. Ózindik izin qaldyrǵan, óskeleń urpaqtyń esh esinen ketpesteı ustazdyń jolyn arnap ótkendigin kórip, bilip, tanysyp óttik. Mine, osyndaı tárbıelik máni bar sharamyz arqyly oqýshylardy ár isti oılanyp aqylmen jasaýǵa, kishige qamqor bolýǵa, ata - anasyn syılap qurmet tutýǵa, eńbekqor bolýǵa shaqyramyn.
Pán muǵalimi: Kydyrmaeva M. K.
Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam (tárbıe saǵaty 2 - 4 synyptar arasynda) júkteý
(tárbıe saǵaty 2 - 4 synyptar arasynda)
Tárbıe saǵatynyń taqyryby: «Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam»
Maqsaty: Alǵashqy ustaz, uly aǵartýshy Ybyraı Altynsarınniń ómirimen, shyǵarmalarymen oqýshylardy tanystyrý.
Ybyraı Altynsarınniń áńgimeleri arqyly oqýshylardy ımandylyqqa, adamgershilikke, eńbekqorlyqqa tárbıeleý.
Uly tarıhı tulǵany este saqtaýǵa, qurmet tutýǵa, úlgi alýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Y. Altynsarın portreti, ónegeli sózderi
Júrisi: İ. Y. Altynsarın ómirine, shyǵarmashylyǵyna toqtalý
İİ. Áńgimelerinen kórinis.
İ. 1 - júrgizýshi: Ár halyqtyń bolashaqqa bet alǵan tarıhy damý jolynda jaryq juldyzdaı bolyp baǵyt - baǵdar siltegen, sóıtip sol ulttyń, halyqtyń tarıhynda esimderi erekshe atalatyn zor tulǵalar bolatyny aıqyn. Halqymyzdyń tuńǵysh ǵalymy Shoqan Ýálıhanovpen, uly kemeńger aqyn Abaı Qunanbaevpen birge asa kórnekti qoǵam qaıratkeri Ybyraı Altynsarın.
2 - júrgizýshi: Y. Altynsarın - alǵashqy halyq muǵalimi, qazaq dalasynda alǵash ret halyqtyq mektep uıymdastyrýshy pedagogy, balalarǵa arnap óte qundy óleńder men áńgimeler jazǵan jazýshy.
1 - oqýshy: Y. Altynsarın 1841 jyldyń 20 qazanynda qazirgi Qostanaı oblysynyń Zatobol aýdanynda dúnıege kelgen. Ákesi Altynsary erte ólip, jastaıynan atasy Balqojanyń tárbıesinde ósken. Osy atasynyń yqpalymen Ybyraı 1850 jyly Orynborda ashylǵan orys - qazaq mektebine oqýǵa alynady. Sabaqty erekshe yntamen oqyǵan ol 1857 jyly «óte jaqsy»degen baǵamen bitiredi.
1 - júrgizýshi: Y. Altynsarınniń oqyp, bilim alýyna jaǵdaı jasap, aqyl - keńes berip otyrǵan atasy Balqoja bı edi. Oqýda júrgen jas Ybyraıǵa atasy hat arqyly óleń men kúsh - qýat, ynta - jiger berip otyrady.
2 - júrgizýshi: Balqoja bıdiń balasyna jazǵan haty.
2 - oqýshy: Sodan keıin óz elinde 2 jyldaı, 1859 jyly Orynborǵa tilmash bolyp aýysady. Bul kezde belgili shyǵys zertteýshisi ǵalym - profesor V. Grıgorevpen jaqyn tanysyp, onyń kitaphanasyn paıdalanýǵa múmkindik alady. 1860 jyly Oral syrtyndaǵy qazaqtar úshin tórt bastaýysh mektep ashýǵa uıǵarylǵan kezde, Ybyraı ózi suranyp, Torǵaı mektebine oqytýshy bolýǵa ruqsat alady. Qazaqstan mektepteriniń jumysy Ybyraı Altynsarınniń pedagogtik qyzmetpen aınalysýynan bastap erekshe jandandy.
3 - oqýshy: 1876 jyly Ybyraı Peterbýrg, Qazan qalalaryna bardy. Orys aǵartýshylarynyń eńbekterin zerttedi. Solarǵa eliktep qazaq tilinde oqý quraldaryn jasaýdy oılaıdy. Sóıtip 1876 jyldan bastap «Qazaq hrestomatıasyn» jazýǵa kiristi.
4 - oqýshy: Bul kitap ana tilimizdegi tuńǵysh oqýlyq edi. Hrestomatıaǵa tárbıelik máni joǵary kóptegen shaǵyn áńgimeleri, óleńderi men aýyz ádebıeti úlgilerin, aýdarma shyǵarmalaryn engizgen bolatyn.
5 - oqýshy: Saýatty bolsa eken dep qazaq halqyn,
Bilimge bastap berip, joldy saldy.
Tálimdi, tárbıeli eńbegimen,
Ybyraıdan óshpesteı mura qaldy.
6 - oqýshy: Sálem joldap shákirtke duǵaı - duǵaı,
Urandap óleńimen keldi bylaı.
Jas urpaqqa jar salyp janymen de
«Kel, balalar, oqylyq»- dedi Ybyraı.
Kel, balalar, oqylyq! (ánimen aıtylady)
1 - júrgizýshi: Jalǵassyn búgingi kún dástúr - saltyń,
Kúndeı kúlip ómiriń bolsyn jarqyn.
Bas ıip uly Ybyraı rýhyna,
Kótereıik birigip ataq - dańqyn!
2 - júrgizýshi: Jas urpaq bilim aldy ár salada,
Alǵyrlar óner dese jan sala ma.
«Óner - bilim bar, jurttar» degen sózi,
Máńgilik iz qaldyrdy ár sanaǵa.
Óner - bilim bar, jurttar (óleńin oqý)
1 - júrgizýshi: Y. Altynsarın óz óleńderinde balalardy oqýǵa, bilim alýǵa shaqyrsa, al áńgimelerinde eńbekti súıýge, qadirleýge, adamgershilikke, ımandylyqqa, adal dostyqqa, tazalyqqa úıretedi.
«Ananyń súıýi» (óleńin oqý)
2 - júrgizýshi: Endi sizderdiń nazarlaryńyzǵa alǵashqy ustaz, uly aǵartýshy
Y. Altynsarınniń birneshe áńgimelerine daıyndalǵan kórinisterin usynyp, bul áńgimelerdiń tárbıelik mánin tereń maǵynada
túsinýge shaqyramyz.
1 áńgime: «Meıirimdi bala»
1 áńgimeden kórinis
1 - júrgizýshi: «A qudaıym bala ber, bala berseń sana ber, sanasyz bala bergenshe, artynan bárin - bárin ala ber»- dep Ybyraı Altynsarın óziniń maqal - mátelder jınaǵynda keltirgendeı, kishkentaı qyz aqyldylyǵy men tapqyrlyǵynyń arqasynda ákesin jazadan aman alyp qaldy. Bul áńgimesinde Ybyraı Altynsarın balalardy ata - anasyn syılaýǵa, qadirleýge, batyldyqqa, aqyldylyqqa úıretedi.
Biz, búgingi sharada uly aǵartýshy, tuńǵysh qazaqtyń elinde mektep ashqan, alǵashqy ustaz Y. Altynsarınniń ómirbaıanymen tolyq tanystyq. Ybyraı Altynsarınniń shyǵarmalaryna, aǵartýshynyń eńbekterine toqtalyp otyrmyz. Ózindik izin qaldyrǵan, óskeleń urpaqtyń esh esinen ketpesteı ustazdyń jolyn arnap ótkendigin kórip, bilip, tanysyp óttik. Mine, osyndaı tárbıelik máni bar sharamyz arqyly oqýshylardy ár isti oılanyp aqylmen jasaýǵa, kishige qamqor bolýǵa, ata - anasyn syılap qurmet tutýǵa, eńbekqor bolýǵa shaqyramyn.
Pán muǵalimi: Kydyrmaeva M. K.
Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam (tárbıe saǵaty 2 - 4 synyptar arasynda) júkteý
You Might Also Like
-
Cabaqtyń taqyryby: Tólen Ábdikovtiń «Qonaqtar» áńgimesi
