Jolda júrý erejesin saqtaımyz
Jolda júrý erejesin saqtaımyz balabaqshadaǵy erejeler
Jolda júrý erejesin saqtaımyz
Sabaqtyń maqsaty:
1. Balalardy jolda júrý erejesimen tanystyrý
2. Jol qaýipsizdigin este saqtaýǵa, bilýge jol erejesiniń belgilerimen tanystyrý.
3. Oqýshylardy kóshede durys júrip, jol erejesin saqtaýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Baǵdarsham, jol belgileri salynǵan sýretter, ınteraktıvti taqta, jol erejesine arnalǵan kitaptar.
Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý kezeńi:
Kirispe: «Jol travmatızminiń aldyn alý» atty tárbıe saǵatyn bastaǵaly otyrmyz.
Jol zańy durys júrip, abaı bolýdy talap etedi. Jol tártibin buzba ol qater týdyrady. Joldyń qalypty qozǵalysy kóbinese balalardyń jol boıynda qalaı bolsa solaı júrip, dop qýalaıtyny, shańǵy tebetini, júrip bara jatqan mashınaǵa jabysatyny, qaltarystan jolǵa shyǵyp keletin saldarynan buzylady. Jol tártibin buzǵandyqtan keıbireýler mashına dóńgelegine ilinip qaza taýyp, keıbireýleri jaraqat alady. Al keıbireýleri ómirlik múgedek bolyp qalady.
Sondyqtan árbir oqýshy mektepte oqylatyn» Jolda júrý erejesi» taqyrybyndaǵy sabaqty muqıat tyńdap, ár sabaqtan qorytyndy jasap otyrýǵa mindetti. Úlgili, tártipti oqýshy kóshede, jolda júrý erejesin zańyn buzbaıdy.
Sonymen qandaı bala jol erejesin buzbaıdy?
Balalar: Úlgili, tártipti bala.
Tárbıeshi: Al endi» Jolda júrý erejesin saqtaımyz!» atty tárbıe saǵatymyzdy ashyq dep jarıalaımyn.
İİ. Negizgi bólim:
Taqtadaǵy jumbaqtardy sheshý:
Jumbaqtar
1. Ala taıaq ustaǵan,
Jol tártibin nusqaǵan.
Ómirińdi kúzetken. (Avtobýs)
2. Kóliktiń qanshasyn ústinen ótkizgen,
İrgeden bastalyp, alysqa jetkizgen. (Jol)
3. Joq ózinde bas ta, aýyzda da, qulaq ta,
Baqyraıǵan úsh kózi bar biraq ta. (Baǵdarsham)
4. Arqanym bar tym uzyn,
Ala - almaısyń bir úzim.
Tabyńdarshy, balalar,
Bul jumbaqtyń sheshýin. (Jol)
5. Ózi sóıleı bilmeıdi,
Biraq «Toqta, júr!» deıdi. (Baǵdarsham)
Tárbıeshi: Baǵdarsham ómirimizdi jazymnan saqtandyratyn kómekshimiz. Onyń syryn bilip, tilip alý barshamyzǵa kerek.
1. Nege?
Bizdiń qalamyzda, sol sıaqty bizdiń elimizdiń qala, aýyldaryna bárine ortaq kóshe qatynas erejesi engizilgen. Bul erejeni oqýshylar da, úlkender de, ıaǵnı barlyq júrgizýshiler, kólik júrgizetin júrgizýshiler de buljytpaı oryndaýy kerek.
2. Balalar, sender kóshede júrý erejesin bilesińder me eken, kóreıik. Mynadaı suraqtarǵa jaýap berińdershi.
3. Jıek jol degen ne? Adamdar jaıaý júretin kóshe jıegindegi tar jol.
4. Jaıaý adamǵa qaı jermen júrýge bolmaıdy? Kólik júretin kósheniń ortasymen júrýge ruqsat etilmeıdi.
Taqtada
Qyzyl – Toqta!
Sary – Saqtan!
Jasyl – Jol ashyq!
Qyzyl kózin ashqanda,
Synyq súıem baspa alǵa!
Sary kózin ashqanda,
Qarap qalma aspanǵa!
Jasyl kózin ashqanda,
Óte bergin, jasqanba!
Balalar baǵdarsham sıgnaldaryn qoldaryna ustap, kezegi kelgende kórsetip turady.
Án: Baǵdarsham
1. Kóshede biz saq bolaıyq,
Qaımyqpasyn ata – ana.
Jolda sen bol laıyq,
Jas ulan degen atqa
Q - sy:
Árqashan kún sónbesin,
Aspannan bult tónbesin.
Qasymda bolsyn anam,
Bolaıyn men de aman!
2. Jolda júrý álippesin
Bilgen jón bes saýsaqtaı.
Sonda ǵana júre alasyń,
Sen ózińdi saý saqtap
Sahnalyq kórinis: «Maımaq aıýdyń dostary»
Inspektor:
Medbıke apamyz bárimizdi emdeıdi,
Aýyrsa adamdy, ańdy da emdeıdi.
Otyrǵan mynaý Medbıke apaǵa
Aıtyńdarshy, qane kimder kelmeıdi?
(Osy kezde basyn aq shúberekpen tańǵan, syrtynan qan shyp – shyp shyqqan aıý ókirip kele jatady)
Inspektor:
Apa, qarańyz myna sumdyqty,
Maımaqty kim qynjyltty?
Med. bıke:
Maımaǵym, ne bolǵan ózińe,
Kókpeńbek isingen bas – kózińde?
Aıý:
Aıtaıyn men jasyrmaı shynymdy – aı,
Saqtap qal, apa janymdy shybyndaı.
Jarmasyp bal tasyr mashına ústine
Domalap túsip shyńǵyrdym qulyndaı.
Med. bıke:
Bir asar tátti bal úshin,
Tártipti buzdyń qarynnyń qamy úshin.
Mine, endi eńirep turǵanyń uıat – aq,
Tártip kerek, bilip al, jan úshin!
Aıý.
Medbıke apa, ınspektor joldas, endi tártipti buzbaımyn. Keshirińizder meni!
Tárbıeshi: Baǵdarsham joq kóshelerden qalaı ótemiz?
Eger ótetin jerde baǵdarsham bolmasa kósheden óte bere áýeli sol jaqqa qaraımyz. Kósheniń orta tusyna jetkende, oń jaǵymyzǵa kóz salamyz. Eger ol jaqtan mashına kele jatsa, ótip ketkenshe, sol orynda kúte turamyz. Endeshe, myna joldarmen baǵdarshamsyz, baǵdarsham barda qalaı júretinimizdi kóreıik.
Bala qalaı ótetinin kórsetedi.
Inspektor
Kóregen, dáý qyraǵy.
Kóshemizde turady.
Onyń aty – baǵdarsham,
Jol silteıdi árqashan.
Ol bergende komanda,
Baǵynamyz ámánda.
Baǵdarsham
Turamyn kósheniń qıylysyn turaqtap,
Qashpaımyn múdirip, eshqandaı suraqtan.
Belgisi joldardyń tórt toptan turady,
Jarqyrap kóriner túnde de jyraqtan.
Baǵdarsham
Ashsa kezek úsh kózin,
Aıtty dep uq úsh sózin.
«Toqta, saqtan, jol ashyq!»
Júrme jolǵa talasyp.
Dıana:
Tórt toptan quralǵan,
Belgiler týystaı.
Jol siltep turady.
Ý - shýsyz uryspaı.
Saqtandyrý, eskertý belgisi
Qyp – qyzyl úshburysh,
Qaýipten saq bol dep sát – sapar joldaǵan.
Aman – saý júredi jaıaý da, kólik te,
Men bergen belgini saqtaǵan, qoldaǵan.
Tyıym salý belgisi
Qyzylmen boıalǵan, sheńbermin aýmaqty,
Tyıymshyl belgimin, qatalmyn salmaqty.
Men turǵan jerlerde haqyń joq júrýge,
Qaýip bar, baǵdarla kóz salyp jan – jaqty.
Mindetteý belgisi
Belgimin kórseter jyldamdyq baǵytty,
Mindetti burylys, áıtpese qaýipti.
Barlyǵyn anyqtap turamyn jolyńda,
Abaı bol, shartyńdy mindetti orynda!
Ńusqaý belgisi
Baratyn jerińniń baǵytyn, turaǵyn,
Ún – túnsiz jol siltep, jol nusqap turamyn.
Kúndiz de, túnde de ot bolyp janady,
Kók túske boıalǵan tórt burysh shyraǵym.
Tárbıeshi: Balalar, biz ár belginiń ne maqsatta qoldanylatynyn bildik.
Qorytyndylaý:
Tárbıeshi: Balalar, búgingi sabaqty qoryta kele «Jas dáýirdiń balalary» ánin aıtaıyq. Denimiz saý, elimiz tynysh, jol tártibin saqtap, aman – esen júrelik. Qoryta kele:
Irek – ırek kósheler,
Kóshe degen myń ırek.
Qıyndyqqa áıtse de,
Úırenesiń birtindep.
Barar jerge asyqpa,
Báıge almaısyń buryn kep.
Jolda júrý erejesin saqtaımyz
Sabaqtyń maqsaty:
1. Balalardy jolda júrý erejesimen tanystyrý
2. Jol qaýipsizdigin este saqtaýǵa, bilýge jol erejesiniń belgilerimen tanystyrý.
3. Oqýshylardy kóshede durys júrip, jol erejesin saqtaýǵa tárbıeleý.
Kórnekiligi: Baǵdarsham, jol belgileri salynǵan sýretter, ınteraktıvti taqta, jol erejesine arnalǵan kitaptar.
Sabaqtyń barysy: 1. Uıymdastyrý kezeńi:
Kirispe: «Jol travmatızminiń aldyn alý» atty tárbıe saǵatyn bastaǵaly otyrmyz.
Jol zańy durys júrip, abaı bolýdy talap etedi. Jol tártibin buzba ol qater týdyrady. Joldyń qalypty qozǵalysy kóbinese balalardyń jol boıynda qalaı bolsa solaı júrip, dop qýalaıtyny, shańǵy tebetini, júrip bara jatqan mashınaǵa jabysatyny, qaltarystan jolǵa shyǵyp keletin saldarynan buzylady. Jol tártibin buzǵandyqtan keıbireýler mashına dóńgelegine ilinip qaza taýyp, keıbireýleri jaraqat alady. Al keıbireýleri ómirlik múgedek bolyp qalady.
Sondyqtan árbir oqýshy mektepte oqylatyn» Jolda júrý erejesi» taqyrybyndaǵy sabaqty muqıat tyńdap, ár sabaqtan qorytyndy jasap otyrýǵa mindetti. Úlgili, tártipti oqýshy kóshede, jolda júrý erejesin zańyn buzbaıdy.
Sonymen qandaı bala jol erejesin buzbaıdy?
Balalar: Úlgili, tártipti bala.
Tárbıeshi: Al endi» Jolda júrý erejesin saqtaımyz!» atty tárbıe saǵatymyzdy ashyq dep jarıalaımyn.
İİ. Negizgi bólim:
Taqtadaǵy jumbaqtardy sheshý:
Jumbaqtar
1. Ala taıaq ustaǵan,
Jol tártibin nusqaǵan.
Ómirińdi kúzetken. (Avtobýs)
2. Kóliktiń qanshasyn ústinen ótkizgen,
İrgeden bastalyp, alysqa jetkizgen. (Jol)
3. Joq ózinde bas ta, aýyzda da, qulaq ta,
Baqyraıǵan úsh kózi bar biraq ta. (Baǵdarsham)
4. Arqanym bar tym uzyn,
Ala - almaısyń bir úzim.
Tabyńdarshy, balalar,
Bul jumbaqtyń sheshýin. (Jol)
5. Ózi sóıleı bilmeıdi,
Biraq «Toqta, júr!» deıdi. (Baǵdarsham)
Tárbıeshi: Baǵdarsham ómirimizdi jazymnan saqtandyratyn kómekshimiz. Onyń syryn bilip, tilip alý barshamyzǵa kerek.
1. Nege?
Bizdiń qalamyzda, sol sıaqty bizdiń elimizdiń qala, aýyldaryna bárine ortaq kóshe qatynas erejesi engizilgen. Bul erejeni oqýshylar da, úlkender de, ıaǵnı barlyq júrgizýshiler, kólik júrgizetin júrgizýshiler de buljytpaı oryndaýy kerek.
2. Balalar, sender kóshede júrý erejesin bilesińder me eken, kóreıik. Mynadaı suraqtarǵa jaýap berińdershi.
3. Jıek jol degen ne? Adamdar jaıaý júretin kóshe jıegindegi tar jol.
4. Jaıaý adamǵa qaı jermen júrýge bolmaıdy? Kólik júretin kósheniń ortasymen júrýge ruqsat etilmeıdi.
Taqtada
Qyzyl – Toqta!
Sary – Saqtan!
Jasyl – Jol ashyq!
Qyzyl kózin ashqanda,
Synyq súıem baspa alǵa!
Sary kózin ashqanda,
Qarap qalma aspanǵa!
Jasyl kózin ashqanda,
Óte bergin, jasqanba!
Balalar baǵdarsham sıgnaldaryn qoldaryna ustap, kezegi kelgende kórsetip turady.
Án: Baǵdarsham
1. Kóshede biz saq bolaıyq,
Qaımyqpasyn ata – ana.
Jolda sen bol laıyq,
Jas ulan degen atqa
Q - sy:
Árqashan kún sónbesin,
Aspannan bult tónbesin.
Qasymda bolsyn anam,
Bolaıyn men de aman!
2. Jolda júrý álippesin
Bilgen jón bes saýsaqtaı.
Sonda ǵana júre alasyń,
Sen ózińdi saý saqtap
Sahnalyq kórinis: «Maımaq aıýdyń dostary»
Inspektor:
Medbıke apamyz bárimizdi emdeıdi,
Aýyrsa adamdy, ańdy da emdeıdi.
Otyrǵan mynaý Medbıke apaǵa
Aıtyńdarshy, qane kimder kelmeıdi?
(Osy kezde basyn aq shúberekpen tańǵan, syrtynan qan shyp – shyp shyqqan aıý ókirip kele jatady)
Inspektor:
Apa, qarańyz myna sumdyqty,
Maımaqty kim qynjyltty?
Med. bıke:
Maımaǵym, ne bolǵan ózińe,
Kókpeńbek isingen bas – kózińde?
Aıý:
Aıtaıyn men jasyrmaı shynymdy – aı,
Saqtap qal, apa janymdy shybyndaı.
Jarmasyp bal tasyr mashına ústine
Domalap túsip shyńǵyrdym qulyndaı.
Med. bıke:
Bir asar tátti bal úshin,
Tártipti buzdyń qarynnyń qamy úshin.
Mine, endi eńirep turǵanyń uıat – aq,
Tártip kerek, bilip al, jan úshin!
Aıý.
Medbıke apa, ınspektor joldas, endi tártipti buzbaımyn. Keshirińizder meni!
Tárbıeshi: Baǵdarsham joq kóshelerden qalaı ótemiz?
Eger ótetin jerde baǵdarsham bolmasa kósheden óte bere áýeli sol jaqqa qaraımyz. Kósheniń orta tusyna jetkende, oń jaǵymyzǵa kóz salamyz. Eger ol jaqtan mashına kele jatsa, ótip ketkenshe, sol orynda kúte turamyz. Endeshe, myna joldarmen baǵdarshamsyz, baǵdarsham barda qalaı júretinimizdi kóreıik.
Bala qalaı ótetinin kórsetedi.
Inspektor
Kóregen, dáý qyraǵy.
Kóshemizde turady.
Onyń aty – baǵdarsham,
Jol silteıdi árqashan.
Ol bergende komanda,
Baǵynamyz ámánda.
Baǵdarsham
Turamyn kósheniń qıylysyn turaqtap,
Qashpaımyn múdirip, eshqandaı suraqtan.
Belgisi joldardyń tórt toptan turady,
Jarqyrap kóriner túnde de jyraqtan.
Baǵdarsham
Ashsa kezek úsh kózin,
Aıtty dep uq úsh sózin.
«Toqta, saqtan, jol ashyq!»
Júrme jolǵa talasyp.
Dıana:
Tórt toptan quralǵan,
Belgiler týystaı.
Jol siltep turady.
Ý - shýsyz uryspaı.
Saqtandyrý, eskertý belgisi
Qyp – qyzyl úshburysh,
Qaýipten saq bol dep sát – sapar joldaǵan.
Aman – saý júredi jaıaý da, kólik te,
Men bergen belgini saqtaǵan, qoldaǵan.
Tyıym salý belgisi
Qyzylmen boıalǵan, sheńbermin aýmaqty,
Tyıymshyl belgimin, qatalmyn salmaqty.
Men turǵan jerlerde haqyń joq júrýge,
Qaýip bar, baǵdarla kóz salyp jan – jaqty.
Mindetteý belgisi
Belgimin kórseter jyldamdyq baǵytty,
Mindetti burylys, áıtpese qaýipti.
Barlyǵyn anyqtap turamyn jolyńda,
Abaı bol, shartyńdy mindetti orynda!
Ńusqaý belgisi
Baratyn jerińniń baǵytyn, turaǵyn,
Ún – túnsiz jol siltep, jol nusqap turamyn.
Kúndiz de, túnde de ot bolyp janady,
Kók túske boıalǵan tórt burysh shyraǵym.
Tárbıeshi: Balalar, biz ár belginiń ne maqsatta qoldanylatynyn bildik.
Qorytyndylaý:
Tárbıeshi: Balalar, búgingi sabaqty qoryta kele «Jas dáýirdiń balalary» ánin aıtaıyq. Denimiz saý, elimiz tynysh, jol tártibin saqtap, aman – esen júrelik. Qoryta kele:
Irek – ırek kósheler,
Kóshe degen myń ırek.
Qıyndyqqa áıtse de,
Úırenesiń birtindep.
Barar jerge asyqpa,
Báıge almaısyń buryn kep.
You Might Also Like
-
Alǵashqy ustaz, alǵashqy dana babam
