Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Aqqýlar uıyqtaǵanda
Atyraý oblysy, Atyraý qalasy, Jańatalap selosy,
Jambyl atyndaǵy orta mekteptiń qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Ýmarova Aınýr Kamıevna

Qazaq tili 8 synyp
Sabaqtyń taqyryby: M. Maqataev. «Aqqýlar uıyqtaǵanda»
(2 saǵaty)
Sabaqtyń maqsaty: Aqyn shyǵarmasynyń taqyryby men ıdeıasyn, kórkemdik tilin oqýshy óz betinshe izdene otyryp ashý.
Mindeti: Mazmunǵa baılanysty - aqyn shyǵarmasyn oqı otyryp, kompozısıalyq qurylysymen tanysý, shyǵarmany oqı otyryp, oı tereńdigin, til sheberligin sıpattaý; STO - ǵa baılanysty - taqyrypty meńgertý barysynda STO ádisteri bilimderin ortaǵa salyp, óz oı - pikirlerin qorytyndylaý; toptyq jumysqa baılanysty – toptaǵy jumysty uıymdastyrý, jumys nátıjelerin kórsetý.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, kitaptar, sýretter.
Túri: Bilim - biliktilikti qalyptastyrý.
Ádisi: BBÚ kestesi, taldaý, pikir saıys, suraq - jaýap.
Pánaralyq baılanys: qazaq tili, tarıh, bıologıa.

Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý. Synypty úsh topqa bólip, sabaq barysymen tanystyrý.
(«Ana», «Aqqý», «Tabıǵat»)
Úı tapsyrmasyn suraý.
1. «Meniń Muqaǵalıym». Aqynnyń ózine unaǵan óleńderin jatqa aıtý.
• Aqyn kúndeliginen... «Meniń qymbatty dostarym! Eger sizder shynymnen meniń ómirbaıanymdy, shyǵarmalarymdy zerttemek bolsańdar, onda men ne jazsam, sonyń bárin túgel oqyp shyǵýdy umytpaǵaısyzdar. Meni óz óleńderimnen bólip qaramaýlaryńyzdy ótinem. Esterińizde bolsyn, meniń óleńim jeke turǵanda túk te emes. Biriktirip qaraǵanda ol poema ispetti. Basy jáne aıaǵy bar. Ol keıde kúlimdep, keıde túńilgen janymnyń quddy daýysyndaı...» (M. Maqataev).

İİ. Toptastyrý strategıasy.
Muqaǵalı kim?→ Aqyn, danyshpan

Báıge! Báıge! Báıge!
Bul tapsyrmada oqýshylar Muqaǵalı týraly málimetterden berilgen suraqtarǵa 1 mınýt ishinde jaýap berý kerek.
1 «Ana» tobyna:
1. Muqaǵalıdyń azan shaqyryp qoıǵan aty kim? - Muqametqalı
2. Muqaǵalıdyń ákesiniń aty? - Súleımen
3. Aqynnyń qaı jyly dúnıege keldi?- 1931j. 9 aqpan
4. Aqynnyń týǵan jeri?– Almaty oblysy, Narynqol aýdany, Qarasaz aýyly
5. Aqynnyń ájesiniń aty? - Tıyn
6. Aqynnyń atasynyń aty? Maqataı

2 «Tabıǵat» tobyna:
1. Muqaǵalıdyń «Farıza qyz» óleńi kimge arnalǵan?
2. «Aqqýlar uıyqtaǵanda» poemasyndaǵy kóldiń aty?
3. Aqyn óziniń ómirbaıanyn qaı óleńinde jazdy?- Meniń anketam.
4. Muqaǵalıǵa altyn qalamyn syıǵa tartqan kim? – Ǵ. Músirepov
5. Muqaǵalı óleńderine eń kóp án jazǵan sazger kim?

3. «Aqqý» tobyna:
1. Muqaǵalıdyń uldarynyń aty kim? – Aıbar, Juldyz
2. Qarasazda Muqaǵalı murajaıy qashan ashyldy? - 5 shilde 1991 jyl
3. Muqaǵalıdyń prozalyq shyǵarmasy – «Qosh, mahabbat»
4. Aqynnyń jarynyń aty - Lashyn
5. Aqynnyń alǵashqy óleńderi - «Qyrman basynda», «Qoıshy bala - Ákitaı»
6. Muqaǵalıdyń qandaı ánderin bilesińder? – «Sarjaılaý»,

İİİ. Qyzyǵýshylyqty oıatý. Aqynnyń poemasyndaǵy negizgi arqaý bolǵan taqyryp ne?
Taqyryp

Sulýlyq
Mahabbat
Zulymdyq

• Kompozısıalyq qurylymyna taldaý.
Oqıǵanyń bastalýy: Jetimkóldiń tamasha sulý tabıǵaty.
Oqıǵanyń baılanysýy: Jetimkólge aqqýlardyń kelýi.
Oqıǵanyń damýy: aýrý bala men ananyń sharasyzdyǵy.
Oqıǵanyń shıelenisýi: Sorly ananyń myltyǵymen kólge kelýi.
Oqıǵanyń sharyqtaý shegi: Ananyń aqqýlardy atýy.
Oqıǵanyń sheshimi: Balanyń ólýi. Jetimkólge aqqýlardyń qaıta aınalyp kelmeýi.

• Shyǵarmashylyq tapsyrmalar:
1.«Aqqý» tobyna:
1. Aqqýdyń ásemdigin bildiretin sóz jazyńdar.
7. Shyǵarmadan oq tıgen aqqýdyń múshkil halin sýretteıtin detaldardy tabyńdar.
8. «Tabıǵat» tobyna:
1. Poemada Jetimkóldiń sulýlyǵy qalaı sýrettelgen?

* Oılanaıyq!
Aqqýdy atýǵa bola ma?
2 top daıyndalǵansha «Tabıǵat» toby mátinnen ózderińe unaıtyn úzindini dápterlerińe jazyp alyp, ony ne úshin tańdaǵandaryń týraly áńgimeleısińder.
«Aqqý» - jaqtaýshy top:
Aqqýdy atýǵa bolady.
\Balasyn ólimnen saqtap qalý úshin atady.
Aqqý - mahabbattyń belgisi, ana men bala arasyndaǵy mahabbattan artyq mahabbat joq.
Ananyń balaǵa degen mahabbaty óte kúshti.
Eger sol kezde aqqýdy atpaǵanda ózin ómir baqı kinálap óter edi.
«Ana» - dattaýshy top:

Aqqýdy atýǵa bolmaıdy.
Aqqý - kıeli qus, sulýlyqtyń, páktiktiń belgisi.
Aqqý – tabıǵattyń jaratylysy, biraq ómir súrýge tıis.
Aqqý – mahabbat belgisi, mahabbatty qorlaýǵa bolmaıdy.
“Aqqýdy atpa, mahabbatty satpa” degen dana sóz bar.

«Tabıǵat» tobyna ózindik jumys beriledi.
Mátinnen úzindi Ne sebepti tańdadyńyz?
«Sirá, sorly joq shyǵar menen ótken,
Qulynymnyń qasynan nege ketkem?
Oshaq qasy, ot basy, kórmeppin ǵoı,
Dúnıe - aý, sen osyndaı keremet pe eń?
Ana otyr, ozbyr oılar qamalaýda,
Qamalaýda, áldekim tabalaýda.»
Osy úzindi ózime qatty unady, óıtkeni sharasyz ananyń jaı - kúıi janyma qatty batty. Balasy úshin bar qurbandyqqa baratyn ananyń jankeshti beınesi. Sorly anaǵa janym ashıdy.

Sahnalyq kórinis.
«Aqqý» toby kólde júzip júrgen jáne jaraly aqqýdyń rolin somdaıdy.
«Ana» toby aqqýdy atqan ana, odan keıingi ananyń zaryn somdaıdy.
«Avtor oryndyǵy».
Eger men avtor bolsam...
Poemany óz oıyńmen aıaqtap kór.
Úıge tapsyrma:
«Aqqý – kóldiń erkesi» shaǵyn esse jazý.

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama