InfoHub Logo

Aqqus týraly ańyz
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: oqýshylarǵa válstiń koroli atanǵan sazger Shámshi Qaldaıaqovtyń ómirinen qysqasha túsinik berý; sazgerlik ónerdiń rýhanı qundylyq ekenin mátinniń mazmuny arqyly túsindirý;
Damytýshylyq: synı oılaı otyryp shyǵarmashylyq qıaly, júıeli oılaý qabileti, sózdik qory molaıady. Zertteýshilik qabiletteri qalyptasady.
Tárbıelik maqsaty: Ónerge, óner adamdaryna qurmet sezimderin oıatý, sezimtaldyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: suraq - jaýap, taldaý, jınaqtaý, toptastyrý, túrtip alý ádisi, oza oqytý, oı qozǵaý, maǵynany taný, kýbızm, túrtip alý, Venn dıagramsy, semantıkalyq karta
Sabaqtyń kórnekiligi: Á. Qasteev sýretteri, slaıd, semantıkalyq karta, Sh. Qaldaıaqov portreti, beınerolık, aýdıo jazba
Pánaralyq baılanys: mýzyka, beıneleý óneri
Epıgraf: «Qazaqtyń kim ekenin bilgiń kelse, Ábilhannyń sýretterin, Shámshiniń ánderin zertte.»
Qazaqstannyń Halyq jazýshysy Ǵabıt Músirepov

Sabaqtyń barysy:
İ Uıymdastyrý kezeńi:
• Psıhologıalyq ahýal: sheńberge turyp, bir tústi tańdap, ózderin sondaı tústi nársege teńeıdi.
• Sýretter arqyly úsh topqa bólinedi. Top erejesin eske túsiredi:
• Tynyshtyq saqtaý
• Oıymyzdy tolyq aıtý
• Bir - birimizdi tyńdaý
Belsendi qatysý
Ýaqytty únemdeý

İİ Úı tapsyrmasyn tekserý kezeńi:
• Rebýs sheshý (óner)
- Balalar, ótken sabaqta bizder «óner» degen sózdi toptastyryp edik qoı. Endeshe, aıtyndarshy, qandaı óner túrlerin bilemiz?
(Bı óneri, beıneleý óneri, án óneri, kúı óneri, aıtys óneri, músin óneri, qolóner t. b.)
- Jaqsy, balalar! Ótken sabaqta qandaı óner túrimen tanystyq?
- Sýret ónerimen tanystyq. Sýret óneriniń maıtalman sýretshisi Á. Qasteev týraly oqydyq.
• «Ystyq oryndyq»
• Á. Qasteevtiń salǵan sýretterin kórsetip, qaı sýreti ekenin suraý. Sýretter ataýymen toptardyń atyn anyqtaý.

İİİ Jańa sabaq:
• Oı qozǵaý
- Búgingi sabaqta ónerdiń bir túri án óneri týraly aıtatyn bolamyz. Elimizidń eń basty, eń qurmetti áni ne?
- Iá, gımn. Gımnniń avtorlary kimder?
- Bizdiń búgingi sabaǵymyz ónerdiń damýyna zor úlesin qosqan Qazaqstan halyq ártisi, án padıshasy, qazaq válsiniń koroli atanǵan sazger Sh. Qaldaıaqov týraly bolmaq.
Shámshi atamyzdyń jaqyn dosy bolǵan, sońǵy jyldary birge júrgen seriktes dosy, aqyn Orazbek Bodyqovtyń "Aqqus týraly ańyz" atty áńgimesimen tanysamyz.
• Taqtaǵa, dápterge kúnniń jadyn, taqyrypty jazý.
• O. Bodyqov týraly álimet berý.
- Orazbek Bodyqov 1927 jyly 29 naýryzda Qyzylorda oblysy, Shıeli aýdanynda týylǵan. Jazýshy, aýdarmashy, dramatýrg. Eńbek jolyn respýblıkalyq jastar gazetinen bastaǵan. Keıin «Qazaq ádebıeti», «Kazahstanskaıa pravda» gazetterinde, Respýblıkalyq qýyrshaq teatrynda, Qazaq radıosynda jaýapty qyzmetter atqarǵan. Shyǵarmalaryn qazaq, orys tilderinde jazǵan. Alǵashqy áńgimesi 1950 jyly «Jas ańshy» degen atpen «Pıoner» (qazirgi «Aq jelken») jýrnalynda jarıalandy. Roman, povesteri: «Qanat aspanda qataıady», «Aq qus», «Ómir joldary», «Jurt týraly jyr», «Shámshi Qaldaıaqov».
Dramalyq shyǵarmalary: «Otyrar erteń qıraıdy», «Qorqyt», «Jekpe - jek», «Júregimnen surańdar», «Muqaǵalı Maqataevtyń sońǵy áni»
Aýdarmalary:. A. Toqmaǵanbetovtyń «Áke men bala» romanyn orys tiline, V. Smırnova Rakatanyń «Avısenna» romanyn qazaqshaǵa aýdarǵan.

* Oqýshylar, senderge úı tapsyrmasy retinde osy mátinge qatysty keıipkerler týraly derekter jınaqtap kelýdi tapsyryp edim. Mátindi oqymas buryn solarmen tanysyp alaıyq.
* 1 - top. Sh. Qaldaıaqov týraly málimet
* 2 - top. B. Baıqadamov týraly málimet
* 3 - top. L. Bethoven týraly málimet

• Sh. Qaldaıaqov týraly beınerolık kórsetý.
• Oqýlyqpen jumys
1. Sózdik jumysy
Taý múlgip - taý uıqyǵa ketip.
Kóltynyp - kóltyp - tynysh kúıge tústip.
Aspan egiledi - aspan jylaǵandaı kúıge túsedi.
2. Mátindi toptarǵa bólip berý
3. Mátindi oqı otyra tanys emes sózderdi túrtip otyrý.
4. Ár toptan bir bala mátin mazmunyn aıtady.

Sergitý sáti: Sh. Qaldaıaqovtyń ánin tyńdaý

İÚ Bekitý kezeńi:
• Kýbızm
- Avtor Sh. Qaldaıaqovtan ne jaıynda surady?
- Aqqus týraly ańyzdy Shámshi aǵa kimnen estigen?
- Aqqustyń ánine tabıǵat, adamdar qalaı tabynǵan?
- Qaraqus nelikten Aqqustyń kózin joımaqshy boldy?
- Aqqustyń aqyrǵy ótinishi ne edi?
- Aqqus ajaldan qalaı qutyldy?

• Toptyq jumys
İ top - Aqqus áni qudiretiniń tabıǵatqa, adamǵa áseri.
İİ top – Tabıǵattyń án qudiretine tabynýy.
İİİ top - Qaraqustyń aqqus ánin tyńdaǵanǵa deıingi, tyńdaǵannan keıingi jaı - kúıi.

• Áńgime kestesi

Taqyryby: Aqqus týraly ańyz
Avtory: Orazbek Bodyqov
Keıipkerleri: avtor, Shámshi, Aqqus, Qaraqus
Nesimen unady? Án qudiretiniń kúshtiligi – tabıǵat pen adamdy birde qýantyp, birde muńaıtyp, armandarǵa jetelegeni
Túıin ónerdi baǵalaı bilý

Ú Refleksıa:
- Aqqus qanatyna búgingi sabaqtan alǵan áserlerińdi jazyńdar.

Úİ Úıge tapsyrma:
1 Mátindi oqý
2. Sózjumbaqty sheshý
3. Sýretpen jumys
Úİİ Baǵalaý

Aqtóbe oblysy, Hromtaý aýdany,
Qopa orta mektebiniń bastaýysh synyp muǵalimi
Aıbasova Kúmis Maralqyzy