Áripter syry
Sabaq taqyryby: Áripter syry
Sabaqtyń maqsaty: Balalardyń jyl boıyna alǵan bilimderiniń sapasyna kóz jetkizý. Ana tilindegi ótken dybystardy qaıtalaý. Sózdi býynǵa bólip jáne tutas oqýǵa jattyqtyrý. Balalardyń baılanystyryp sóıleý qabiletin arttyrý. Sózge dybystyq taldaý jasaýǵa, oı - órisiniń damýyna, shyǵarmashylyqpen óz betinshe jumys isteýge yqpal etý. Balalardy zeıindilikke tárbıeleý, tez oılaý qabiletin damytý.
Kórnekiligi: úlestirmeli quraldar, tapsyrmalar
Ádis - tásilderi: áńgimeleý, suraq - jaýap, oıyn.
Sabaq barysy: 1. Uıymdastyrý
- Balalar, biz búgingi sabaǵymyzda jyl boıy saýat ashýdan úırengenimizdi qaıtalap, mektepke daıynbyz ba sony kórsetýimiz kerek. Ol úshin men senderge tapsyrmalar daıyndap ákeldim. Osy tapsyrmalardy oryndasańdar, taqtadaǵy jazýly qupıa sózdiń sheshýin tabasyńdar.
– Balalar, men senderge áripterdi qaıtalaý úshin «Dybystar bolǵan eken» degen ertegini aıtyp beremin. Baıaǵyda bir úıshikte kóp dybystar ómir súripti. Ol úıshik kádimgi aýzymyzdyń ishi. Úıdiń tóbesi bar. Eden tómengi tańdaı, Esik erinder. Esik bekem bolý úshin súıek sharbaqtar da bar. Bári jaqsy bolar edi, biraq úıdiń ishinde ashýly aıdahar kirip keıbir dybystar emin - erkin ótip ketedi jáne olar qyzyl kıim kıip alypty. Al basqa dybystardyń jolyna kedergi jasapty. Esikti jaýyp alady nemese qorshaýdy qoıyp qoıady. Olar emin erkin shyǵa almaıdy sondyqtan kók kóılek kıipti.
- Men ne jaıly aıtyp turmyn?
- Dybystar, sóz, sóılem jaıly
1 - tapsyrma. «Adasqan áripterdi qandaı dybys ekenin tap». Ózderiń biletin Dymbilmes bir kúni ormanǵa serýenge barady. Ormanǵa jaqyn qalǵan kezde, bir jaǵymsyz daýystar estıdi. Dymbilmes daýys shyqqan jaqqa jaqyndap kelse, qyzyl, kók kóılek kıgen áripter óz úılerin taba almaı júr eken. Áripter Dymbilmesten kómek suraıdy. Dymbilmes bilmeıtinin aıtyp, biletin balalardan surap keleıin dep ketip qalady.
- Olaı bolsa, biz áripterdi óz úılerine jetkizip salaıyq. Balalar tapsyrmany oryndaıdy. Suraqtar qoıylady.
- Dybys degenimiz ne?
- Dybystar neshe topqa bólinedi?
Balalar tapsyrmany oryndady. 1 - shi árip ashylady
Balalar daýysty dybyspen daýyssyz dybys birikken ýaqytta qysylmaı aýyzdan emin - erkin shyǵa keledi. Endi baıqap kóreıikshi.
Ma, sha, la ra pı re me ke ǵa
- Balalar biz eki dybystan ne qurap aıttyq?
- býyn.
- býyn degenimiz ne?
- sózdi bólikterge bólip aıtý.
2 - tapsyrma. Býyndardy oqy jáne olardan sóz qurastyr.
- Býynǵa baılanysty «Jarqyra kún» degen oıyn oınaǵym kelip otyr. Kózderimizdi jumamyz. Ashqan kezde kúnniń sýreti.
- Qarańdarshy kúnniń betinde jáne sáýlelerinde býyndar jazylǵan. Osy býyndardan sóz qurastyraıyq.
Balalar tapsyrmany oryndady. 2 - shi árip ashylady.
3 - tapsyrma Sózge dybystyq taldaý jasa.
- Balalar aldaryńdaǵy tapsyrmada zattyq sýretter bar. Sender sol zattyń aty qaı áripten bastalyp turǵanyn taýyp jazǵanda sóz shyǵady jáne qandaı dybys ekenin dybystyq tekshemen belgileısińder.
5, 6 baladan jazǵan sózdi oqytý, suraý.
- Sózde neshe dybys bar?
- Qandaı dybystar?
- Sóz neden turady?
D/o «Sózderdiń bas áripterin jazyp sózderdi oqy» taqtaǵa oryndatý.
Tapsyrmany oryndady 3 - shi árip ashylady.
4 - tapsyrma: « Sóılem qurastyr»
Balalar sózden ne qurap aıtamyz?
- Sóılem degenimiz ne?
- Olaı bolsa, «Kim shapshań sóılem quraıdy?» degen oıyn oınaımyz. Balalarǵa jeke - jeke kartochkalar taratyp berip, sóılem quratyp, oqytý.
Tapsyrma oryndaldy. 4 - shi árip ashylady.
Sergitý sáti:
A degen - ana ǵoı,
Ana degen - dana ǵoı.
B degen bala ǵoı,
Jumsasa anań bara ǵoı.
Bala, bala balamyz,
Baqshamyzǵa baramyz.
Kúni boıy qyzyqqa
Batamyzda qalamyz.
- Óte jaqsy jaraısyńdar, oıyndy jalǵastyraıyq
5 - tapsyrma: REBÝSTY SHESH
- Myna rebýsty sheshkende halyq týraly naqyl sóz shyǵady.
Balalar rebýsty sheshedi 5 – shi árip ashylady.
6 - tapsyrma: TÚSİP QALǴAN ÁRİPTİ TAP
Balalar úlestirmeli kartochka boıynsha sózdi oqyp, túsip qalǵan áripti tabady.
6 - shy árip ashylady.
7 - tapsyrma: SÓZJUMBAQTY SHESH
Tapsyrma oryndaldy. 7 - shi áripti ashady.
8 - tapsyrma: Taqpaqty sýret arqyly oqy
- Balalar kóktemde tórt túlik maldar tóldeıdi, qustar jumyrtqalap balapan shyǵarady. Kóktemde jańa bir ómir bastalady.
- Káne bárimiz myna sýretke qarap, óleń joldaryn oqyp kóreıik.
Balalar oqyp, tapsyrmany oryndady. 8 - shi árip ashylady.
Taqtada qupıa «ATAMEKEN» sóz ashylady. Mine, balalar atameken degen sózdiń maǵynasy Otan, týǵan jer degen maǵynany bildiredi.
Al, endi balalar osy atameken sózindegi árbir áriptiń de óz aıtary bar eken. Káne kim oqyp beredi. Birneshe balaǵa oqytý.
Sabaqqa báriń de jaqsy qatystyńdar, kóp rahmet!
Sabaqtyń maqsaty: Balalardyń jyl boıyna alǵan bilimderiniń sapasyna kóz jetkizý. Ana tilindegi ótken dybystardy qaıtalaý. Sózdi býynǵa bólip jáne tutas oqýǵa jattyqtyrý. Balalardyń baılanystyryp sóıleý qabiletin arttyrý. Sózge dybystyq taldaý jasaýǵa, oı - órisiniń damýyna, shyǵarmashylyqpen óz betinshe jumys isteýge yqpal etý. Balalardy zeıindilikke tárbıeleý, tez oılaý qabiletin damytý.
Kórnekiligi: úlestirmeli quraldar, tapsyrmalar
Ádis - tásilderi: áńgimeleý, suraq - jaýap, oıyn.
Sabaq barysy: 1. Uıymdastyrý
- Balalar, biz búgingi sabaǵymyzda jyl boıy saýat ashýdan úırengenimizdi qaıtalap, mektepke daıynbyz ba sony kórsetýimiz kerek. Ol úshin men senderge tapsyrmalar daıyndap ákeldim. Osy tapsyrmalardy oryndasańdar, taqtadaǵy jazýly qupıa sózdiń sheshýin tabasyńdar.
– Balalar, men senderge áripterdi qaıtalaý úshin «Dybystar bolǵan eken» degen ertegini aıtyp beremin. Baıaǵyda bir úıshikte kóp dybystar ómir súripti. Ol úıshik kádimgi aýzymyzdyń ishi. Úıdiń tóbesi bar. Eden tómengi tańdaı, Esik erinder. Esik bekem bolý úshin súıek sharbaqtar da bar. Bári jaqsy bolar edi, biraq úıdiń ishinde ashýly aıdahar kirip keıbir dybystar emin - erkin ótip ketedi jáne olar qyzyl kıim kıip alypty. Al basqa dybystardyń jolyna kedergi jasapty. Esikti jaýyp alady nemese qorshaýdy qoıyp qoıady. Olar emin erkin shyǵa almaıdy sondyqtan kók kóılek kıipti.
- Men ne jaıly aıtyp turmyn?
- Dybystar, sóz, sóılem jaıly
1 - tapsyrma. «Adasqan áripterdi qandaı dybys ekenin tap». Ózderiń biletin Dymbilmes bir kúni ormanǵa serýenge barady. Ormanǵa jaqyn qalǵan kezde, bir jaǵymsyz daýystar estıdi. Dymbilmes daýys shyqqan jaqqa jaqyndap kelse, qyzyl, kók kóılek kıgen áripter óz úılerin taba almaı júr eken. Áripter Dymbilmesten kómek suraıdy. Dymbilmes bilmeıtinin aıtyp, biletin balalardan surap keleıin dep ketip qalady.
- Olaı bolsa, biz áripterdi óz úılerine jetkizip salaıyq. Balalar tapsyrmany oryndaıdy. Suraqtar qoıylady.
- Dybys degenimiz ne?
- Dybystar neshe topqa bólinedi?
Balalar tapsyrmany oryndady. 1 - shi árip ashylady
Balalar daýysty dybyspen daýyssyz dybys birikken ýaqytta qysylmaı aýyzdan emin - erkin shyǵa keledi. Endi baıqap kóreıikshi.
Ma, sha, la ra pı re me ke ǵa
- Balalar biz eki dybystan ne qurap aıttyq?
- býyn.
- býyn degenimiz ne?
- sózdi bólikterge bólip aıtý.
2 - tapsyrma. Býyndardy oqy jáne olardan sóz qurastyr.
- Býynǵa baılanysty «Jarqyra kún» degen oıyn oınaǵym kelip otyr. Kózderimizdi jumamyz. Ashqan kezde kúnniń sýreti.
- Qarańdarshy kúnniń betinde jáne sáýlelerinde býyndar jazylǵan. Osy býyndardan sóz qurastyraıyq.
Balalar tapsyrmany oryndady. 2 - shi árip ashylady.
3 - tapsyrma Sózge dybystyq taldaý jasa.
- Balalar aldaryńdaǵy tapsyrmada zattyq sýretter bar. Sender sol zattyń aty qaı áripten bastalyp turǵanyn taýyp jazǵanda sóz shyǵady jáne qandaı dybys ekenin dybystyq tekshemen belgileısińder.
5, 6 baladan jazǵan sózdi oqytý, suraý.
- Sózde neshe dybys bar?
- Qandaı dybystar?
- Sóz neden turady?
D/o «Sózderdiń bas áripterin jazyp sózderdi oqy» taqtaǵa oryndatý.
Tapsyrmany oryndady 3 - shi árip ashylady.
4 - tapsyrma: « Sóılem qurastyr»
Balalar sózden ne qurap aıtamyz?
- Sóılem degenimiz ne?
- Olaı bolsa, «Kim shapshań sóılem quraıdy?» degen oıyn oınaımyz. Balalarǵa jeke - jeke kartochkalar taratyp berip, sóılem quratyp, oqytý.
Tapsyrma oryndaldy. 4 - shi árip ashylady.
Sergitý sáti:
A degen - ana ǵoı,
Ana degen - dana ǵoı.
B degen bala ǵoı,
Jumsasa anań bara ǵoı.
Bala, bala balamyz,
Baqshamyzǵa baramyz.
Kúni boıy qyzyqqa
Batamyzda qalamyz.
- Óte jaqsy jaraısyńdar, oıyndy jalǵastyraıyq
5 - tapsyrma: REBÝSTY SHESH
- Myna rebýsty sheshkende halyq týraly naqyl sóz shyǵady.
Balalar rebýsty sheshedi 5 – shi árip ashylady.
6 - tapsyrma: TÚSİP QALǴAN ÁRİPTİ TAP
Balalar úlestirmeli kartochka boıynsha sózdi oqyp, túsip qalǵan áripti tabady.
6 - shy árip ashylady.
7 - tapsyrma: SÓZJUMBAQTY SHESH
Tapsyrma oryndaldy. 7 - shi áripti ashady.
8 - tapsyrma: Taqpaqty sýret arqyly oqy
- Balalar kóktemde tórt túlik maldar tóldeıdi, qustar jumyrtqalap balapan shyǵarady. Kóktemde jańa bir ómir bastalady.
- Káne bárimiz myna sýretke qarap, óleń joldaryn oqyp kóreıik.
Balalar oqyp, tapsyrmany oryndady. 8 - shi árip ashylady.
Taqtada qupıa «ATAMEKEN» sóz ashylady. Mine, balalar atameken degen sózdiń maǵynasy Otan, týǵan jer degen maǵynany bildiredi.
Al, endi balalar osy atameken sózindegi árbir áriptiń de óz aıtary bar eken. Káne kim oqyp beredi. Birneshe balaǵa oqytý.
Sabaqqa báriń de jaqsy qatystyńdar, kóp rahmet!
You Might Also Like
