InfoHub Logo

Taqyryby: Ashyq tuqymdy ósimdikter.
Bilimdilik maqsaty: Oqýshylardy ashyq tuqymdy ósimdikterdiń qurylysy, erekshelikterimen tanystyrý. Sporaly ósimdiktermen salystyrǵanda ashyqtuqymdylardyń aıyrmashylyǵy, jáne olardyń qylqandary, kóbeıý músheleriniń qurylysyn anyqtaý. Ashyq tuqymdy ósimdikterdi úıretý, adam ómirindegi, tabıǵattaǵy mańyzyn bildirý.
Damytýshylyq maqsaty: Oılaý, este saqtaý qabiletin damytý. turaqty túrdegi erikti zeıin qoıýdy damytý.
Tárbıeligi: Tabıǵatty súıýge, ekologıalyq mádenıettiń qalyptasýyna tárbıeleý. Óz betinshe oılanýǵa tárbıeleý. Sanıtarlyq – gıgıenalyq daǵdylaryn, salaýatty ómir súrý ádetterin tárbıeleý
Qural - jabdyqtar: keppe shópter, naqpishinder, sýretter, elektrondy kórsetilimder, kesteler, syzbanusqalar
Sabaq tıpi: jańa sabaq
Ádistemelik sheshim: suhbat, áńgime - suhbat, kesteler sýretter kórsetý, taqtamen jumys

İ. Uıymdastyrý kezeńi:
Jańa sabaqty bastamas buryn ótken sabaqtardaǵy maǵlumattardy eske túsireıik.

İİ. Oı qozǵaý.(ótilgen taqyrypty pysyqtaý). 1. Kesteni toltyrý Taqtaǵa kókek múgi, shymtezek múgi, plaýn súretteri slaıdpen shyǵady,(№1 - 4 slaıdtar) jáne tapsyrmalar oqýshylarǵa úlestiriledi. Jaýabynyń durystyǵy slaıd arqyly tekseriledi.

1. Kókek múgi, p Shymtezek múgi, laýndardyń sabaqtarynyń qurylystary qandaı?
2. Kókek múgi, Shymtezek múgi, plaýndardyń japyraǵynyń qurylystary qandaı?
3. Kókek múgi, Shymtezek múgi, plaýndardyń tamyrynyń qurylystary qandaı?
4. Kókek múgi, Shymtezek múgi, plaýndardyń mańyzdary nede?
5. Kókek múgi, Shymtezek múgi, plaýndar qandaı ósimdikke jatady? (qosjynysty, darajynysty, birúıli, ekiúıli).
6. Kókek múgi, Shymtezek múgi, plaýndar qandaı jolmen kóbeıedi?

2. Suraq - jaýap.
1. Tamyry bolǵanymen, ne sebepten kókek múgi sabaǵyn tik ustaıdy? /tirek ulpasy bar, sabaǵy butaqtanbaıdy/
2. Kókek múgi qandaı ulpalardan turady? /ótkizgish, tirek, qor jınaýshy, jabyn/
3. Ne sebepten qalyń qalyń qardyń astyndaǵy múkterdiń túsi jasyl? /- 14S fotosıntez júredi/
4. Kókek múginiń qaı ósimdiginde atalyq, analyq jynys jasýshalary jetiledi /analyq jynys jasýshasynda analyq, atalyq jynys jasýshasynda atalyqjynys jasýshalary damıdy/ 5. Múkterdiń japyraqtarynyń basqa ósimdikterden aıyrmashylyǵy nede?
6. Gametofıtpen sporofıttiń aıyrmashylyǵy nede? /jynystyq kóbeıý – gametofıt, jynyssyz - sporofıt, múkter kóbinese jynyssyz jolmen kóbeıedi/.
7. Shymtezek múgi qandaı jasýshalardan turady? /óli, tiri/
7. Qyryqjapyraqtylardyń japyraqtary ádemi, al gúlderi qandaı bolady? /gúlderi bolmaıdy/

İİİ. Jańa sabaq: Muǵalimniń taqyrypty túsindirýi. Spora men tuqymnyń aıyrmashylyǵy: spora – birjasýshaly túzilis, al tuqym – kópjasýshadan turady. Tuqymda qorektik zattar kóp bolady. Tuqym túzilip, ósimdikterdiń túrleri jer betinde tuqym arqyly taralady. Sondyqtan ashyq tuqymdy ósimdikterdi tuqymdy ósimdikter tobyna jatqyzamyz. Tuqymdy ósimdikter eki bólimnen turady: ashyq tuqymdylar, jabyq tuqymdylar. Ashyq tuqymdylardyń ósimdikterdiń gúli joq, sondyqtan jemis túzbeıdi. Bul bólimge eń kóp taralǵan qylqan japyraqty ósimdikter: qaraǵaı, shyrsha, samyrsyn, arsha. Bular qylqan japyraqty klasyna jatady. Qylqan japyraqty deıtin sebebi – japyraqtary ıne tárizdi jińishke, keıtúrde ushy úshkir bolady. Ashyq tuqymdy ósimdikter súrekti ósimdikter, ózekteri nashar damyǵan. Qabyǵynda shaıyrly ózeksheler bolady. Osydan 220 mln. jyl buryn órkendegen ósimdikter búgingi kúni 600 - 700 jýyq túri saqtalǵan.

Ó. Sahıpov atyndaǵy JBBOM
Bıologıa pániniń muǵalimi
Apahanova Akmanat Mendygalıevna
Ashyq tuqymdy ósimdikter júkteý