InfoHub Logo

Áýlıe baba kúz túsip, japyraqtar sarǵaıa bastaǵan shaqta óziniń ejelgi, eski mekeni — qyryq jyl qyzyǵyn kórgen Qyzyltas mańyndaǵy Qalpaqtas qoınaýynda (keıinirekte Erenshiniń saıy atalǵan tusta) Allanyń amanatyn berip, dúnıe salypty. Ol bylaı bolsa kerek. Jylqysyn túgendep, Kemerashydan joǵary Sardońǵal asyp, Tekelige qaraı bet túzegen shaǵynda, kishi anamyzdyń úıinde otyryp:

— Boldy, qaıtalyq. Dáýrenim ótti, talqanym taýsylýǵa taıaldy, — deıdi.

Jıylǵan jurt buǵan sener-senbesterin bilmeı, ań-tań bolysady. Nazarlary bı atanyń ózinde. Ajary aıdaı, aýyryp-syrqamaǵan jannyń bul sózine qaıran qalysady. Sol sátte Esekeńniń ózi:

— Baıqap turmyn, batyryp aıtpasam, barlyǵyńnyń nanatyn túrleriń joq. Álemde aqyl-esten sezimtal eshteńe joq. Es joǵalmasa, el bolady, urpaq ósedi. Sondyqtan óz jandaryńdy ózderiń qasterlep, qadirlep, tyńdaı bilseńder, jaman bolmaısyńdar. Meniń nurym urpaǵymnyń júzinde júretin tárizdi. Soǵan qýanyp otyrmyn. Uly táýbám de —  sol.

Sender, kóp qaraılamańdar, úlken úıge habarshy jiberińder. Men baryp jetkenshe, túgel jıylsyn, baquldasyp keteıin, — deıdi.

Budan soń atyna minip, sol mańdaǵy eń bıik tóbege shyǵyp:

— Elimniń quty, erlerimniń panasy: Sardońǵal, Sarnoqaı, Qora, Shaja, Sandyqtas, Sartór, uly Alataý, qosh, qosh bolyńdar báriń de, qosh! — dep úsh márte daýystaıdy da, batysqa — Qyzyltasqa qaraı atynyń basyn burady.

Jetken habarshydan qulaqdar bolǵan el eki keshtiń arasynda kútip otyrypty. Dastarqan basyna bata jasap bolyp:

— Buǵan da shúkirshilik, qosh bolyńdar, halaıyq... Meniń janazamdy shyǵaryp bolǵan soń, súıegimdi aq atanǵa artyńdar da, basyn bos jiberińder. Ol qaı jerge baryp shókse, sol jerge jerleńder. Bar amanatym osy! — depti de, uıasyna qona bergen kúnmen birge nurlanyp jatyp, uly baba kóz jumypty.

Artyndaǵy urpaǵy ata amanatyn múltiksiz oryndap, aq atanǵa artylǵan máıitiniń artynan eripti. ol qazirgi Qyzyljar qabaǵyna baryp shókken eken. Sol jerde qazir qasıetti babanyń besinshi urpaǵy jańartyp salǵan besinshi eskertkish-keshen alystan kórinedi.

---