InfoHub Logo

Uly júz — úısin men Kishi júz — jaǵalbaılylardan quralǵan jasaqtardyń tegeýirinderine shydaı almaı, tym-tyraqaı shegine bastaǵan oırattar Tekelige jetkende bastaryn biriktirip alyp, Jolbarys saıy, Baldyrǵandy, Qyzqulaǵan betkeıleriniń soltústik teriskeıindegi taspadaı tartylǵan taban jolmen shubyryp «tosqaýyl» tásilin sheber paıdalanyp otyrypty. Amaly kóp aılaker jaýdy túre qýyp, aqtyq jeńiske jete almaıtyndyqtaryn ańǵarǵan Eskeldi batyr bastaǵan qalyń qol az-kem májilistesip alǵan soń, jaýdyń sońyna qozy kósh jerden kórinip otyratyn qos atty jasaqtardy ǵana qaldyryp, ózderi Kúıeli, Kóksý, Sandyqtas, Qaraǵaıly arqyly jaýdy aldynan orap túsýge oqtalypty.

Jer jaǵdaıyna jetik ásker bir táýlikke jetpeı-aq ózderi dittegen Qyzylaýyzdan shyǵady. Biraq negizgi kúshti arttaryndaǵy Qaraǵaılynyń qalyń ný ormanyna jasyryp qoıady. Qyzylaýyzdaǵy qaqtyǵys kópke sozylmaıdy. Qazaqtardyń shamaly ekendikterin sezip qalǵan qalmaqtar óńireńdep qýyp beredi. Qashqan qazaqtar Qaraǵaılyǵa jetken kezde qaq jarylyp, bir toby onyń shyǵys jaǵyn, ekinshi toby batys jaǵyn alyp, tik qabaqqa órmeleı jóneledi. Qalmaqtar da qalmaı, ekige jarylyp óksheleı túsedi. osy sátti ǵana kútip turǵan Eskeldi, Balpyq batyrlardyń Qaraǵaıly ishindegi qalyń qoldary shyǵa kelip, ekige jarylǵan jaýdyń bastaryn biriktirmesten tas-talqan etedi.

Eskeldiniń tikeleı qolbasshylyǵymen jasalǵan bul «Aran» tásilge qaıran qalǵan qalmaqtardyń qontaıshysy qolǵa túsip turyp:

— Taıqazandaı tóńkerilip jatqan myna betkeıdiń ný ormanyn qalaı ataıdy? — depti. Qazaqtar «Qaraǵaıly» dese, ol basyn shaıqap:

— Joq, bul — bizdiń kózimizdi baılap, kóńilimizdi qarańǵylaǵan shymyldyq qaraǵaı, biz aldanyp qaldyq, — dep barmaǵyn tistepti. Sol kúnnen bastap, en jaılaýdaǵy sol jerdi turǵylyqty halyq ta «Shymyldyqqaraǵaı» dep áıgilep ketipti.

---