Atmosferalyq qysym. Torrıchellı tájirıbesi
Fızıka pániniń muǵalimi
Jýmageldına A. S.
Fızıka 7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Atmosferalyq qysym. Torrıchellı tájirıbesi
Sabaqtyń maqsaty: 1. Atmosferalyq qysymnyń paıda bolý sebebi, Torrıchellı tájirıbesiniń mánisin túsiný.
2. Mysaldar keltire otyryp, oqýshynyń oıyn damytý, ǵylymı oı qorytyndylaryn jasaýǵa jeteleý, atmosferalyq qysymnyń kúndelikti ómirdegi mańyzyn, esep shyǵarýda qoldana bilýge baǵyttaý.
3. Tıanaqty oılaý máseleni sheshýge umtyldyrý, shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Sabaqtyń mindetteri: Oqýshylardy synı turǵydan oılaýǵa, erkin sóıleı bilýge, óz oıyn jetkize bilýge, ortaq sheshim qabyldaýda tanymdyq belsendiligin arttyrý.
Sabaq túri: Jańa sabaq
Ádis - tásilder: Dıalog, problemalyq
Jumys túri: juptyq jáne toptyq jumys.
Derek kózder: Oqýlyq Fızıka jáne astronomıa R. Basharuly, Ý. Toqbergenova, D. Qazaqbaeva – Almaty: Atamura 2012, Dıdaktıkalyq materıaldar Fızıka jáne astronomıa R. Basharuly, J. Baqynov - Almaty: Atamura, slaıdtar, proektor, sýretter, beıne rolık.
Kútiletin nátıjeler: A) Atmosferalyq qysymnyń fızıkalyq maǵynasyn biledi jáne túsindire alady.
V) Turmysta jáne tehnıkada qysymnyń áreketin eskerip qoldana alady. HBJ ólshem birlikti aınaldyra aldady
S) Atmosferalyq qysymnyń ómirde kezdesetin jaǵdaılaryna mysaldar keltirip, qoldanylýyna qaraı mańyzyn taldap saralaıdy.
Pánaralyq baılanys. Geografıa, bıologıa, matematıka
Uıymdastyrý 3 mın
Yntymaqtastyq atmosfera ornatý, topqa bólý
Bilý Taqyrypty ashý.
«Atmosferalyq qysym Torrıchellı tájirıbesi»
Atmosferalyq qysymnyń paıda bolý sebebin jáne nemen ólshenedi bilý.
1. Dápterge taqyrypty jazý.
2. Tirek shema: «Atmosfera» F! - - p (Paskal zańy )
3. Porshenge sý ilestiretin – atm. Qysym
Túsiný
Tájirıbeni kórsete alady, áreketin túsindiredi
Slaıd boıynsha sóıleýge baǵyttaý (150 - bet), ıtalándyq ǵalym Evandjelısta Torrıchellı tájirıbesi synaptyń tógilmeý sebebi nede?
Qalaı túsindirýge bolady?
Atmosferalyq qysymdy esepteý birligi ne?
Ólsheýge arnalǵan qural ne?
117 - sýret
Torrıchellı tájirıbesi: Uzyndyǵy 1 m, bir jaǵy biteý shyny tútik synappen toltyrylǵan. Aýzyn jaýyp, synap quıylǵan ydysqa tóńkerip aýzyn ashady. Sonda synaptyń kishkene bóligi ǵana tógiledi.
- atmosferalyq qysym ustap turady (E. T)
- ydystyń beti ashyq, oǵan atm. qysym áser etip tur
- 1mm syn. baǵ.=133, 3Pa
Barometr - bóligi; metal qorapsha, serippe, berilis tetigi, kórsetkish, shkala.
Barometr - aneroıd.
Qoldaný
Pánarlyq baılanys jasaı alady, ómirmen baılanystyrady.
Geografıa páninen belgili atmosfera qurylymy, qabattaryn ata, gazdyń qasıetteri qandaı?
Aýa qysymy nege táýeldi?
Kóterilý bıiktigin kórsetetin qural ne?
Bizge áreket etetin kúsh qandaı esepteńder?
Biz osyndaı kúshke qalaı shydaımyz?
Adamǵa áseri bar ma?
Tájirıbeler. (Otto Gerıke)
Troposfera, stratosfera, mezosfera, termosfera.
Gaz syǵylǵysh aýa qysymynyń bıiktikke táýeldi.
760 mm syn baǵ=101325Pa=105Pa
120 m bıiktikte - 1sm syn baǵ tómendeıdi
- áltımetrler
151 - bet F= 105N, F=105N m=10t
Bizdiń organızmimizde atm. qysym teńgeriledi.
Kóńil kúıine, densaýlyǵyna eleýli áserin tıgizedi.
Taldaý
Esepteýge qajetti aqparatty paıdalanyp, taldaý jasaıdy.
Esepter shyǵyrý:
1 - deńgeı
Ólshem birligin Pa órnekte
1. Alataý shyńynda 706 mm sssss syn baǵ
2. Shahtada 766 mm syn baǵ
2 - deńgeı
3. Mars ǵalamsharynda 700Pa synapty barometrdiń bıiktigin anyqtańdar.
Sheshýi: 1. 706*133, 3=94109, 8Pa
760 - 706=54 mm syn baǵ
H=12*54=648m
2. 766*133, 3 =102107, 8Pa
766 - 760=6mm syn baǵ
h=12*6 =72m
Jınaqtaý
Bilimin júıeleý biledi
«qysym», «metreo»,
«Paskal»
Úıge tapsyrma:
№18 eksperıment, esse jazý
baǵalaý
Oıyn «Men KİM?»
Muǵalimge sybyrlap mamandyǵyn aıtyp ólsheýish quraldy tańdaıdy.
Tolyq nusqasyn júkteý
Jýmageldına A. S.
Fızıka 7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Atmosferalyq qysym. Torrıchellı tájirıbesi
Sabaqtyń maqsaty: 1. Atmosferalyq qysymnyń paıda bolý sebebi, Torrıchellı tájirıbesiniń mánisin túsiný.
2. Mysaldar keltire otyryp, oqýshynyń oıyn damytý, ǵylymı oı qorytyndylaryn jasaýǵa jeteleý, atmosferalyq qysymnyń kúndelikti ómirdegi mańyzyn, esep shyǵarýda qoldana bilýge baǵyttaý.
3. Tıanaqty oılaý máseleni sheshýge umtyldyrý, shyǵarmashylyq qabiletin damytý.
Sabaqtyń mindetteri: Oqýshylardy synı turǵydan oılaýǵa, erkin sóıleı bilýge, óz oıyn jetkize bilýge, ortaq sheshim qabyldaýda tanymdyq belsendiligin arttyrý.
Sabaq túri: Jańa sabaq
Ádis - tásilder: Dıalog, problemalyq
Jumys túri: juptyq jáne toptyq jumys.
Derek kózder: Oqýlyq Fızıka jáne astronomıa R. Basharuly, Ý. Toqbergenova, D. Qazaqbaeva – Almaty: Atamura 2012, Dıdaktıkalyq materıaldar Fızıka jáne astronomıa R. Basharuly, J. Baqynov - Almaty: Atamura, slaıdtar, proektor, sýretter, beıne rolık.
Kútiletin nátıjeler: A) Atmosferalyq qysymnyń fızıkalyq maǵynasyn biledi jáne túsindire alady.
V) Turmysta jáne tehnıkada qysymnyń áreketin eskerip qoldana alady. HBJ ólshem birlikti aınaldyra aldady
S) Atmosferalyq qysymnyń ómirde kezdesetin jaǵdaılaryna mysaldar keltirip, qoldanylýyna qaraı mańyzyn taldap saralaıdy.
Pánaralyq baılanys. Geografıa, bıologıa, matematıka
Uıymdastyrý 3 mın
Yntymaqtastyq atmosfera ornatý, topqa bólý
Bilý Taqyrypty ashý.
«Atmosferalyq qysym Torrıchellı tájirıbesi»
Atmosferalyq qysymnyń paıda bolý sebebin jáne nemen ólshenedi bilý.
1. Dápterge taqyrypty jazý.
2. Tirek shema: «Atmosfera» F! - - p (Paskal zańy )
3. Porshenge sý ilestiretin – atm. Qysym
Túsiný
Tájirıbeni kórsete alady, áreketin túsindiredi
Slaıd boıynsha sóıleýge baǵyttaý (150 - bet), ıtalándyq ǵalym Evandjelısta Torrıchellı tájirıbesi synaptyń tógilmeý sebebi nede?
Qalaı túsindirýge bolady?
Atmosferalyq qysymdy esepteý birligi ne?
Ólsheýge arnalǵan qural ne?
117 - sýret
Torrıchellı tájirıbesi: Uzyndyǵy 1 m, bir jaǵy biteý shyny tútik synappen toltyrylǵan. Aýzyn jaýyp, synap quıylǵan ydysqa tóńkerip aýzyn ashady. Sonda synaptyń kishkene bóligi ǵana tógiledi.
- atmosferalyq qysym ustap turady (E. T)
- ydystyń beti ashyq, oǵan atm. qysym áser etip tur
- 1mm syn. baǵ.=133, 3Pa
Barometr - bóligi; metal qorapsha, serippe, berilis tetigi, kórsetkish, shkala.
Barometr - aneroıd.
Qoldaný
Pánarlyq baılanys jasaı alady, ómirmen baılanystyrady.
Geografıa páninen belgili atmosfera qurylymy, qabattaryn ata, gazdyń qasıetteri qandaı?
Aýa qysymy nege táýeldi?
Kóterilý bıiktigin kórsetetin qural ne?
Bizge áreket etetin kúsh qandaı esepteńder?
Biz osyndaı kúshke qalaı shydaımyz?
Adamǵa áseri bar ma?
Tájirıbeler. (Otto Gerıke)
Troposfera, stratosfera, mezosfera, termosfera.
Gaz syǵylǵysh aýa qysymynyń bıiktikke táýeldi.
760 mm syn baǵ=101325Pa=105Pa
120 m bıiktikte - 1sm syn baǵ tómendeıdi
- áltımetrler
151 - bet F= 105N, F=105N m=10t
Bizdiń organızmimizde atm. qysym teńgeriledi.
Kóńil kúıine, densaýlyǵyna eleýli áserin tıgizedi.
Taldaý
Esepteýge qajetti aqparatty paıdalanyp, taldaý jasaıdy.
Esepter shyǵyrý:
1 - deńgeı
Ólshem birligin Pa órnekte
1. Alataý shyńynda 706 mm sssss syn baǵ
2. Shahtada 766 mm syn baǵ
2 - deńgeı
3. Mars ǵalamsharynda 700Pa synapty barometrdiń bıiktigin anyqtańdar.
Sheshýi: 1. 706*133, 3=94109, 8Pa
760 - 706=54 mm syn baǵ
H=12*54=648m
2. 766*133, 3 =102107, 8Pa
766 - 760=6mm syn baǵ
h=12*6 =72m
Jınaqtaý
Bilimin júıeleý biledi
«qysym», «metreo»,
«Paskal»
Úıge tapsyrma:
№18 eksperıment, esse jazý
baǵalaý
Oıyn «Men KİM?»
Muǵalimge sybyrlap mamandyǵyn aıtyp ólsheýish quraldy tańdaıdy.
Tolyq nusqasyn júkteý
You Might Also Like
-
Saryaǵash aýdany, Derbisek aýyly,
