Áýedegi ıadrolyq jarylys
Áýedegi ıadrolyq jarylys — jarqyl aımaǵy barynsha jarqyraǵan sátte jer betine (sýǵa) jetpeıtin jarylys. Áýedegi ıadrolyq jarylys bıiktigi ıadrolyq qarýdyń qýatyna baılanysty júzdegen metrden birneshe kılometrge deıińgi aralyqta bolýy múmkin. Áýedegi ıadrolyq jarylys kezinde asa jarqyl shyǵyp, otty shar paıda bolady da ol birte-birte sańyraý qulaq tárizdi radıoaktıvti bultqa aınalady. Iadrolyq reaksıa nátıjesinde gamma-sáýleleri, neıtrondar bólinip jáne kóptegen radıoaktıvti zattar paıda bolady. Jarylystyń qýatyna baılanysty radıoaktıvti bult 10-20 km-ge deıin, al termo ıadrolyq jarylystarda 20-40 km bıiktikke deıin kóteriledi. Áýedegi ıadrolyq jarylys soqqy tolqyny, jaryq sáýlesi jáne ótkish radıasıa arqyly úılerdi qıratý men adamdardy zaqymdaý úshin qoldanylýy múmkin. Jer ústiniń radıoaktıvtik zaqymdanýy jarylystyń bıiktigine baılanysty bolady jáńe ol jarylys bıiktigi artqan saıyn azaıa túsedi.
You Might Also Like
-
Iondaýshy sáýle dozasy (radıasıa dozasy) degenimiz belgili bir ortada ıondaýshy sáýleniń áser etý shegi. Iondaýshy sáýle dozasy tómendegishe bóledi: Jutylǵan doza — sáýle alǵan ortanyń massa...
-
Aýrý týǵyzatyn grıbter — ósimdik tekti óte usaq organızmder, olardyń kóbeıý joly men qurylysy bakterıalarǵa qaraǵanda óte kúrdeli. Aýrý týǵyzatyn grıbterdiń kópshiligi sporalar arqyly taraıdy, ...
