Aýyz sýdy tazalaý, Sýdyń mańyzy (kúndelikti sabaq jospary)
Kúndelikti sabaq jospary, jaratylystaný 5 synyp
Taqyryptar:
1 - sabaq. «DJ. Sý aınalym. Muhıt»
2 - sabaq. Aýyz sýdy tazalaý, Sýdyń mańyzy
3 - sabaq. Muhıttar
4 - sabaq. Teńizder men kólder.
5 - sabaq. Sýdyń tiri aǵzalar úshin mańyzy jáne ony qorǵaý.
Taqyryby: Aýyz sýdy tazalaý, Sýdyń mańyzy
Maqsaty:
Bilimdilik: Sý – erekshe qaıtalanbas zat ekenin áńgimelesý arqyly túsindirý.
Damytýshylyq: Sýdyń paıdasyn, qorǵaý týraly túsinikterin qalyptastyrý, tájirıbe keltirý arqyly oı - iskerlikterin damytý.
Tárbıelik: Pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý. Sýdy qorǵaýǵa tárbıeleý.
Sabaq barysy:
1. Úı tapsyrmasyn tekserý.
2. Jańa taqyrypty túsindirý.
3. Sabaqty bekitý.
4. Úı tapsyrmasyn berý.
Úı jumysyn suraq - jaýap arqyly tekserý.
1. Tabıǵattaǵy sý aınalýy qalaı bolady?
2. Sý tabıǵatta qandaı kúıde bolady?
3. Taýdaǵy muzdyqtar neden túziledi?
4. Sýdyń el sharýashylyǵynda, ónerkásipte, aýyl sharýashylyǵynda, kólikte qandaı mańyzy bar?
Jańa taqyrypty túsindirý:
1. Adamdardyń sýdy paıdalanýy.
2. Sý – erekshe qaıtalanbas zat.
3. Sýdy qorǵaý.
Tushshy taza sý baǵa jetpes baılyq. Jer júzindegi barlyq tirshilik sýǵa baılanysty. Sýsyz tirshilik joq. Sebebi jer sharyndaǵy barlyq sýdyń 2% ǵana tushshy, al qalǵan 88 paıyzy ashshy sý. Dúnıe júzinde tushshy sýdy paıdalaný jyl saıyn ósip keledi. Tushshy sýdy tek adamdar ishý úshin ǵana paıdalanady, egin sýarýda, mal sharýashylyǵynda, óndiristiń ártúrli salalarynda paıdalanylady. Sýmen jýynamyz.
Turǵyn úılerde, qoǵamdyq ǵımarattarda, kóshelerde tazalyq saqtaý úshin de sý qajet.
Adam sý joldarymen qaıyqtar, teplohodtarǵa minip saparǵa shyǵady, azyq - túlik, aǵash jáne mashınalardy tasymaldaıdy. Ata - babamyz ulttyq dástúrimizde sýdy qadirleý, sýdy lastamaý, sýdy sabamaý, bylǵamaý týraly ósıet sózderdi kóp aıtqan. Balalarǵa ata - anasy «Sýdy sabama – balyǵyn shoshytasyń», «bulaqty maılama – qusyn ketiresiń», dep ósıet aıtqan. Sýdy taza ustaý – ony qorǵaý degen sóz. Qazirgi dúnıe júzindegi halyqty tushshy sýmen qamtamasyz etý, tabıǵı tushshy sý kózderin taza ustaý, ony lastamaý, tıimdi paıdalaný búkil halyqtyq máselege aınalyp otyr.
Bekitý kezeńi:
1. Sý tabıǵatta qandaı kúıde kezdesedi?
2. Suıyq, qatty jáne gaz kúıindegi sýdyń qasıetterin salystyryńdar?
3. Sýdyń kólemi qyzdyrǵanda jáne salqyndatqanda qalaı ózgeredi?
4. Qysta sý ósimdikteri men janýarlardyń tirshiligin saqtaýda muzdyń qandaı 5. qasıetteri septigin tıgizedi?
6. Sýda erıtin birneshe zattardy atańdar. Olardyń sýda erıtinin nemen dáleldeısińder?
7. Sýda erimeıtin zattardy atańdar?
8. Sýdy nelikten jáne qalaı qorǵaıdy?
Úı tapsyrmasy:§20 oqý, suraqtarǵa jaýap berý.
6, 7, 8, 9, 10 sabaqtardy qaraý
11, 12, 13, 14, 15 sabaqtardy qaraý
16, 17, 18, 19, 20 sabaqtardy qaraý
21, 22, 23, 24 sabaqtardy qaraý
Taqyryptar:
1 - sabaq. «DJ. Sý aınalym. Muhıt»
2 - sabaq. Aýyz sýdy tazalaý, Sýdyń mańyzy
3 - sabaq. Muhıttar
4 - sabaq. Teńizder men kólder.
5 - sabaq. Sýdyń tiri aǵzalar úshin mańyzy jáne ony qorǵaý.
Taqyryby: Aýyz sýdy tazalaý, Sýdyń mańyzy
Maqsaty:
Bilimdilik: Sý – erekshe qaıtalanbas zat ekenin áńgimelesý arqyly túsindirý.
Damytýshylyq: Sýdyń paıdasyn, qorǵaý týraly túsinikterin qalyptastyrý, tájirıbe keltirý arqyly oı - iskerlikterin damytý.
Tárbıelik: Pánge degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý. Sýdy qorǵaýǵa tárbıeleý.
Sabaq barysy:
1. Úı tapsyrmasyn tekserý.
2. Jańa taqyrypty túsindirý.
3. Sabaqty bekitý.
4. Úı tapsyrmasyn berý.
Úı jumysyn suraq - jaýap arqyly tekserý.
1. Tabıǵattaǵy sý aınalýy qalaı bolady?
2. Sý tabıǵatta qandaı kúıde bolady?
3. Taýdaǵy muzdyqtar neden túziledi?
4. Sýdyń el sharýashylyǵynda, ónerkásipte, aýyl sharýashylyǵynda, kólikte qandaı mańyzy bar?
Jańa taqyrypty túsindirý:
1. Adamdardyń sýdy paıdalanýy.
2. Sý – erekshe qaıtalanbas zat.
3. Sýdy qorǵaý.
Tushshy taza sý baǵa jetpes baılyq. Jer júzindegi barlyq tirshilik sýǵa baılanysty. Sýsyz tirshilik joq. Sebebi jer sharyndaǵy barlyq sýdyń 2% ǵana tushshy, al qalǵan 88 paıyzy ashshy sý. Dúnıe júzinde tushshy sýdy paıdalaný jyl saıyn ósip keledi. Tushshy sýdy tek adamdar ishý úshin ǵana paıdalanady, egin sýarýda, mal sharýashylyǵynda, óndiristiń ártúrli salalarynda paıdalanylady. Sýmen jýynamyz.
Turǵyn úılerde, qoǵamdyq ǵımarattarda, kóshelerde tazalyq saqtaý úshin de sý qajet.
Adam sý joldarymen qaıyqtar, teplohodtarǵa minip saparǵa shyǵady, azyq - túlik, aǵash jáne mashınalardy tasymaldaıdy. Ata - babamyz ulttyq dástúrimizde sýdy qadirleý, sýdy lastamaý, sýdy sabamaý, bylǵamaý týraly ósıet sózderdi kóp aıtqan. Balalarǵa ata - anasy «Sýdy sabama – balyǵyn shoshytasyń», «bulaqty maılama – qusyn ketiresiń», dep ósıet aıtqan. Sýdy taza ustaý – ony qorǵaý degen sóz. Qazirgi dúnıe júzindegi halyqty tushshy sýmen qamtamasyz etý, tabıǵı tushshy sý kózderin taza ustaý, ony lastamaý, tıimdi paıdalaný búkil halyqtyq máselege aınalyp otyr.
Bekitý kezeńi:
1. Sý tabıǵatta qandaı kúıde kezdesedi?
2. Suıyq, qatty jáne gaz kúıindegi sýdyń qasıetterin salystyryńdar?
3. Sýdyń kólemi qyzdyrǵanda jáne salqyndatqanda qalaı ózgeredi?
4. Qysta sý ósimdikteri men janýarlardyń tirshiligin saqtaýda muzdyń qandaı 5. qasıetteri septigin tıgizedi?
6. Sýda erıtin birneshe zattardy atańdar. Olardyń sýda erıtinin nemen dáleldeısińder?
7. Sýda erimeıtin zattardy atańdar?
8. Sýdy nelikten jáne qalaı qorǵaıdy?
Úı tapsyrmasy:§20 oqý, suraqtarǵa jaýap berý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
6, 7, 8, 9, 10 sabaqtardy qaraý
11, 12, 13, 14, 15 sabaqtardy qaraý
16, 17, 18, 19, 20 sabaqtardy qaraý
21, 22, 23, 24 sabaqtardy qaraý
You Might Also Like
-
Kúndelikti sabaq jospary, jaratylystaný 5 synyp
