InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Qos sózder
Sabaqtyń maqsattary:
Bilimdilik: Jattyǵý jumystaryn oryndaý arqyly qos sózdiń jasalý joldary jáne jalpy kúrdeli sózder týraly alǵan bilimderin qaıtalap, bekitý;
Damytýshylyq: Mátinderdi taldaý, deńgeılik, testilik tapsyrmalar arqyly oqýshylardyń tanymdyq, shyǵarmashylyq qabiletterin baıqaý, damytý;
Tárbıelik: Oqýshylarǵa adamgershilik jáne aqyl - oı tárbıesin berý, ádemi jazýǵa, mánerlep sóıleýge tárbıeleý.
Túri: Qaıtalaý sabaǵy
Ádisteri: Suraq - jaýap, taldaý, ózindik, oıyn, kórnekilik, deńgeılep, saralap oqytý ádisi.
Pánaralyq baılanys: Dúnıetaný, ana tili.
Kórnekti quraldar: “Kúrdeli sózder”- syzbasy, qala attary jazylǵan qıma qaǵazdar, kempirqosaq sýreti, Venn dıagramsy, magnıttik taqta, teledıdar.

Sabaqtyń barysy
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
a) Ótilgen materıaldardy pysyqtaý. Aýyzsha “Saıahatqa shyǵý”oıyny arqyly erejelerdi qaıtalaý. Magnıttik taqtada, qala attary jazylǵan qıma qaǵazdarda suraqtar berilgen.
- Elimizde qandaı úlken qalalar bar?
- Elimizde osy atalǵan qalalarǵa kimderdiń saıahatqa shyqqysy keledi?(Taqtaǵa shyqqan oqýshy ózi qalaǵan qala aty jazylǵan qıma qaǵazdy alyp, syrtynda jazylǵan suraqqa jaýap berip, sol qalaǵa barýǵa joldama alady)
Qıma qaǵazdarda:
Astana
- Kúrdeli sózder degenimiz ne? Olardyń jasalý joldary.
Aqtaý
- Birikken sózder degenimiz ne?
Aqtóbe
- Birikken sózderden jasalǵan kisi attarynyń jazylýy.
Jezqazǵan
- Birikken sózderden jasalǵan jer - sý attarynyń jazylýy.
Óskemen
- Qos sózder degenimiz ne? Qos sózderdiń jazylýy.
Kókshetaý
- Qos sózderdiń jasalý joldary
Semeı
- Birińǵaı sóılem músheleri degenimiz ne?

İİİ. Terme dıktant. Qos sózderdi terip jazý. Túıequs, ata - ana, úıir - úıir, qosaıaq, bala - shaǵa, alabota, anda - sanda, Temirqazyq, maıa - maıa, jalt - jult, Sarysý, áp - ádemi, Alakól, Gúlzıpa.
(Juppen jumys. Qatar otyrǵan ár jup bir - birleriniń dápterlerin alyp tekserý.)

İV. Oqýlyqpen jumys.
Qos sózderdi jaı sózderge aınaldyryp jazý. Ár oqýshy bir sóılemnen túsindire otyryp jazdyrady.
Taqtamen jekeshe jumys.
Berilgen qos sózderdi toptap jazý. Taqtaǵa úsh oqýshy shyǵady.
İ. Kezek - kezek, kúte - kúte, qyrqa - qyrqa, mashına - mashına.
İİ. Ata - baba, taý – tas, irkes - tirkes, saldyr - gúldir.
İİİ. Byt-shyt, tap - taza, úp - úlken, typ - tynysh.
Synyp oqýshylary nusqa boıynsha ózdik jumys oryndaıdy.
İ - nusqa: 1 toptaǵy sózderdi qatystyryp, bir sóılem qurastyryp jazý.
İİ - nusqa: 2 toptaǵy sózderdi qatystyryp bir sóılem qurastyryp jazý.
Sóılemderdegi qaramen jazylǵan sózderdi qos sózge aınaldyryp jazý. Ózdik jumys retinde beriledi.

V. Deńgeılik tapsyrmalar.
1deńgeı (5 upaı). Birikken sózdermen jasalǵan kisi attaryn jaz.
2 deńgeı (10 upaı). Birikken sózderden quralǵan bes ósimdik attaryn oılap, osy sózderdiń ishinen qalaǵan bir sózdi qatystyryp sóılem qurap jaz.
3 deńgeı( 15 upaı). Quramynda qos sózderi bar eki jumbaq jaz.
4 deńgeı (20 upaı). Quramynda qos sózderi bar eki maqal - mátel jaz.
Sabaqtyń sońynda ár oqýshynyń jınaǵan upaıy eseptelip, jumystary baǵalanady.

İV. Sergitý sáti. Oıyn Sózden - sóz shyǵarý. Kempirqosaq sýreti ekrannan kórsetiledi. Kempirqosaq sózinen sóz shyǵarý.
Vİİ. Synyp oqýshylaryna suraq berý.
- Bizdiń turǵan aýdanymyz qalaı atalady? Buryn bizdiń aýdan qalaı atalǵan?
Marqakól sózi qandaı kúrdeli sóz jáne qalaı jasalǵan?
Muǵalimniń sózi. Marqakóldiń shyǵý tarıhy bizge tanys. Árkimge óziniń týǵan jeri, eli ystyq ekenin jaqsy bilesińder. Týǵan jerimizdiń kórikti tabıǵatyn, baılyǵyn beıne taspadan kóre otyryp, Marqakól sózin qatystyryp shaǵyn shyǵarma jazyńdar.
3 - 4 oqýshyǵa jazǵan shyǵarmalaryn aýyzsha oqyta tekserý.

Vİİİ. Oqýshylardyń alǵan bilimderin tekserý maqsatymyn bes suraqtyq test sheshkizý. Ár oqýshyǵa jeke - jeke test tapsyrmalary beriledi.

Test tapsyrmasy.
1. Birikken sózder qataryn belgile.
A sýyr, asqazan, shóp;
B anda - sanda, ashshy ishek, asyq;
S qolbasshy, altybaqan, túıequs.
2. Kúsheıtkish býynnyń qosylýy arqyly jasalǵan qos sózder qataryn belgile.
A sup - sur, tip - tik, áp - ádemi;
B alaı - dúleı, anda - sanda, ar - uıat;
S maıa - maıa, jalt - jult, apyr-topyr.
3. Ártúrli sózderdiń qosarlanýy arqyly jasalǵan qos sózder qataryn belgile.
A úıir - úıir, túp - túgel, áke - sheshe;
B jap - jasyl, qyp - qyzyl, áreń - áreń;
S qurby – qurdas, shybyn - shirkeı, oıyn - saýyq.
4. Birińǵaı músheleri bar sóılem qataryn belgile
A Mashına jolmen júrdi;
B Asan men Bolat úıge keldi;
S sýretti qyzyl boıaýmen boıadyq.
5. Qystyrma sózder qataryn belgile.
A aıtpaqshy, sen, qandaı;
B qysqasy, sóıtip, áıteýir;
S nemese, nesin aıtasyń, jaman ádet.
Jaýaptary: 1. s; 2. a; 3. s; 4. b; 5. b;

Vİİİ. Toppen jumys.
1 top (suraqtar ekrannan kórsetiledi). Venn syzbasy arqyly ıt jáne ıtmuryn sózderi salystyrylady.
2 top. Tómendegi syzbadaǵy berilgen sózderdiń syńarlary boıynsha birikken sózderdi jaz.
Ala aspan
Aq jaman
Adyr saqal
At bulaq
Asý bota
İH. Qorytyndylaý.
Búgingi sabaqta qandaı taqyryptar boıynsha bilimderińdi tıanaqtadyńdar?
H. Úıge tapsyrma.
Hİ. Oqýshylardy baǵalaý