InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Qosarlama qos sózder
Maqsaty: Qaıtalama qos sózderdi qaıtalata otyryp, qosarlama qos sózderdi meńgertý, saýatty jazýǵa, sóılemdi durys quraı bilýge, qosarlama qos sózderdi paıdalana otyryp, dybystyq taldaý júrgizý.
Sabaqtyń túri: Jańa sabaqty meńgertý
Sabaqtyń ádisi: toptyq jumys, sýretpen jumys, salystyrý
Pánaralyq baılanys: ádebıet, sýret
Kórnekiligi: flıpchart.
Kútiletin nátıje:
Oqýshy qosarlama qos sózderdi meńgeredi;
Mysal keltirip, onyń jasalýyn ajyrata alady;
Qosarlama qos sózderdi paıdalan otyryp, fonetıkalyq taldaý júrgizedi

Sabaqtyń barysy
1 Psıhologıalyq daıyndyq:
Qos sózderden oqýshylar bir - birine tilek bildiredi
2 Qyzyǵýshylyqty oıatý:
Semantıkalyq karta. Semantıkalyq kartada qos sózder túrleri men mysaldar beriledi, oqýshylar oryndarynda oryndaıdy.
3 Maǵynany taný
Ekranda jazýly turǵan óleńdi bir oqýshyǵa oqytý. Osy óleńde kezdesip turǵan qos sózderdi ataıyq
Arasynda qulyn - taı
Aınala shaýyp bultyldap
Joǵary - tómen úırek - qaz
Ushyp tursa sympyldap,
Qyz - kelinshek úı tiger
Burala basyp bylqyldap
Abaı.
Qulyn - taı, joǵary - tómen, úırek - qaz, qyz - kelinshek
/Osy jerde qaıtalama qos sózder men qosarlama qos sózdi salystyrmaly túrde jazyp erejesin shyǵarý/

Qulyn - taı
Joǵary - tómen
Úırek - qaz
Qyz - kelinshek
kóre - kóre
jarq - jurq
Úıdi - úıge
óz - ózine

- Bul sózder qalaı jasalyp tur?
- Neshe túbirden qosarlanǵan?
Eki túbirdiń qosarlanýy arqyly jasalǵan qos sózderdi qosarlama qos sózder deımiz.(Ekrannan kórsetý)
- Endi qosarlama qos sózder qalaı jasalady? Ony bilý úshin myna ekranǵa kóńil aýdaramyz
Elý túıesi, eki júzdeı qoı – eshkileri taǵy bar.
- Bul sóılemdegi qosarlama qos sózderdi kórset? / Eki túbiri de bir - birine maǵynalas sóz.
- Olaı bolsa, qosarlama qos sózder, maǵynalary bir - birine jaqyn (sınonım) sózder ıa qarama - qarsy (antonım) sózder qosarlanady. Mysaly: qysy - jazy, jata - jastana, aǵa - ini, aýyl - aımaq, aǵaıyn - týys.
Ol úıdiń bala - shaǵasyna deıin tynym tappaıdy.
- Bir maǵynalary maǵynaly, ekinshi syńary maǵynasyz sózder qosarlanady.
Mysaly: kóılek - kónshek, jún - jurqa, qyz - qyrqyn t/b
- Shaǵa, jurqa, kónshek, qyrǵyn sıaqty sózderdi kóne nemese basqa tilden engen sózder dep ataıdy. Sebebi bul sózder erte kezde belgili bir maǵynaǵa ıe bolyp qazirgi kezde umytylyp ketken. Mysaly: «Shaǵa» sózi «Kishkentaı, qyzyl shaqa» degen maǵynany bergen t/b túsinik berip ketý.
Sandalyp kele jatty aqsaq kıik
Bir toqtap, anda - sanda esin jıyp
Aq bóken saharanyń botagózi
Atty eken qandaı mergen kózin qıyp.
Sáken Seıfýllın.

- Eki syńaryda maǵynasyz sózder qosarlanady. Mysaly: anda - sanda, oqta - tekte, yǵy - jyǵy, neken - saıaq t/b.
Muǵalimderge oqý - ádistemelik quraldar jiberildi.
- Keıińgi kezde qalyptasa bastaǵan qosarlama qos sózderdiń toby. Olardyń syńarlary ártúrli tulǵada keıde bir tulǵada keledi. Mysaly: Oqý - ádistemelik, mádenı - aǵartý, qazaqsha - oryssha úgit - nasıhat t/b.

Oqýlyqpen jumys
93 - jattyǵý. Tizbekteı otyryp, oqýshylar aýyzsha qosarlama qos sózderdiń jasalýyn taldaıdy 95 - jattyǵý. Taqtamen jumys
Sóz tirkesin jasaıdy.
Oıyn - toıdyń sáni, kóshi - qon qamy t/b.
«Jalǵasyn tap» oıyny
dos -............
egjeı -.........
..........- jaraq
sálem -........
..........- nasıhat
..........- sarsań
..........- kelbet
ári -...............
yǵy -........

Fonetıkalyq taldaý
3 topqa tapsyrma
1 - top: Dos - jaran sózine fonetıkalyq taldaý júrgizý
2 - top: Keskin - kelbet sózine
3 - top: Yǵy - jyǵy sózine taldaý
Sýretpen jumys
2 sýret berilip, oqýshylar óz tańdaýy boıynsha qos sózderdi qatystyryp áńgime quraıdy.

Bekitý: «Qosarlama qos sózderge» toptastyrý qurý
Úıge tapsyrma: Ereje jattaý

BQO, Oral qalasy,
№1 jalpy orta bilim beretin mektebiniń
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Alıpova Gýlnaz Týrakbaevna