InfoHub Logo

Batys Qazaqstan oblysy
Terekti aýdany
Gosplemstansıa jalpy orta bilim beretin mektep janynan ashylǵan «Balbóbek» shaǵyn ortalyǵy Ýmırzakova Asem Esenjolovna

Qazirgi tańda úzdiksiz bilim berý elimizdiń erteńi ósip kele jatqan jas urpaqtyń biliminiń tereńdigimen ólshenedi. Bilimdi, jan-jaqty qabiletti urpaq – ultymyzdyń baǵa jetpes qazynasy. 

Qoǵamymyzda bolyp jatqan áleýmettik-ekonomıkalyq ózgerister men elimizdiń bilim berý salasynyń álemdik bilim keńistigine ótýi bilim berý salasynda, sonyń ishinde mektepke deıingi tárbıeleý men oqytýǵa ýaqyt talabyna saı ózgeristerdi engizýdi talap etip otyr.

Bilim berý balabaqsha tabal­dyryǵynan bastalady desek eshqashan qate­lespeımiz. Barlyq bilim­niń bastaýy – balabaqshada. Mektepke deıingi me­ke­­me­ler­de tárbıe men bilim sa­­lasynda zamanaýı­ peda­go­gıkalyq tehnologıa­lar qan­shalyqty mańyzdy bolsa, mek­tep jasyna deıingi balalardy oqytý men tárbıeleýde de pedagogıkalyq tehnolo­gıalar uǵymy keńinen qol­danylatyn uǵymnyń birine aınaldy. Endeshe mektepke deıingi bilim berý salasynyń bas­ty mindetteriniń biri – óskeleń urpaqty oqytý men tárbıe berý úrdisine zamanaýı ádis­terin engizý. Árıne bul úshin mektepke deıingi bilim berý mekemelerinde balalardyń jeke basynyń qalyptasýy men damýyna  pedagogtardyń zamanaýı ınovasıalyq tehnologıalardy qoldana bilý saýattylyǵyna da baı­lanys­ty.

Tárbıe men bilim – egiz. Mektep jasyna deıingi balalardy damytý máselesi mem­lekettik saıasattyń ajyramas bóligi bolyp otyr. Egemen elimizdiń talabyna saı mektepke deıingi tárbıe men bilim berý, qazirgi zamanǵa saı bilimdi de tárbıeli ur­paq tárbıeleý – bilimdi, jan-jaqty tárbıeshilerdiń en­shisinde. Zaman ózgergen saıyn­ ádis-tásilder kóbeıip, ja­ńa­­­ryp, tolyǵyp jatyr. Bala­lar­dyń tilin damytýdy, qyzyqty úıretý úshin jańa ádister men tehnologıalardy óz tájirıbemizde qoldanýǵa izdenemiz. Jańa tehnologıa­ny, ádis-tásilderdi tıimdi qoldaný úzdiksiz tárbıe berý men bilim sapasyn arttyrady. 

Jańa zaman balasy –­ er­­teńgi elimizdiń bola­sha­ǵy. Jańa zaman balasyn qalyp­tastyryp, damy­tý úshin tulǵanyń ishki dúnıesi men onyń qyr-syryn anyq­­tap, múmkinshilikteri men qabiletiniń damýyna jaǵ­daı jasaý qajet. Bizdiń ba­la­baq­shamyzda balalarǵa úz­diksiz bilim berýde barlyq jaǵ­daı qarastyrylǵan. Bala­baqshada balalardyń jeke basynyń qalyptasýy men damýyna pedagogtardyń peda­gogıkalyq tehnologıalardy qoldana bilý saýattylyǵy óte joǵary. Osy ýaqytqa deıin tár­bıeshi retinde balalarǵa úzdik­siz tárbıe men bilim berýde jańartylǵan peda­gogıkalyq tehnologıalardy­ keńinen qoldanýǵa tyrysamyn. Sebebi qazirgi zaman bala­larynyń berilgen aq­parat­ty tez qabyldaýynan, este saqtaý qabiletteri joǵa­ry damyǵandyǵyn baıqaýǵa bolady.

Mektepke deıingi meke­me balalaryna úzdiksiz tár­bıe men bilim berý keleshek urpaqtyń erkin damýyna, jan-jaqty bilim alýyna, belsendi, shyǵarmashyl bolýyna tikeleı áser etetin balabaqsha men tárbıeshileri. Osyǵan oraı mektepke­ de­ıin­­gi mekemelerdiń tá­ji­rı­besine oqytý men tár­bıe­leýdiń ártúrli tehnologıalary engizilýde. Má­selen, yntymaqtastyq pe­da­­gogıkasy, bilim berýdi izgi­­lendirý, oıyn arqyly oqytý, túsindire basqaryp oza oqy­tý, ózdiginen oqytý, syn turǵysynan oılaý­dy damytý, oqytýdyń kom­púterlik tehnologıasy, psıhologıalyq, peda­go­gı­ka­lyq ádistemelik bilimdi, pedagogıkalyq she­ber­likti, balalardyń jan-dú­nıesine tereń úńilip ony uǵyna bilýdi talap etedi.

Qazirgi tańda mektep­ke deıingi bilim berý mekeme­le­rinde tárbıeshiler­diń­ usta­nymy aýysqan: ol­ balalarǵa basshy emes, bilim berý qyz­metiniń teń qatysýshysy. Mun­daı oqytý balanyń ıntellektýaldy qabilettiligin aıta­rlyqtaı shamada anyq­taıdy, balalarǵa minezin qa­lyptastyrýǵa, baılanys tildi, logıkalyq oı­laý­­dy,­ dú­­nıe­tanymdy da­my­­týǵa, synı oılaýdy qalyp­tas­tyrýǵa jáne jeke múm­kin­d­ikterdi beretin damytýshy orta qurýǵa múmkindik b­ere­di.

Mektepke deıingi shaq adam ómirindegi eń mańyzdy ke­zeń bolyp keledi. Óıt­keni osy kezde balanyń boıyn­daǵy tabıǵı bar daryndylyq jan-jaqty damı bastaıdy.­ Sondyqtan osy shaqta bala­lar­men anaǵurlym jan-­jaq­ty damytýshylyq áre­ketter júıeli júrgizilse, jumys son­­shalyq­ty nátıjeli bolady. Tárbıeli, bilimdi ur­­paq balabaqshadan mektepke da­ıyn shákirt bolyp shy­­ǵady.

Balabaqsha – barlyq tár­bıe men bilimniń eń alǵash­qy baspaldaǵy ispettes. Mun­­­daǵy tárbıe men bilim ba­la­­lar­dyń tabıǵı minezin, qa­bi­letin erte jastan damytady. Bala – bolashaǵymyz, bala – qýanyshymyz. Endeshe mektepke deıingi úzdiksiz tárbıemen, bilimmen qam­tý ózimniń basty maqsat­tarym­nyń biri ekenin qýana aıta alamyn.

---