Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Balalardyń tis qaıraýy
Aqmola oblysy, Ereımentaý aýdany,
«Bolashaq» bóbekjaı – baqshasy jantanýshy
Dúsenbaeva Nýrgýl Taılaqqyzy

Balalardyń tis qaıraýy.
Uıyqtaǵanda tis qaıraý degenimiz ne? Nege tisterimizdi qaıraımyz? Bul máseleni qalaı emdeýge bolady?
Tis qaıraý, kóbinese psıhologıalyq sebepterden (nerv, stress) týyndaıtyn aýrý, oǵan nemquraıly qaramaý kerek... Dárigerlerdiń aıtýynsha ásirese tún uıqysynda jıilengen tis qaıraý, kúndelikti ómir jáne ómir súrý sapasyna keleńsiz áser etpeýi úshin ony emdeý qajet.

Tis qaıraý degenimiz ne?
Bul jaısyzdyq uıqy kezinde tisterdi qysý, tisterdi qaıraý jáne jaqty qysýdan týyndaıdy. Halyq arasynda tis qaıraý dep atalady. Bul qalypty jaǵdaı emes. Tún uıqysynda jıi kezdesetin bul jáıt, keıbir adamdarda ómirdegi túrli sebepterge baılanysty kúndiz de ortaǵa shyǵýy múmkin. Kópshilik bul jaısyzdyqty baıqamaıdy. Kóptegen adamdar jaqyndarynyń aıtqandarynan keıin ǵana biledi. Tis qaıraý qaýipti jaǵdaı bolýymen qatar qulaqqa da óte jaǵymsyz bolyp keledi. Qalypty jaǵdaıda mundaı dybystardy shyǵarý múmkin emes.

Eń negizgi sebebi: stress
Tis qaıraý, tister arasyndaǵy tyǵyz baılanystyń buzylýynan týyndaýy múmkin. Biraq bul jıi kezdesetin jaǵdaı emes. Jalpy bul jaısyzdyqqa kúndelikti ómirde basymyzǵa keletin materıaldy jáne rýhanı problemalardyń adamǵa áser etýimen paıda bolǵan psıhologıalyq qysym sebep bolady. Óıtkeni kóptegen adamdar qalaǵan, talpynǵan ómir súrý deńgeıine jete almaǵandyqtan bul yzalaryn ishterine jutady. Osylaısha tún uıqysynda bul tis qaıraý retinde kórinis tabady.

“Tis qaıraýdyń” tisterge zıany
• Tisterdiń shaınaý betinde tozýlar paıda bolady.
• Tis emalinde paıda bolǵan jaısyzdyq tisterdiń qysqarýyna sebep bolady.
• Tisterde sýyqqa sezimtaldyq paıda bolady.
• Kenetten tis syzdaýlary.
• Tis pen jaqtyń arasyndaǵy baılanystarda álsizdik paıda bolyp, tisterdiń bosaýyna nemese tisterdiń túsýine sebep bolady.
• Tisterdiń synýy jáne qyzyl ıektiń ashylýyna sebep bolady.
• Sonymen qatar aýyz jaralary, bas aýrýy, jaq aýrýy, kóz ben bettiń aınalasyndaǵy bulshyq etterdiń aýrýyna sebep.
• Bul aýrý belgileri tis qaıraýdyń bastapqy kezeńderinen baıqalmaýy múmkin, biraq bolashaqta paıda bolady.

Emdeý ádisteri
Tis qaıraý sebebimen paıda bolǵan jaısyzdyqtyń aldyn alý maqsatymen “túngi qorǵaýshylar” dep atalatyn arnaıy selıkonnan jasalǵan tiske kıiletin tilimshe qoldanýǵa bolady. Kóbinese paıdaly bolǵan bul tilimsheler keıbir adamdarǵa emdelý barysynda jetkiliksiz bolýy múmkin. Sondyqtan adamnyń jaısyzdyǵynyń deńgeıine baılanysty qosymsha bulshyq et jumsartýshylar, psıhologıalyq terapıa ádisteri, kem tisterdiń ornyna protez qoıylýy jáne de durys jasalmaǵan plomba men qaptaý bar bolsa bulardy jańartýǵa bolady.
Budan ózge eń ónimdi tásil mamandardan keńes surap, dári - dárýmender tutyný. Qazir osy salada jumys jasaıtyn dárigerler de jeterlik.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama