Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Báıdibek bı

Báıdibek jaýgershilik kezinde úsh jasynan áke, shesheden jetim qalady. Aǵaıyndarynyń qolynda júrip, eseıe kele úısin Shyntas degen baıdyń jylqysyn baǵady. Tájirıbeli jylqyshy, at bapkeri, mergen, saıysker, kókparshy doda-pazdardan ábjildik, batyrlyq dástúrdi úırenedi.

Bir kúni ózi baǵyp júrgen úıir-úıir jylqydan qyryq shaqty qysyraq aýa jaıylyp joǵalyp ketedi. Shyntas baı qaharlanyp:

— Sol joǵalǵan jylqyny tappaı qaıtpa! — deıdi.

Jylqyshy bala sonymen qyryq qysyraqtyń úıirin izdep ketedi. Qarataý shatqaldaryn sholady. Kezdesken adamdardan, aýyldardan suraıdy. Eshkim kórdim, bildim demeıdi. Moıynqum jaǵyna ótip shól dalany kezedi. Kúnder óte beredi. Bala shólirkeıdi, aty boldyrady. Bir sekseýildiń túbine túsip, atyn shaldyrady. Ózi janqaltasynda qalǵan bes malta qurtty qaýjaıdy. Kesh batyp, qarańǵylyq túsedi. Balada uıqy joq. Elegizıdi. Ár taraptan pyr etip ushqan japalaqtyń, ýildegen úkiniń úni estiledi. Alystan dala bórisiniń ulyǵany, odan beregirekte qarsaq, qorqaý qasqyrdyń shaqyldap talasqany qulaǵyna keledi. Bala qorqa bastaıdy. Amal qansha. Ol sekseýilden taıaq syndyryp alady. Tóńirekten tas jınaıdy. Eger qasqyr, qarsaq jaqyndasa, ot jaqsam ba eken dep qýraǵan sekseýil jınaıdy. Aty bolsa tóńirektep jaıylyp júredi. Sóıtip otyryp bala sekseýildiń túbinde qalǵyp ketedi. Tús kóredi. Túsinde aq kıimdi, aq saqaldy qarıa oǵan kelip: «Balam, taryqpa, qamyqpa, Alataýǵa bet alyp júre berseń, Shý ózeniniń boıynan jylqyńdy tabasyń. Al, jolyń bolsyn, Ǵaıyp Eren, Qyryq Shilten shylaýyńnan demesin. Tilegen muratyńa jet! Aýmın!» Bala da «Aýmın!» dep qolyn joǵary kótere bergende oıanyp ketedi. Qarasa, túsi eken. Qarıalarsha: «ıá, arýaq, qoldaı gór» dep ushyp túregeledi. Jaıylyp júrgen atyna baryp, aýyzdyǵyn salyp minedi de, kúnshyǵysqa qaraı júre beredi.

At ústinde oılanyp keledi. Kórgen túsin ózinshe jorıdy: Keshe Qarataýdyń teriskeı jotasyndaǵy Jylybulaq basyna jetip, qart qoıshynyń úıine barǵanda álgi qoıshy:

— Anaý turǵan Jylybulaq basyndaǵy saǵanada Babaı Túkti Shashty Áziz áýlıe jatyr. Óziń jetim bala ekensiń. Basyna baryp duǵa oqyp, sadaqańdy berip qaıt! Júr, men ertip baraıyn, — degen. Ekeýi Saǵanaǵa baryp tize búkken. Qart qoıshy «Qul hýallany» úsh qaıyryp bata qylǵan. Báıdibek bala oramalynyń shetine túıip, boıtumardaı saqtap júrgen jeti teńgesin qudaıy sadaqa etip, Saǵananyń esiginen tastaǵan. Sóıtip, ekeýi «Babaı Túkti Shashty Áziz áýlıe qoldaı gór!» dep qaıtqan.

Mıdaı dalada qumdy keship kele jatqan Báıdibektiń oıyna osy jaılar oralady. «Túsimde meni jebep júrgen aq kıimdi, aq saqaldy kisi — sol Babaı Túkti Shashty Áziz áýlıe eken ǵoı. Iá, babam, jarylqaı gór!» — dedi de, ol atyn qamshylaı tústi.

Kún júrdi, tún júrdi, erteńine ol Shý boıyna jetti. Qalyń qamys arasynan jylqysyn taýyp aıdap shyqty. Eline jetti. Jylqysyn kórgende Shyntas baı áıeli ul tapqandaı qýandy. Báıdibek balanyń arqasynan qaǵyp:

— Jaraısyń, balam, joǵalǵan tabyldy. Etek jabyldy. Biz senen qorqyp otyr edik, qoldy bola ma dep. Áıteýir jylqy da, óziń de aman keldiń, — dep oǵan rıza bopty.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama