InfoHub Logo

Baıkal tomaǵa shóbi (shlemnık baıkalskıı ı karataýskıı, Scutellaria baicalensis) — bıiktigi 35 santımetrge jýyq, kóp jyldyq, shóp tektes ósimdik. Tamyry uzyn ári jýan, etti. Sabaqtarynyń tómengi jaǵy qyzǵylt tústi, tórt qyrly, butaqtary kóp. Japyraqtary qarama-qarsy ornalasqan, saǵaqtary qysqa nemese otyrmaly, jumyrtqa tárizdi sopaqsha kelgen, shetteri bútin. Gúlderi qos erindi, kókshil tústi, sabaqtarynyń joǵarǵy jaǵynda bir jaǵyna qaraı qısaıyp, shoǵyrlanyp turady. Gúl tostaǵanshasynyń túkteri bar. Maýsym-tamyz aılarynda gúldeıdi, jemisi tamyz aıynda pisedi, ol dóńgelekteý kelgen qara tústi tórt jańǵaqshadan turady. Taý etekterinde, tastaqty betkeılerde, dalaly aımaqtarda, tóbelerdiń baýraıynda, qumdy jerlerde ósedi. Dári jasaý úshin ósimdiktiń tamyr sabaǵy jáne tamyry paıdalanylady. Quramynda baıkalın, baıkeleın, skýtelárın, vagonın, ılik zattar, smola bar.

Baıkal jáne Qarataý tomaǵa shóbinen jasalǵan dárilerdiń qan tamyrlaryn keńeıtetin, qan qysymyn tómendetetin, nerv júıesin tynyshtandyratyn, júrek bulshyq etteriniń kúshin kóbeıtip, soǵýyn qalypqa keltiretin, ishektiń qabyrǵalaryndaǵy bulshyq etterdiń tyrysyp qalǵanyn jazatyn qasıetteri bar. Osyǵan baılanysty tomaǵa shóp gıpertonıa aýrýyn emdeý úshin, sonymen qatar nerv júıesi qajyǵanda, uıqy qashqanda qoldanylady. Qoıanshyq aýrýyn jáne revmatızmge baılanysty mı tamyrlarynyń, júrek bulshyq etteriniń qabynýyn emdeıdi. Jótel basatyn qasıetine baılanysty ókpe jáne bronh qabynǵanda, kókjótelge qarsy qoldanylady. Nerv júıesin tynyshtandyratyn áseri jóninen aty atalǵan tomaǵa shópter dárilik shúıginshópten áldeqaıda kúshti.

Dárini daıyndaý jáne qoldaný tásili

Ósimdiktiń tamyr sabaǵynyń 25 gramyn 100 ml spırtke salyp 8-10 kún tundyrady da, 25 tamshydan kúnine 3 ret tamaqtan jarty saǵat buryn ishedi.

---