InfoHub Logo

Balasy 1-synypta oqıtyn Saltanat Tájıeva beınejazba arqyly daıarlyq tobyna arnalǵan «Qorshaǵan ortamen tanystyrý, ekologıa negizderi» oqýlyǵy men 1-synyp oqýshylaryna arnalǵan «Jaratylystaný» oqý quralynyń mazmunyna qatysty syn-eskertpelerin joldaǵan bolatyn.

Osyǵan oraı oqýlyq avtorlary Bilim jáne ǵylym mınıstri Erlan Saǵadıevtiń tapsyrýymen resmı jaýap daıyndady. Resmı jaýap atalǵan vedomstvonyń Feısbýktegi resmı paraqshasynda jarıa etildi.

Beınejazbadaǵy saýaldarǵa jaýap bergen bastaýysh synyp muǵalimi jáne oqý baǵdarlamasyn jasaýshy Baıtenova Qalamqas Qadyrbekqyzynyń aıtýynsha, búgingi tańda balalardy oqý men jazýǵa ǵana emes, sonymen qatar mektepte alǵan teorıalyq bilimin is júzinde paıdalana bilýge de úıretý asa mańyzdy. Jańa oqýlyqtardyń kózdegen maqsaty da osy. Máselen, «Jaratylystaný» páninde hımıa, fızıka, bıologıa sıaqty kúrdeli pánderdiń materıaldary beriledi. Jaratylystaný baǵytyndaǵy jańa oqýlyqta osy materıaldardyń barlyǵy balalarǵa túsinikti jáne qarapaıym tilmen baıandalǵan. Ol úshin oqýlyqty daıarlaý isine bastaýysh synyptarǵa sabaq berip júrgen tájirıbeli muǵalimder qatystyrylǵan.

Máselen, Qalamqas Qadyrbekqyzynyń aıtýynsha, Saltanat Tájıevanyń beınejazbasyndaǵy «traektorıa» uǵymynyń maǵynasyn kishkentaı balalarǵa túsindirýdiń túk te qıyndyǵy joq. Muǵalim sabaqty bastamaı turyp balalardan «traektorıa» degenniń ne ekenin suraıdy. Sodan keıin pedagog balalarmen birge eksperıment jasaıdy: ishi toltyrylǵan (un nemese qurǵaq qurylys qospasy salynǵan) tabaqshaǵa uqsaıtyn taqtadan ermeksazdan jasalǵan dóńgelek pen oıynshyq kólikti qatar jiberedi. Osydan keıin balalardan taqtada ne qalǵanyn suraıdy. Balalar, álbette, jazyqtyqta kóliktiń de, dóńgelektiń de izi qalǵanyn aıtady. Balalarǵa osy izderdiń zattyń qozǵalysy kezindegi traektorıa ekenin túsindirý  muǵalimniń mindeti. Sondaı-aq, eksperıment arqyly balalarmen birge kólbeý jazyqtyqta eki kóliktiń qaısysy uzaqqa baratynyn bilýge bolady (Qalamqas Qadyrbekqyzy muny oqýlyqtyń kómegimen kórsetedi). Sonymen birge, onyń nege baılanysty ekenin de túsindiredi (kóliktiń salmaǵy, kólemi, taǵy basqa erekshelikteri).

Osylaısha, bastaýysh synyptyń balalary kúrdeli de qyzyqty túsiniktermen tanys bolyp, joǵary synyptarǵa daıyndyqpen jetedi. Bul balalardyń kishkentaı kezinen asa mańyzdy ǵylymdardyń termınderin jáne erekshelikterin bilýine de jol ashady.

Saltanat hanym balalardyń portfolıosy da muǵalimderdiń kóp ýaqytyn alady degen pikirde. Alaıda, portfolıo kerek jáne onyń bolýy bala úshin mańyzdy. Olardy paraqtaı otyryp, ata-ana balalarynyń jańa oqý baǵdarlamasyn qanshalyqty ıgerip jatqanyn, jetistikterin qadaǵalap otyrady.

Barlyq oqýlyqtar men jumys dápterleriniń salmaǵy jeńil jáne búgingi tehnıkalyq, gıgıenalyq talaptarǵa tolyǵymen saı keledi. Sondyqtan da aptasyna 5 kúndik sabaqtaryna aparatyn oqýlyqtardyń ózi de balaǵa eshqandaı aýyrlyq ta, qıyndyq ta týdyrmaıdy.

Qalamqas Qadyrbekqyzy barsha bastaýysh synyp muǵalimderi men bilim berý salasynyń qyzmetkerleri atynan oqý prosesine beı-jaı qaramaıtyn, jiti qadaǵalap otyratyn ata-analarǵa alǵys bildiredi. Oqýshylardyń zamanyna saı sapaly bilim alyp, HHİ ǵasyrdyń talaptaryna saı kelýi úshin bala, ata-ana jáne ustaz ózara birlikte áreket etýi kerek. Sonda ǵana oıdaǵydaı nátıjege jetýge bolady.

---