InfoHub Logo

Asanbaı úıine amalsyz qaıtyp edi. Munaı burǵyshylarynyń eki kezegin birge ótkizip, úshinshi kezek bastalǵannan keıin qaıtty. Qaýyrt kúnder ótip, qaýyrt saǵattar bastalǵan kez edi. Túngi saǵat tórt bolyp qalǵan eken, amalsyz qaıtty.

Táýligine úıine bir soqpasyna amaly joq. Ol úsh kezekti tutas ótkizip qaıtsa da kelinshegi Ajar kirpik qaqpaı kútip otyrady. Jınalǵan tósek buzylmastan tura beredi. Sonyń saldarynan bolý kerek, bosanǵaly tórt aı bolǵan jas áıeldiń súti azaıyp barady. Tórt aılyq Telǵarany tamaqqa kóshirýge jaqyn júr.

Asanbaı úıine kirip kelgende dýdyrap ketken uzyn qara shashtaryn appaq shań basyp, qysqy aıazda uzaq jolda kezdeser aqbas qara býra sıaqty edi. Qoıý bitken qas-kirpikterin, jarqabaqtan qulaı túsken dóńkes murynnyń eki saıyn, bet-aýyzdyń saıań-oıańdaryn túgel ulpa shań jaýyp ketipti. Kólegeısiz jarqyraǵan jalǵyz sham esikten kire bergen Asanbaıdy ylǵı osylaı kórsetedi.

Aılap, aptalap qushaǵynda bolmaıtyn jubaıyn osyndaı aıbyndy túrde kórý jas Ajarǵa kúnde bir jańa qýanysh ákelgendeı bolady. Bar qyzyly betine shyǵyp, kishirek kelgen qara kózderi qarakók nur tógip, erekshe jarqyrap ketedi. Onyń uıyqtamaı kútetini de Asanbaıdyń osy bir jańa keskini, aıbarly keskini sıaqty. Qysqy aıazda qyraý basqan aqbas qara býra yzǵarly-aq emes pe!.. Qyrdyń qyzy osy beınege qyzyǵa qaraıdy.

Ajar atylyp kelip, Asanbaıdyń moınyna asyldy. Asanbaı ony bir qolymen ǵana kóterip aldy. Qyz músini buzylmaǵan, beli áli jip-jińishke, qumyrsqa bel qalpynda.

— Taǵy da uıyqtamapsyń ǵoı?

— Uıqy kelmese qaıteıin? — dep, Ajar jup-jumyr qońyrqaı saýsaqtarymen Asanbaıdyń shań basqan shashyn astan-kesten etti. Óziniń shómele shashyn da shań basyp bara jatqanyna qarar emes. Shań basqan aınany súrtkendeı, Asanbaı qashan óz keskinine kelgenshe, bet-aýzynyń shańyn burqyrata berdi, burqyrata berdi. Endi qyp-qyzyl erinder erneýine appaq shańnan qaq turyp qalǵan qalyń erinderge qadalǵaly keledi.

Mańǵystaý shańy kúrpildegen ulpa shań. Ondaı shań Qyzylordada da, Túrkistanda da joq. Bul burqyldaǵan ordaly shań, qoparylma qordaly shań. Eki mashına biriniń izimen biri júrip ketse bolǵany, atom raketasy atylǵandaı burqyraǵan shań aspandy beldeýlep áketedi.

Keń dalada quıyn da kóp. Shıyrylyp tik shanshylǵan shańdy urshyqtaı ıirip, oıdy-qyrdy kezedi de júredi.

— Al endi jýyn, shaı ázir, — dedi Ajar. Biraq ózi tamaq stolyna burylmastan ıttiń úıshigindeı ǵana kishkene bólmede tyǵylyp turǵan tósekti ázirleı bastady.

Mańǵystaý myńǵyraǵan qala bolar kezi áli alda. Ol kezde myńdaǵan munaı bulaǵy atqylaıdy. Ázirshe Asanbaı ınjenerdiń turǵyn páteri jupyny ǵana bir bólme, bir úıshik, eki adam soqtyǵysyp ótetin tar ǵana bir korıdor. Shóleıt dalaǵa, shańdy dalaǵa salynǵan ýaqytsha bas panalar sańlaýy kóbeıip qańsyp tur.

Asanbaı jýynyp-taranyp stol qasyna jaqyndaǵanda aralary ashylyp ketken taqtaı edendi syqyrlata basyp kánigi burǵyshy Beısetaı qart keldi. Ol álde ǵana ekinshi kezek bitken soń úıine qaıtqan.

— Uıqy kelmeı qoıdy, Asanjan... Ursyp júrmeseń úshinshi kezekke de barǵym kelip edi... Búgin úıde jata alar emespin, — dedi Beısekeń.

— Nege jata almadyńyz, Beıseke? Tún ystyq pa, álde Áınel apaıdyń tósegi ystyq pa?

— Taraqan men taraqanshanyń sybyrlasqany damyl berer emes...

Asanbaı qarqyldap kúlip jiberdi. Bul baraqtarda taraqan da kóp, Beısekeńmen páterles Taraqanov degen shofer de turady... Áldeqaıdan paıda bolǵan, qazir satýshy bolyp ornalasqan áıeli bar. Ekeýi de ádepsizdeý, ekeýi de beımazalaý. Beısekeń «bizdiń úıdiń taraqany tún boıy gazet oqyp shyǵady» dep buryn da talaı aıtatyn. Qazir sonyń ekeýin de astarlap aıtyp turǵan sıaqty.

— Men birdeme bilsem, búgin uıyqtaǵan adam bar qyzyqtan qur qalady. Uryspasań boldy, men kettim, — dedi de erke shal edendi solqyldata basyp esikke qaraı bettedi.

Qyzyq saǵaty soqqaly kele jatqanyn Asanbaı ózi de jaqsy sezinedi. Ol sondyqtan da kezek bitkendi kózimen ótkizip, úıine amalsyz oralyp júr. Kánigi burǵyshy munaı tamyryn basa biledi, árıne, ınjener Asanbaı da óz esebine kúdiktengen emes. Biraq, júıke tamyrlaryń shıryǵyp turǵan kezde shyń etkennen shytynap qalatynyń bar emes pe, Asanbaı tamaqqa otyra berip qaıta turdy da:

 — Beıseke, toqtaı turyńyzshy! — dedi.

Beısekeń stolǵa jaqyndaı kelip, jastyqtaı kómpıip pisken kúreń baýyrsaqtyń bireýin qaramaı sińgen kús-kús saýsaqtarymen ala berip: — pismilda... — dedi.

— Beıseke, sizdiki jalpy dúrligistiń býy ma, bolmasa, burǵy birdeme aıta bastady ma? Siz jańa ǵana sońǵy kezekten bosap edińiz ǵoı.

— Burǵy aıtty ma, áıtpese óziń ańǵartyp júrmisiń, áıteýir osy shyńyraýdyń bosanar saǵaty ıek artpada tur. Burǵynyń salmaǵyn aýyrlata túskenińe qaraǵanda meniń kezegimde bosanyp, osy maı shyńyraýdyń kindik atasy bolamyn ba dep edim, buıyrmady. Shirkin, maı bulaq aspanǵa shapshyp atqylasa kelip, atqylasa kelip!.. Ózińdi aspanǵa birge ushyryp áketse de armanyń bolar ma edi.

— Oıbaı, aqsaqal-aý, munaıdy atqylatyp alsaq, qulaǵymyzdy kesip alady ǵoı! Biz atqylatpaýdy kúzetip júrgen joqpyz ba?!

— Joq, atqylasa eken! Mańǵystaýdan atqylaǵan munaı aspanǵa bir shyqsa eken! Buǵan deıingi shyńyraýlardyń bárin op-ońaı buqtyryp ala qoıdyńdar, tym bolmasa bireýi atqylasyn da! Jurt kórip, aýzy ashylyp, eki kózi aspanda, bir máz-máıram bolsyn da! Sodan soń sal kelip aıǵaıdy, bas kelip bálekeıge! Kınosy da keledi shaýyp, jazýshylary da keledi ushyp! Ánshiler de qulaǵyńdy sasytatyn bolady!

— Joq, Beıseke, siz qaýipti adam bolyp shyqtyńyz!..

Syr alysqan qart burǵyshy men jas ınjener ekeýi de kúlip jiberdi. Túsinisken adamdardyń qaltqysyz kúlkisi, qyl ústinde, qylysh júzinde qylpyldap júrgen adamdardyń kúlkisi...

Beısekeń baýyrsaqty áli tistegen joq. Asanbaıdyń otyra bere shanshyp alǵan tuzdy qıary áli shanyshqynyń úshinde tur.

— Oıyn óz aldyna, Asanjan, al endi benzınniń lıtri úsh tıyn bolǵanda kóshede satylatyn kógáljim sýdyń stakany úsh tıyn bolatyn ne jóni bar? Munaı degenińiz sol jaman sýdan bes ret arzan bolsa, ári-beri atqylatyp alsa dep edim... Qudaıǵa anyq, shynym osy!

Asanbaıdyń qaıtarar jaýabyn Beısekeńniń bes jasar kenjesi Muqataı buzyp ketti. Túngi tósekten turǵan jalańash boıy kirip keldi de:

— Áke, men álgi qısyq aıaq shalbardy kımeımin endi... .Laqtyryp jiberdim. Myna jeri mynadaı bolyp jyrtylyp ketti, — dep jas bala jalańash quıryǵyn ákesine buryp, jyrtyqtyń mólsherin kórsetti. Saýsaqtarymen syzyp kórsetin tur. Qońyr-qoshqyl quıryqqa tik buryshtanyp bozǵyl syzyq túse qaldy.

— Áı, álgi ant urǵan qatyn jiberdi-aý seni! Jańa ǵana úndemeı-aq otyryp ediń ǵoı aldymda, — dep Beısekeń balasyn kóterip alyp esikke qaraı bettedi

— Soıaıyn ol qatyndy!.. Shalbar ıttiń aıaǵy qısaıyp ketkeni nesi eken! — dep sóılep ketip barady.

Asanbaı oǵan munaıdyń arzandyǵyn emes, satylatyn sýdyń jónsiz qymbattyǵyn túsindirmek edi. Aıta alǵan joq. Keıde jurttyń bári biler soraqylyǵyn sóz qylýdy súımeıtin de minezi bolatyn, sonysyn istep kidirip qaldy.

Manadan áńgimege qatyspaı, únsiz tyńdap otyrǵan Ajar:

—  Tamaǵyńdy tezirek jep, birer saǵat uıyqtap alýǵa ýaqytyń bolar ma eken? — dedi jubaıyna.

 — Birer saǵat!.. Ony kim bersin búgin... Jarty saǵattan keıin oıatyp jiberetin bolsań, jatyp kóreıin...

— Oıatamyn ǵoı...

Ajar kóz qıyǵymen Asanbaıdyń júzine qarap edi, sopaqshalaý beti tipti sopyraıyp, kóz túpteri úńireıip ketken eken. Keshe osy ýaqytta ketken adam, táýlik boıy tamaq ishpegen sıaqty. Bir urtynda qıar bultyldaıdy, bir urtynda kolbasa men nan. Kózderi maıy shylqyldap turǵan sorpada sıaqty. Ash ınjener, jas ınjener.

Gújilimen baraqty dirildetip gazık esik aldyna keldi. Asanbaı tez-tez qolyn súrtip ornynan tura bastady.

— Kettim bilem... Telǵara kúshiktiń oıanbaǵanyn qarashy...

Taǵaly attaı tars-turs basyp kele jatqan shofer Taraqanov kire bere-aq aıǵaı saldy:

— Avarıa! Avarıa, joldas bas ınjener!

Eshkim jaýap qatqan joq. Ajar kúndegi ádetinshe Asanbaıdyń qolyna torlama dorbany ustata berdi. İshinde termos, búgin alynǵan gazetter, maıly qaǵazǵa oraǵan tamaq.

Asanbaı burǵylanyp jatqan munaı shyńyraýyna jaqyndamaı-aq avarıanyń jaıyn tanydy. Kúni-túni basylmaıtyn shań borannyń bir búıiri qaraýytyp, bultıyp ketipti. Shań beldeýdiń eń tóbesinde úlken bir qara barqyt qalpaqtyń tóbesi kórinip ketetin sıaqty. Shań boranda súrinip-qabynyp qalpaǵyna deıin qaradan kıgen alyp bir adam turǵandaı. Munaı atylyp ketken. Eki jarym kılometr tereńnen atylǵan munaı ysqyryp-osqyryp, aspanǵa shapshyp jatyr. Alystan qara barqyt qalpaqtaı kóringen, atylyp ketken munaıdyń ulpabasy býdaqtap shyńyraýdyń aınalasyna ystyq munaı búrkip tur.

Burǵylaý masteri ınjener Nıkolaı Petrov mashınadan túse bergen Asanbaıǵa:

— Munaı atylyp ketti. Rastvor salmaǵy kem bolyp shyqty, ıe bola almady, — dedi.

— Atylǵanda, nesin aıtasyń, kelistirip atyldy ǵoı, jaryqtyq! — dep áldeqaıdan sap ete túsken Beısekeń kıip ketti. — Men de kelip jettim, munaı da burq ete tústi. Basynda bolmasam da qasynda boldym áıteýir...

Munaı jer astynan gýildep-gújildep kelip, tar óńeshten shyǵa bere ysqyryp jiberedi. Ottaı ystyq lebimen jandy mańaılatpaı tur. Asanbaı basqa áńgimege aınalmaı, munaıdy buqtyryp alýdyń buıryqtaryn bere bastady.

— Atpanyń bıiktigi qansha dedińder! Toqsan ba? Júz be? — dep, tynshyǵa almaı typyrshyp turǵan Beısekeń taǵy kılikti.

— Qyryq bes metr, — dedi Petrov.

— O, keshke deıin júzge jetedi! — dedi Beısekeń.

Tań ata túgel jınalyp qalǵan munaıshy jurt úlken qýanyshta, bazardaı gýildesip tur. Asanbaı ezý tartsa, burǵyshylardyń ózderi de jumysty toqtatyp, biraz qyzyqtap alar edi-aý! Atylǵaly kele jatqan munaıdy buqtyryp ala almaǵandary este de joq. Munaıdyń sarqylmas bulaǵyna qoldary tıgen soń ózgeniń bárin umytqan.

— Darıa ǵoı, darıa!

—  Shań Mańǵystaý, maı Mańǵystaý bolǵany osy da! — desedi.

— Darıa degeni nesi eken! Teńiz demeısiń be! — dep Beısekeń olardy toıtaryp tastady. — Qasynda shalqyp jatqan Kaspıı aýyzdaryńa túspedi me? Buqtyryp qoıǵan bes shyńyraýdyń birde-birine kóńil tolmasyń bar ma?

Qazan bastaý, taıqy mańdaılaý, tyrbyqtaý jaralǵan, jeńsiz kók jolaq kóılek kıgen, shalbary qyrjıyn qısyq aıaqtanyp ketken, qoltyǵynda taban qushaq portfeli bar bireý Asanbaıǵa taıanyp kelip:

— Avarıa jaıy joǵaryǵa habarlandyryldy ma? — dep surady.

— E, Silekeevpisiń jettiń be? — dep Beısekeń oǵan da qarsy túse qaldy.

Silekeev kásipodaqtyq múshelik jarnanyń túsimin tekserýge oblystan kelgen edi. Teksere kele kóp múshelerdiń salaqtyǵyn ashty. Endi sony betke soǵa, salǵylasyp otyryp aptatyn jınalys ótkize almaı júr. Bir ret edáýir-aq adam jınalyp edi. Silekeev óndiris basshylarynyń qatysýyn talap etti: — eń bolmasa birinshi orynbasar qatynassyn! — dedi.

Basshylar túgel burǵylaý basynda bolatyn. Kóp aılar boıynda jarna tólemegenderdiń biri Beısekeń de túnde ǵana bosap júrgen kezi edi. Úsh ret shaqyrylsa da jınalysqa o da bara alǵan joq. Sonymen on kúnnen beri Silekeev joldas bir jınalysty ótkize almaı, yzaly júr.

Beısekeń bereshegin konvertke salyp áıelinen berip jiberip edi, Silekeev alǵyzbapty:

— Ózi ákelsin! Men onymen sóılesýim kerek! — depti. Sodan beri bul ekeýiniń juldyzy qarsy.

Osy jaǵdaıda kezdese ketken Silekeevti Beısekeń joǵary-tómen uzyny men kóldeneńin bir ólshep aldy da:

— Seniń kórip turǵanyń ǵoı tek qana avarıa? Myna jurttyń jaryla qýanyp turǵanynda jumysyn da joq! — dep bir keketip tastady da. — Sen bizdiń úıge baryp shalbaryńdy ótektetip alshy bizdiń qatynǵa... Eki aıaǵyńnyń arasynda úsh lıtrlik termos turǵandaı, shalbaryń qısyq aıaqtanyp ketipti, — dedi.

Beısekeńniń batyra mazaqtap ketkenin unatpaı qalǵan Asanbaı:

— Beıseke, sabyr... Estıar adamdar osylaı sóılese me eken? — dedi.

Azyraq arqa súıeý sezingen Silekeev te shaq ete tústi:

— Jınalysqa kelýge betiń shydamaı júrip, sen nemenege kókip tursyń? Avarıańa máz bolyp turmysyń?

Silekeevtiń kelgen bette bergen suraýy Asanbaıǵa da, basqalarǵa da unamaı qalǵan. Sol suraýyna syńar ıyqtap qaıta oralǵaly kele jatqany tipti unaǵan joq. Asanbaı eńsesin tik kóterip alyp:

— Burǵyshylardan basqalaryń osy mańaıdan ketińder! — dedi qatty daýystap.

Jurt qalaǵa qaraı tez qozǵalyp ketti. Jurt sońynda alty-jeti jasar úsh erkek bala qalypty... Olar shóteılerin shyǵaryp alyp shaptyryp, munaı atqyzyp turǵan.

Úsheýi de burǵyshy balalary. Bular jınalǵan toptyń bir shetinde turyp atylyp ketken munaı jaıyn óz turǵylarynan talasqa salyp edi:

— Osy munaıdy atqyzyp shyǵarǵan kimniń ákesi?

Úsheýiniń áke de burǵyshy. Úsheýiniń ákesi de shyńyraýdyń mańaıynda júr. Sondyqtan balalar balalarsha baılam jasaǵan:

— Kim bıik shaptyrsa, munaıdy atqyzyp shyǵarǵan sonyń ákesi bolsyn...

Átteń, balalar talasy aıaqtalǵan joq. Asanbaı aıǵaı salǵanda, shala sarqyp olar da júgirip ketti...

Ystyq munaı ysqyryp atqylap aspanǵa kóteriledi de, doǵadaı ıilip kelip jer betin sart-surt sabalaı qulaıdy. Damyly joq Mańǵystaý jeli aspanǵa shapshyǵan munaıdyń ulpa basyn jan-jaqqa kezek shaıqap, shyńyraýdyń aınalasyna qara jańbyr búrkip tur. Qazir aq kıingen de, qońyr kıingen de innen shyqqan sýyrdaı jyltyr qara sur.

Temir qalpaq, brezent kıgen adamdar shyńyraýdy qorshaı bastady. Úsh taǵan, tórt taǵan temir sıraqtaryna shegelengen taqtaı qalqan, temir qalqandar qanattasyp kelip, erbıip-erbıip shyńyraýdyń jel jaǵyna toqtady. Atqylap jatqan munaıdy osy qalqandarmen belden búgip, aldyn ala qazyp qoıǵan jer qoraǵa quıa bermek sıaqty. Júz jıyrma atmosferalyq kúshpen atqylaǵan ystyq munaıdy bórkińmen basyp buqtyra almasań kerek.

Eń aýyr salmaq, búgin poselkeniń baılanys bólimine túsip edi. Munaı fontany atylyp ketkeni jaıynda jalǵyz ǵana telegrammanyń ketýi muń eken, Almaty men Moskva jalǵyz symdy eshkimge bermeı qoıdy. Oblys amalsyz samoletke kóshti. Bir samolet túsip jatyr, bir samolet ushyp jatyr. Bireýler eriksiz Asanbaıǵa jolyǵyp at ústi bolsa da anyq habardy alyp júr, endi bireýler Asanbaıǵa jolyqqandarmen jolyǵyp júr. Shyńyraý aınalasyna keńinen kerip, tizip tastaǵan kishkene qyzyl jalaýlar eshkimdi ótkizbeıdi. Fontandy qalaı tumshalap jatqandaryn eshkim kóre alǵan joq. Asanbaı túske tarmasa bir ret Almatymen, bir ret Moskvamen sóılesip qaıtyp edi, odan keıin kim shaqyrsa da telefonǵa bara almady. Máńgiden beri sonsha tereńde, qazap qaınar ystyqta, jer qarnyn kernep jatqan gaz ben munaı syrtqa shyǵar bir teskindik tapty da jas ınjenerdi aıaýsyz synǵa alyp ketti.

Moskva Asanbaıdan:

— Qalaı, fontan atylyp ketti me? Qýanyshpen quttyqtaımyz! Buqtyryp ala alasyńdar ma? Qandaı járdem kerek? — dep surady.

— Birer kúndik arpalys bolar deımin. Buqtyryp alamyz ǵoı. Járdem kerek bolmas, — dedi Asanbaı.

— Mańǵystaýdyń munaı qoryn endi qalaı baǵalap jatyrsyńdar?

— Ushan-teniz molshylyq ekeni daýsyz... Esep tilimen aıtqanda myna shamada...

— Oho!.. Quttyqtaımyz, quttyqtaımyz!

Almaty suraýlary az-kem basqasharaq shyqty. O da áýeli Moskvamen astarlas suraýlar berip, sóz aıaǵynda:

— Avarıa degen jaı sóz bolar? — degen dúdámaly bar suraýmen aıaqtady. Bir shapshańbaı dúrliktirip jatyr-aý dep oılady Asanbaı. Sodan keıin mán-jaıdy túgel baıandady.

Poselke men shyńyraýdyń arasynda qalalyq atqarý komıtetiniń predsedateli Narǵyz Jambolatova poshtabaılyqta júr. Naǵyz taldyrmash qana aq-sary áıel edi, qazir o da qara sur. Áýeli burǵyshylarǵa tamaq ákelgen áıelderdi bastap kelip edi, sodan keıin syrtqy dúnıemen baılanysty túgel qolyna alyp ketti. Qushaq-qushaq telegrammalardy alyp ketedi, telefonmen aıtylǵan tyǵyz birdemelerdi aýyzsha jetkizip ketedi. Burǵyshylarda tyǵyz suraýlarǵa jaýap qaıtarý túgil, moıyn burýǵa ýaqyt joq.

Áıelder ákelgen termostar kúnge shaǵylysyp, qyzyl qorshaýdyń syrtynda tizilip tur. Burǵyshylardyń búgingi tamaqtary da sol termospen kelgen shaı ǵana, qyna sary — qyzyl shaı, qoıý sút quıylǵan qubaqan — tory shaı. Termostar birese poselkege qaraı, birese shyńyraýǵa qaraı jóńkiledi. Ózge tamaqtar azaıar emes.

Munaı áli yryq bermeı atqylap jatyr. Jer astynan batpandap atylǵan alyp kúshti mysqaldap tunshyqtyryp jatqan munaıshylar. Munaı men ter, shań men gaz, jer ystyǵy, kún ystyǵy. Bir kún, bir tún arpalys, jeńis belgisin bere alǵam joq. Tek termostar tez bosap jatyr. Bir top telegrammany Narǵyz keler kúni alyp keldi. Azerbaıjan, Tatarıa, Bashqurt munaıshylary qýanysh bildiripti. Qazaqstanǵa kóp uzamaı munaı báıgesine túser kúndi tilepti.

Munaıshylardyń qatty qaljyraǵan, ashtan burlyqqan kezi edi, kóńilderi kóterilip qaldy.

Erteńine tús aýa shymyraý tóbesine jelbiregen qyzyl tý kóterildi. Bul fontandy buqtyryp boldyq, tas bekitip baǵyndyryp aldyq jeńdik degen belgi edi. Ysqyryp-osqyryp atqylaǵan munaı pysqyryp-túshkirip tumshalanyp qaldy. Alystan ańtarylyp kóz almaı kútip júrgen jurt attyly, jaıaýly, mashınaly, túıeli shyńyraýǵa qaraı aǵylyp keledi. Ottan ushqan ushqyndaı ushyp, qalyń toptyń eki búıirinde balalar oınaqtap keledi.

Qalyń qol shyńyraýǵa jetti de burǵyshylardy jutyp jiberdi: kóterip áketti, qushaqtap aldy, qorshap áketti. Myńdaǵan aýyzdan jarysa shyqqan qýanysh sózderi qat-qabattasyp ý da shý gýilge aınalyp ketti.

Asanbaı dos qushaqtardan áreń bosanyp, shubaǵan jurt sońynda, úıine qaraı jóneldi. Beısekeń balasyna shalbar ala ketýge magazınge buryldy.

---