InfoHub Logo

Bilimdiligi: Jas urpaqty tarıhı-mádenı jáne rýhanı qundylyqtardy baǵalaýǵa úıretý. Oqýshylarǵa Qazaqstan Respýblıkasy álemde eń alǵashqy memleketterdiń biri bolyp syrttan kelgen basqa ult ókilderine altyn besik bolǵandyǵyn uǵyndyrý.

Damytýshylyǵy: Basqa ult ókilderiniń mádenıetin, ádet-ǵurpyn syılaý,
sóıleý qabiletterin, shyǵarmashylyqtaryn damytý.

Tárbıeligi: Qazaqstandyq patrıotızmge, elin, jerin súıýge jáne halqyn qurmetteýge tárbıeleý. Oqýshylardyń boıyna ulttyq rýhty, patrıottyq sezimderdi uıalatý, yntymaqtyqqa, dostyqqa, óz Otanyn súıýge, qorǵaýǵa tárbıeleý.

Túri: aralas sabaq

Ádisi: suraq-jaýap, óleńder oqý, túsindirý, TQJ qoldaný.

Kórneki quraldar: ár ulttyń kıimi, slaıd , gúlder, shar, qaǵazdan jasalǵan ushaqtar
Sabaqtyń barysy:
I. Psıhologıalyq daıarlyq.
Qaıyrly kún, balalar!
Sheńber bolyp turaıyq jyly júzben,
Bizge kelsin qýanysh nur izdegen,
Shýaq tolǵan janymyz, júregimiz
Úlgi alsyn kórgen jan myna bizden
Senderdeı aqyldy, meıirimdi, bilimge qushtar balalardy kórgenime men búgin óte qýanyshtymyn.Endeshe, sender de sondaı qýanyshty júzben bir - birlerińe kúlimsireı qarap, bas ıip amandasaıyq.
Erlan:
Ánuranym –januranym, Aıtar ánim -sóıler sózim. Máńgi baqı shyrqalady. Respýblıkam Ánurany!
Qazaqstan Respýblıkasynyń ánurany oryndalady.
- Biz sendermen Qazaqstan Respýblıkasynyń ánuranyn oryndadyq.Ánurannyń avtorlary kim?
Sózin jazǵandar: Jumeken Nájimedenov,
Nursultan Nazarbaev , Ánin jazǵan: Shámshi Qaldaıaqov
Kúnder ótti keshegi, Jiger qum bop jasyǵan, Nesine ony jasyram? Ánuranym búgingi Baǵa jetpes asyl án
- Elimizdiń taǵy qandaı rámizderi bar? Ol týraly ne bilesińder?
Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Eltańbasy – dóńgelek nysandy jáne kógildir tús aıasyndaǵy shańyraq (kıiz úıdiń joǵarǵy kúmbez tárizdi bóligi) túrinde beınelengen, shańyraqty aınala kún sáýlesindeı tarap ýyqtar shanshylǵan. Shańyraqtyń oń jaǵy men sol jaǵynda ańyzdardaǵy qanatty pyraqtar beınesi ornalastyrylǵan. Joǵarǵy bóliginde – bes buryshty kólemdi juldyz, al tómengi bóliginde «Qazaqstan» degen jazý bar. Juldyzdyń, shańyraqtyń, ýyqtardyń, ańyzdardaǵy qanatty pyraqtardyń beınesi, sondaı-aq «Qazaqstan» degen jazý – altyn tústes.Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Eltańbasynyń avtorlary — Jandarbek Málibekov pen Shoty Ýálıhanov.
Aıjan:
Qany da, jany da qazaqtyń, Egemen erkindik –ǵajap kún. Júzinen bilingen, Saraılar tórinde ilingen, Eltańba - egemen eldiń belgisi.
Eltańba - ójettik, órliktiń belgisi.
Eltańba - táýekel, erliktiń belgisi.
Eltańba - kemeldik, keńdiktiń belgisi. Eltańba - ózge el men teńdiktiń belgisi. Eltańba - egemen eldiń belgisi.
Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik Týy – ortasynda shuǵylaly kún, onyń astynda qalyqtap ushqan qyran beınelengen tik buryshty kógildir tústi mata. Týdyń sabynyń tusynda ulttyq órnek tik jolaq túrinde naqyshtalǵan. Kún, onyń shuǵylasy, qyran jáne ulttyq órnek beınesi altyn tústes. Qazaqstan Respýblıkasynyń Memlekettik týynyń avtory — sýretshi Sháken Nıazbekov.Memlekettik týdaǵy kógildir tús Qazaqstan halqynyń jańa memlekettilikke umtylǵan nıet-tileginiń tazalyǵyn, asqaqtyǵyn kórsetedi Nurǵa malynǵan altyn kún tynyshtyq pen baılyqty beıneleıdi. Kún — qozǵalys, damý, ósip-órkendeýdiń jáne ómirdiń belgisi. Kún — ýaqyt, zamana beınesi.Qanatyn jaıǵan qyran qus — bar nárseniń bastaýyndaı, bılik, aıbyndylyq beınesi.Ulan-baıtaq keńistikte qalyqtaǵan qyran QR-nyń erkindik súıgish asqaq rýhyn, qazaq halqynyń jan-dúnıesiniń keńdigin pash etedi.
Nazıra:
Jarasqan baıraqtyń máni bar, Kók aspan, kún, qyran –sáni bar. Kók baıraq –ashyq kók keńisim, Altyn kún - belgisi jeńistiń. Altyn kún kótergen el qusy- Halqymnyń batyrlyq belgisi!
Nurbol:
Rámizderim – eldigimniń belgisi, Bilý kerek bala daǵy eń kishi. Rámizderim -Ánuran, Tý, Eltańba, Rámizderdi jatqa bilgen jón kisi
- Bizdiń ánuranymyz, eltańbamyz, kók baıraǵymyz bar. Bul neni bildiredi ?
Álisher:
Ǵasyrlar boıy azattyq ańsaǵan ata - babalardyń joly azapty, taǵdyry aýyr bolǵany anyq. Qazaq halqy talaı zorlyq, zobalańdy bastan keshirdi. Ata-babalarymyz «Azattyq aq tańy atsa eken, Táýelsizdik kelse eken» degen armandary HH ǵasyrdyń sońynda kelip jetti. Ejelgi qazaq jerinde táýelsiz Qazaqstan memleketi bostandyqtyń kók týyn jelbiretti.
Arlan:
Týǵan el- Qazaqstan araıly. Búgin saǵan álem túgel qaraıdy. Táýelsizdik tuǵyry bul halqymnyń
Beıbitshilik tańy ár kez araıly.
Baýyrjan:
Araıly azattyqtyń nuryn qushqan, Sholpandaı jarqyraǵan kúnshyǵystan. Táýelsiz Qazaqstan – týǵan elim, Dosy kóp, bata almaıdy birde dushpan.
Baýyrjan:
Táýelsizdik –on bir árip quralǵan, San ǵasyrlar bar qazaqqa bop arman. Talaı dara, danalardyń kóz jasy, Qanymenen atty tań bop aldan.
Táýelsizdik qasıetti uǵym bul, Eı, keleshek, jan tánińmen uǵyp, bil! On bir árip - ne maǵyna beredi? Al taldaıyq jetkenińshe qyzyl til.
T-áripi –bildiredi teńdikti
á-áripi – ádeptilik, áldikti
ý-áripi – ýaıymsyz ýaqytty
e-áripi – egemendik eldikti
l-áripi – deıdi laǵyp, lepirme
s-áripi - senimdilik sekildi
i-áripi – iltıpat pen izet qoı
z-áripi- zıalyq tilek qoı
d-áripi –shaqyrady dostyqqa
i-áripi- ilkimdi bop saqtyqqa
k-áripi- deıdi kún bol kóktegi
Oıyn. «Táýelsizdik ushaǵy» Qazaqstannyń ataýly kúnderin aıtý.
1991 jyly 16- jeltoqsanda «Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdigi týraly» Konstıtýsıalyq zań qabyldandy.
1991 jyly 1 -jeltoqsandaǵy jalpyhalyqtyq saılaýda N. Á. Nazarbaev Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti bolyp saılandy.
1991 jyly 10 qazan.Qazaq halqynyń tuńǵysh ǵaryshkeri Toqtar Áýbákirov ǵaryshqa samǵady.
1992 jyly 4-maýsymda Qazaqstan Respýblıkasy Joǵary Keńesiniń sesıasynda Respýblıkamyzdyń Týy, Eltańbasy, Gımni qabyldandy.
1993 jyly 12- qarashada Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq aqshasy - Teńge aınalymǵa endi.
1994 jyly ǵaryshker Talǵat Musabaev ǵaryshqa ushty.
1995 jyly 1-naýryz Qazaqstan halqy Assambleıasy quryldy.
1995 jyly 30-tamyzda jańa Ata Zańymyz qabyldandy.
1997 jyly 10-jeltoqsanda astanamyz Aqmola qalasyna kóshirildi.
Qazaqstan halqy Assambleıasy - Qazaqstan Respýblıkasynyń Memleket basshysy janyndaǵy konsýltatıvti-keńesshi organ. Assambleıa qyzmetiniń arqasynda Qazaqstanda etnostyq nemese dinı ereksheligine qaramastan árbir azamattyń Konstıtýsıamen kepildik berilgen azamattyq quqyqtary men erkindigi tolyǵymen qoldanylatyn kelisimniń aıryqsha úlgisi qalyptasty. Qazaqstannyń kóp etnostyq baı keńistiginde senim, kelisim men ózara túsinistik úlgisi ornady.
Kórinis.
Nemeresi atasyna:
- Ata, nege bizdiń elimizde basqa ult ókilderi turady? Olar bizdiń elimizge qashan keldi, kelý tarıhy qandaı?
- Ony ózderinen suraıyq.
Slaıd kórsetý.Ár ult ókilderi ózderiniń Qazaqstanǵa kelý tarıhyn aıtyp, ulttyq taǵamyn usynady.Óz ónerlerin kórsetedi.
Mereke:
My drýjnoı semeıý jıvóm v Kazahstane,
Tatary, ýıgýry ı rýsskıe s namı.
Tak pýstje krepnet vo vekı vekov
Drýjba narodov vseh vozrastov
Altynaı:
Qazaqjeri – qonaqjaı tórdiń jeri,
Qazaq eli – qassaqtaı erdiń eli.
Tolqynynda tarıhtyń qýǵyn kórgen,
Barsha ultqa qut meken bolǵan edi.
Nargıza:
Qazaqstan Respýblıkasynda qazirgi tańda 130-dan astam ulttar men ulystar mekendeıdi.Tarıh kóshiniń belgili bir kezeńinde taǵdyr taýqymetin arqalap, solaqaı saıasattyń qurbanyna aınalyp, elimizge kelip qonystanǵan ulttar men ulystar úshin qazaq jeri kıeli altyn besikke aınaldy.
Arýjan:
Násilderge násil bolsyn nurly kún,
Yntymaqtyń shertsem deımin bir jyryn.
Tatýlyǵyn jyrǵa qosam ulttardyń,
Maqtan qylyp ulystardyń birligin.
Araılym:
Tili bólek bolǵanmenen tilek bir,
Uly dostyq mápelegen júrek gúl.
Qazaqstan bar ulysqa shańyraq,
Shaıqalmastan shattyǵymyz tirep tur.
Nargıza:
Qazaq eli qashannan da jyr eli
Tarıhynda tulǵalar kóp kıeli.
Qazaqstan aıasynda burynnan
Birneshe ult birge ómir súredi.
Bir-birimen tatý-tátti turady.
Báriniń de Qazaqstan turaǵy.
Toppen jumys.Eki topqa bólip, birinshi top «Birlik» taqyrybyna esse jazady, ekinshi top osy taqyrypqa maqal-mátelder aıtady.Jekelegen oqýshylarǵa jazǵan esselerin oqytý.
Aıjan:
Qazaqstan deıtin meniń bar elim,
Jatyr alyp jarty dúnıe álemin.
Bul dalany kórip alǵash qýanǵam,
Bul dalada ósken janda joq arman.

Baýyrjan :
Qazaqstan - elim meniń
Qazaqstan - jerim meniń
Saǵan arnap tartylady
Kúıim meniń !
Halyq kúıi «Tepeńkók» oryndaıtyndar Satpekov Baýyrjan, Kaskeev Baýyrjan, Bekenova Anel
Qazaq bıi. Bıleıtinder: Tóleýova Aıjan, Omar Nazıra
Taır:
Kim bilmes qazaǵymnyń qoıý shaıyn,
Jal-jaıa, qazy-qarta, qurt pen maıyn.
Aq tilekpen árbir kelgen qonaǵyna,
Qurmetpen shyǵaratyn tóri daıyn.
Kelińiz usynamyn tórden oryn,
«Dosym» degen adamǵa mine qolym.
Ár qazaqtyń júreginde osy tilek,
Adamzat, oń saparda bolsyn jolyń.

Jasa, jasa tynyshtyq
Dostyq bizge tym ystyq,
Birlik – baılyq, yrys – qut.
Hormen : «Týǵan jer» áni.