Biz oılaǵandaı óspeıtin ónimder
HHİ ǵasyrdaǵy adamdar dúkenderdegi azyq-túlikterge daǵdylanǵan, tabıǵat aıasynda oardyń kópshiligin tanymaýy múmkin. Qarapaıym azyqtardyń dúken sórelerine kelmesten aldynǵy kórinisterin usynamyz.
Kúrish
© Wikipedia © ananaline / Shutterstock
Kúrish 10-12 °C temperatýrada tikeleı sýdan ónip ósedi.
Álem halqynyń jartysy osy ósimdikpen tamaqtanady.
Jabaıy kúrishti esepke almaǵanda, álemde kúrishtiń 7 myńnan astam suryptary bar.
Oqýǵa keńes beremiz:
Kúrish jáne kúrishtiń paıdalary
Kúnjit
© VidaHawaii / Shutterstock © zhao jiankang / Shutterstock © Swapan Photography / Shutterstock
Kúnjittiń taǵy bir ataýy — sezam.
«Álı Baba jáne qyryq qaraqshy» ertegisinde «Sım-sım, ashyl!» degen sıqyrly sózde kúnjit týraly aıtylǵan. Erteginiń avtory úńgirdiń ashylý dybysyn pisken kúnjit tuqymy qaýashaǵynyń jarylǵandaǵy dybysyna teńeýge tyrysty degen nusqa bar.
Oqýǵa keńes beremiz:
Kakao
© RAMLAN BIN ABDUL JALIL / Shutterstock © nnattalli / Shutterstock © DW art / Shutterstock
Kakao aǵashynyń jyldyq túsiminen (shamamen 30 jemis) árqaısysy 100 g bolatyn 4 shokolad daıyndaýǵa bolady.
Kakao aǵashy egilgennen keıin 3-4 jyldan keıin ǵana jemis bere bastaıdy.
Úgitilgen kakao-atbas burshaqtarynan, kakao maıy jáne qanttan úıde shokolad jasaýǵa bolady.
Qaraqumyq
© nnattalli / Shutterstock © Denys Dolnikov / Shutterstock
Kóptegen Eýropa elderinde jáne AQSH-da qaraqumyqty dúkenderden tabý múmkin emes. Ony túrik dáni dep ataıdy, kóbinese janýarlardy qorektendiredi.
TMD elderinde, Polshada, Qytaıda, Koreıada, Japonıada jáne Úndistanda qaraqumyq — tanymal ónim. Sonymen qatar qaraqumyq óte paıdaly.
Brokkolı
© pokku / Shutterstock © epsylon_lyrae / Shutterstock
Alǵash ret brokkolı týraly ataqty Rım ǵalymy Gaı Plınıı Sekýnd I ǵasyrda jazǵan. Ol bul kókónisti «berekeli ósimdik» dep atady.
Brokkolıdiń quramynda adamǵa qajetti barlyq dárýmender bar, holesterındi tómendetedi, sulýlyq kepili jáne tipti qaterli isik aýrýynan qorǵaıdy.
Bul qyryqqabat Qytaıda kóp ósiriledi.
Oqýǵa keńes beremiz:
Brokkolı – naǵyz dárýmendi-mıneraldy qýat!
Brokkolı
Vanıl
© Davis Dorss / Shutterstock © tirtaperwitasari / Shutterstock
Vanıl — orhıdeıanyń bir túri. Osyǵan baılanysty ony ósirý qıyn.
Bul álemdegi eń qymbat dámdeýishterdiń biri.
XIV ǵasyrda astekter vanıl shybyqtaryn aqsha retinde qoldanǵan.
Vanıllın — bul sıntetıkalyq vanıldi almastyrǵysh, onyń vanılge eshqandaı qatysy joq.
Vanıldiń ıisi baqyt gormony dep atalatyn serotonınniń paıda bolýyna yqpal etedi.
Zimbir
© xander / Shutterstock © Poring Studio / Shutterstock
Zimbir jad pen zeıindi jaqsartýǵa kómektesedi. Sebebi ol mıdyń qan aınalymyn jaqsartady, qan tamyrlaryn nyǵaıtady jáne qysymdy tómendetedi.
Bul tamyrdy uzaq ýaqytqa muzdatýǵa bolady, muzdatylǵanda ol óziniń paıdaly qasıetterin joǵaltpaıdy.
Oqýǵa keńes beremiz:
Kúndelikti zimbirmen aýqattanýdyń 5 sebebi
Zyǵyr
© D. Gordon E. Robertson / Wikipedia © Sibusky / Shutterstock
Zyǵyr tuqymdaryn kez-kelgen taǵamda qoldanýǵa bolady, ásirese botqa men salattarda.
Bakterıalar zyǵyrmen janasýdan óledi, sondyqtan ony tabıǵı antıseptık dep ataıdy.
Zyǵyrdan jasalǵan tósek jaımasynda uıyqtaý ımmýnoglobýlın A deńgeıin joǵarylatady.
Oqýǵa keńes beremiz:
Zyǵyr maıynyń paıdasyn bilesiz be?
Agar-agar
© Eric Guinther / Wikipedia © CityMama / Wikipedia
Agar-agar — jelatındi almastyrǵysh ósimdik.
Ol qyzyl jáne qońyr baldyrlardan alynady.
Ogonorı — agar jasaý úshin qoldanylatyn eń kóp taralǵan qyzyl baldyrlar.
Zapyrangúl (shafran)
© Philippe 1 bo / Shutterstock.com © Gts / Shutterstock.com © Philippe 1 bo / Shutterstock.com
Zapyrangúl (shafran) — álemdegi eń qymbat dámdeýish.
1 kg zapyrangúl (shafran) alý úshin 100 000 - 300 000 gúl jınaý kerek.
Zapyrangúl keremet konservant. Zapyrangúl qosylyp daıyndalǵan taǵamdardy uzaq ýaqyt tońazytqyshta saqtamaýǵa bolady.
Oqýǵa keńes beremiz:
You Might Also Like
-
Ózim jaqsylyq pen jamandyq arasynda tańdaý jasaıtyn kezde, ómirdiń tym qysqa ári barlyǵynyń ýaqytsha nárse ekenin esime túsiremin. Sebebi, ár nárseniń suraýy bar. Búgin bireýdi qýantsańyz, erteń siz...
-
Bir sapar qasymda inim Qarpysh bar. 1956 jyly Josalyǵa bara qaldyq. Mashınadan túse qalyp, sóılesip turǵan bir úsh áıelge kelip:
