Bulbul men toqyldaq. Shona Smahanuly
Sabaqtyń taqyryby: Bulbul men toqyldaq
Sabaqtyń maqsaty: 1. Oqýshylardy mysalmen tanystyrý. Mysaldaǵy negizgi oıdy uǵyndyrý.
2. Oqýshy oıyn, qıalyn damytý.
3. Tabıǵatty súıýge tárbıeleıdi.
Sabaqtyń ádisi: baıandaý.
Sabaqtyń túri: damyta oqytý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, qustardyń sýreti, jumbaq, oıyn.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Psıhologıalyq ahýal.
Aıý bolyp qorbańdap,
Bulbul bolyp saıraımyz.
Qarlyǵashtaı qanat qaǵyp,
Sabaqty biz bastaımyz.
2. Úı tapsyrmasyn suraý.
«Azamat bolǵan alǵashqy kún» mátini boıynsha
túsingenderin 3 - 4 baladan suraý.
3. Úı tapsyrmasyn qorytý.
1 2
3 4
1. Jaılaýdyń túsi nege jasyl bolyp kórinedi?
2. Qýanyshqa kókesi qandaı usynys jasady?
3. Qýanyshtyń jaýaby.
4. Túlkini kórgen qýanyshtyń is - áreketi?
4. Jańa sabaq.
- Jumbaq.
- Men erkin, baqytty quspyn.
Bulaǵyn tasytqan án - jyrdyń.
Tamasha tamyljytyp shyrqaımyn,
Shattyǵyn taýysa almaı ár kúnniń. (bulbul)
- Tumsyǵymen oıady,
Úıin salyp qoıady.
Aıtyńdarshy balalar
Bul qaı qus bolady? (toqyldaq)
Jańa sabaqtyń taqyrybymen tanystyrý,
Sh. Smahanuly aǵamyzdyń «Bulbul men toqyldaq» mysaly.
5. Toptastyrý.
- Qustar týraly túsinik berý.
Qus - tabıǵat baılyǵy. Baılyqtyń kózi – qustardy árkez qorǵaı bilý kerek. Olar tabıǵat baılyǵy – aǵashtardy, ósimdikterdi zıandy jándikterden tazartady. Sonda aǵashtar jaıqalyp ósedi. Ózderiniń boıynan taza aýany bólip shyǵarady.
Jer betinde 8600 - deı qus túri bar desek, bizdiń elimizde onyń 500 - deı túri kezdesedi.
Solardyń ishinde biz búgin bulbul men toqyldaq týraly oqımyz.
6. Oqýlyqpen jumys.
Mysaldy ózim mánerlep oqyp mazmunyn túsindiremin.
Toqyldaq orman qusy, ol ormanda ómir súredi. Aǵashtardy qurttardan, shirýden saqtaıdy.
Bir kúni aǵashty toqyldatyp, qurtyn jep jatqan toqyldaqqa bulbul kelip, óz renishin aıtady. Sonda toqyldaq oǵan, eger ol bolmasa qurttar aǵashtardy jep, ormandy joq qylatynyn aıtady.
Al bulbul da ormanda ómir súredi. Eger orman bolmasa bulbulǵa da qıyn bolady.
«Otansyz adam - ormansyz bulbul» - degen maqal bar.
Orman bolmasa, ol Otanynan aırylǵan adamdaı bolar edi. Biraq ol ony túsinbeı, saırandap ánin salyp júre beredi. Ol negizinen túnde jurt uıqyǵa ketkende shyrqaıdy. Onyń daýysy kúndiz sırek estiledi. Qaı el bolsa da óz ánshisin bulbulǵa teńeıdi.
Bul jerde toqyldaq keıpinde eńbekqor, tabıǵatty súıetin adamdy, al erinshek, oıynsaýyqqa qumar adamdy bulbul keıpinde berip otyr.
Mysaldy rólge bólip oqytamyn.
7. Sergitý sáti.
Ormannyń biz emshisimiz
Toq, toq, toq.
Qurt bitkendi joq etemiz,
Joq, joq, joq.
Toq, toq, toq.
Venn dıagramsy
Bulbul Toqyldaq
8.«Sáıkestendir» oıyny.
Qarǵa saıraıdy
Bulbul shyqylyqtaıdy
Torǵaı toqyldaıdy
Toqyldaq qarqyldaıdy
9. Sabaqty qorytý.
- Qustar aýa raıyn da boljaı alady.
Eger torǵaılar dybys shyǵarmaı qonaqtap otyrsa, qar jaýady.
Qosylyp shyqyldasa, jyly bolady.
Saýysqan shatyr astyna tyǵylsa, boran bolady.
Qarǵalar toptasyp qarqyldasa, aıaz bolady.
Aspanda ushyp júrip qarqyldasa, qar jaýady.
- Qustarǵa baılanysty tyıym sózder de kóp.
Qustyń jumyrtqasyn jarma, betińe shubar túsedi.
Qustyń uıasyn buzba t. b.
- Qazaq halqy erteden – aq ań - qustardy kıeli sanaǵan. Sulýdy – aqqýǵa, ánshini – bulbulǵa, erjigitti - qyranǵa teńegen. Olaı bolsa, qalyqtap ushyp, sharyqtap shyrqap, tabıǵat pen adamzatty tátti áýenmen áldıleıtin, kishkentaı bolsa da, tepe – teńdiktiń saqtalyp, jer betiniń apatqa ushyraýyna zor úles qosatyn qanatty dostarymyzǵa qamqor bolaıyq!
10. Baǵalaý.
11. Úıge tapsyrma berý.
Mysaldy mánerlep oqý.
Bulbul men toqyldaqtyń sýretin salý.
Sálem berdim barshańyzǵa basymdy ıip,
Kezegi bul saıystyń maǵan tıip.
Mektebim qara shańyraq atyndaǵy,
Áz ata Qonaevtyń tájin kıip.
Qonaev bar mekteptiń anasyndaı,
Ustazdary sol babamnyń balasyndaı.
Ǵalym da shahter de bilim alǵan,
Bedeli qart Qarataý dalasyndaı.
Tarydaı shákirtim taýdaı bop shyǵatyn,
Isataeva Sholpan bul meniń óz atym.
Bastaýysh synyp qoı bilim otyn jaǵatyn,
Ustazbyn shákirtterim juldyzdaı aǵatyn.
Talaı shákirt olımpıadaǵa daıyndadym,
Tereń bilim kerektigin paıymdadym.
Júldeli oryndardy alyp kelgen,
Jumabaı Tańsholpanmen men birge ýaıymdadym.
Aqbota jarysynda jaryq juldyz,
Qatysyp synybymnan júırik ul - qyz.
Karımova Aıgerim ozyp shyǵyp,
Báıgeniń júldegeri bizder turmyz.
Aqyryn júrip, anyq basyp ańdadym,
Ustazdyqty bala kezden tańdadym.
Shákirtpenen birge kúlip, bir júrsem,
Túgeldener barlyq bolmys jan - jaǵym.
Biliktilik sanattyń bıigine samǵadym,
Toqyraýda toryǵyp, bir orynda qalmadym.
Ózi emes ózge úshin qýanǵan,
Ustaz bolý boldy bıik armanym.
Esepsiz baı bolsań da Qarynbaıdaı,
Jomart bop mal tapsań da Atymtaıdaı.
Oqýdyń orny bólek dep úırettim,
Bilimsizge tar bolar eń úlken jaı.
Bilgenge bilim baılyq, baǵasy artyq,
Táýelsiz elimiz bar qorǵasyndaı.
Ustazǵa senim júgi áli de mol,
Namys týyn kótereıik dál osylaı.
Bulbul men toqyldaq júkteý
Sabaqtyń maqsaty: 1. Oqýshylardy mysalmen tanystyrý. Mysaldaǵy negizgi oıdy uǵyndyrý.
2. Oqýshy oıyn, qıalyn damytý.
3. Tabıǵatty súıýge tárbıeleıdi.
Sabaqtyń ádisi: baıandaý.
Sabaqtyń túri: damyta oqytý.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, qustardyń sýreti, jumbaq, oıyn.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
Psıhologıalyq ahýal.
Aıý bolyp qorbańdap,
Bulbul bolyp saıraımyz.
Qarlyǵashtaı qanat qaǵyp,
Sabaqty biz bastaımyz.
2. Úı tapsyrmasyn suraý.
«Azamat bolǵan alǵashqy kún» mátini boıynsha
túsingenderin 3 - 4 baladan suraý.
3. Úı tapsyrmasyn qorytý.
1 2
3 4
1. Jaılaýdyń túsi nege jasyl bolyp kórinedi?
2. Qýanyshqa kókesi qandaı usynys jasady?
3. Qýanyshtyń jaýaby.
4. Túlkini kórgen qýanyshtyń is - áreketi?
4. Jańa sabaq.
- Jumbaq.
- Men erkin, baqytty quspyn.
Bulaǵyn tasytqan án - jyrdyń.
Tamasha tamyljytyp shyrqaımyn,
Shattyǵyn taýysa almaı ár kúnniń. (bulbul)
- Tumsyǵymen oıady,
Úıin salyp qoıady.
Aıtyńdarshy balalar
Bul qaı qus bolady? (toqyldaq)
Jańa sabaqtyń taqyrybymen tanystyrý,
Sh. Smahanuly aǵamyzdyń «Bulbul men toqyldaq» mysaly.
5. Toptastyrý.
- Qustar týraly túsinik berý.
Qus - tabıǵat baılyǵy. Baılyqtyń kózi – qustardy árkez qorǵaı bilý kerek. Olar tabıǵat baılyǵy – aǵashtardy, ósimdikterdi zıandy jándikterden tazartady. Sonda aǵashtar jaıqalyp ósedi. Ózderiniń boıynan taza aýany bólip shyǵarady.
Jer betinde 8600 - deı qus túri bar desek, bizdiń elimizde onyń 500 - deı túri kezdesedi.
Solardyń ishinde biz búgin bulbul men toqyldaq týraly oqımyz.
6. Oqýlyqpen jumys.
Mysaldy ózim mánerlep oqyp mazmunyn túsindiremin.
Toqyldaq orman qusy, ol ormanda ómir súredi. Aǵashtardy qurttardan, shirýden saqtaıdy.
Bir kúni aǵashty toqyldatyp, qurtyn jep jatqan toqyldaqqa bulbul kelip, óz renishin aıtady. Sonda toqyldaq oǵan, eger ol bolmasa qurttar aǵashtardy jep, ormandy joq qylatynyn aıtady.
Al bulbul da ormanda ómir súredi. Eger orman bolmasa bulbulǵa da qıyn bolady.
«Otansyz adam - ormansyz bulbul» - degen maqal bar.
Orman bolmasa, ol Otanynan aırylǵan adamdaı bolar edi. Biraq ol ony túsinbeı, saırandap ánin salyp júre beredi. Ol negizinen túnde jurt uıqyǵa ketkende shyrqaıdy. Onyń daýysy kúndiz sırek estiledi. Qaı el bolsa da óz ánshisin bulbulǵa teńeıdi.
Bul jerde toqyldaq keıpinde eńbekqor, tabıǵatty súıetin adamdy, al erinshek, oıynsaýyqqa qumar adamdy bulbul keıpinde berip otyr.
Mysaldy rólge bólip oqytamyn.
7. Sergitý sáti.
Ormannyń biz emshisimiz
Toq, toq, toq.
Qurt bitkendi joq etemiz,
Joq, joq, joq.
Toq, toq, toq.
Venn dıagramsy
Bulbul Toqyldaq
8.«Sáıkestendir» oıyny.
Qarǵa saıraıdy
Bulbul shyqylyqtaıdy
Torǵaı toqyldaıdy
Toqyldaq qarqyldaıdy
9. Sabaqty qorytý.
- Qustar aýa raıyn da boljaı alady.
Eger torǵaılar dybys shyǵarmaı qonaqtap otyrsa, qar jaýady.
Qosylyp shyqyldasa, jyly bolady.
Saýysqan shatyr astyna tyǵylsa, boran bolady.
Qarǵalar toptasyp qarqyldasa, aıaz bolady.
Aspanda ushyp júrip qarqyldasa, qar jaýady.
- Qustarǵa baılanysty tyıym sózder de kóp.
Qustyń jumyrtqasyn jarma, betińe shubar túsedi.
Qustyń uıasyn buzba t. b.
- Qazaq halqy erteden – aq ań - qustardy kıeli sanaǵan. Sulýdy – aqqýǵa, ánshini – bulbulǵa, erjigitti - qyranǵa teńegen. Olaı bolsa, qalyqtap ushyp, sharyqtap shyrqap, tabıǵat pen adamzatty tátti áýenmen áldıleıtin, kishkentaı bolsa da, tepe – teńdiktiń saqtalyp, jer betiniń apatqa ushyraýyna zor úles qosatyn qanatty dostarymyzǵa qamqor bolaıyq!
10. Baǵalaý.
11. Úıge tapsyrma berý.
Mysaldy mánerlep oqý.
Bulbul men toqyldaqtyń sýretin salý.
Sálem berdim barshańyzǵa basymdy ıip,
Kezegi bul saıystyń maǵan tıip.
Mektebim qara shańyraq atyndaǵy,
Áz ata Qonaevtyń tájin kıip.
Qonaev bar mekteptiń anasyndaı,
Ustazdary sol babamnyń balasyndaı.
Ǵalym da shahter de bilim alǵan,
Bedeli qart Qarataý dalasyndaı.
Tarydaı shákirtim taýdaı bop shyǵatyn,
Isataeva Sholpan bul meniń óz atym.
Bastaýysh synyp qoı bilim otyn jaǵatyn,
Ustazbyn shákirtterim juldyzdaı aǵatyn.
Talaı shákirt olımpıadaǵa daıyndadym,
Tereń bilim kerektigin paıymdadym.
Júldeli oryndardy alyp kelgen,
Jumabaı Tańsholpanmen men birge ýaıymdadym.
Aqbota jarysynda jaryq juldyz,
Qatysyp synybymnan júırik ul - qyz.
Karımova Aıgerim ozyp shyǵyp,
Báıgeniń júldegeri bizder turmyz.
Aqyryn júrip, anyq basyp ańdadym,
Ustazdyqty bala kezden tańdadym.
Shákirtpenen birge kúlip, bir júrsem,
Túgeldener barlyq bolmys jan - jaǵym.
Biliktilik sanattyń bıigine samǵadym,
Toqyraýda toryǵyp, bir orynda qalmadym.
Ózi emes ózge úshin qýanǵan,
Ustaz bolý boldy bıik armanym.
Esepsiz baı bolsań da Qarynbaıdaı,
Jomart bop mal tapsań da Atymtaıdaı.
Oqýdyń orny bólek dep úırettim,
Bilimsizge tar bolar eń úlken jaı.
Bilgenge bilim baılyq, baǵasy artyq,
Táýelsiz elimiz bar qorǵasyndaı.
Ustazǵa senim júgi áli de mol,
Namys týyn kótereıik dál osylaı.
Bulbul men toqyldaq júkteý
You Might Also Like
