InfoHub Logo

Maqsaty: Balalardyń dala ańdary týraly túsinikterin tereńdetý. Olardyń túrlerin bir – birinen ajyratýǵa, dene múshelerin durys ataı bilýge úıretý.
Ańdardyń tirshiligi men qorektenetin ortasymen tanystyrý suraq qoıý arqyly sóıleý belsendilikterin damytý.
Balanyń ańdarǵa qorshaǵan ortaǵa súıispenshiligin oıatyp, olardy qorǵaýǵa tárbıeleý.
Ádis – tásilder: túsindirý, suraq - jaýap, áńgimelesý, shattyq sheńber, jumbaqtar, oıyn.
Jańa sózder: Jabaıy ańdar, kójek, bóltirik, qonjyq, jáýtik.
Kórnekilik: Aǵashtar, ańdar sýreti, DUD aparatýrasy, teledıdar
Shattyq sheńber:
Kúnniń kózi ashylyp,
Kókke shýaq shashylyp
Qutty qonaq kelipti,
Tórimizge enipti
Amandasý úlkenge
Tárbıeniń isi ǵoı!
Al, qanekeı, bárimiz
«Sálem» deıik úlkenge
- Salamatsyzdar ma apaılar
- Tańerteń turǵanda neni kóremiz?
- Kúnge qolymyzdy sozamyz
- Kúnnen alǵan jylýymyzdy bir - birimizge tarataıyq.

T:- Balalar jyldyń qaı mezgili?
B: Qys
T: Qys mezgilinde neshe aı bar?
B: Jeltoqsan, Qańtar, Aqpan
T: Qys aılarynda tabıǵatta qandaı ózgerister bolady?
B: Qar jaýady, aıaz, boran bolady.
T: Qys mezgilinde nemen oınaımyz?
B: Shanamen syrǵanaq tebemiz, shańǵy tebemiz, aqqala jasaımyz.

«Ǵajaıyp sát»
T: Bizge ormannan túlki keledi
Túlki: Men ormannan kele jatyp, sandyq taýyp aldym. Ol sandyqtyń ishine sıqyrly ormandaǵy ańdardy sıqyrlap salyp qoıypty. Olardy sandyqtan shyǵarý úshin jumbaqtarymyzdy sheshýimiz kerek.

Jumbaqtar:
Kóleńkesinen qorqyp bezekteıdi,
Al, onyń balasyn «kójek» deıdi.

Aýzy beıne shalǵy, oraq,
Shóp emes, biraq maldy orady.

Ózi qý, ári aılaker,
Júrgen jeri aıqaı shý.

Tátti kórse bas salar,
Aınymaıdy baladan.

Balalar bul ańdardy sender qaıdan kórdińder?
- Sýretterden, teledıdardan kórdik

T:- Bulardyń barlyǵyn bir sózben ne dep ataımyz?
B: Jabaıy janýarlar deımiz!
T: Bul ańdar qaıda mekendeıdi?
B: ormanda, taýly jerlerde, mekendeıdi.
- Qys túsimen kóp janýarlar ózderiniń inine tyǵylady. Aıýdyń apany qys ta jylýdy saqtap turady. Al, balalar qoıan, qasqyr, túlki, qysqa qaraı juqa júni túsip, ornyna qalyń júni ósedi.
- Jabaıy ańdar jyrtqysh jáne paıdaly bolyp keledi?
- Ańdardyń bizge paıdasy mol, olardyń terisinen ton, jaǵa kıimder, bas kıimder tigedi.

Tárbıeshi taqtaǵa jabaıy ańdardyń sýretterin ilip qoıady.
Qoıan - jabaıy ań. Onyń qulaǵy uzyn. Tórt aıaǵy bar.
T: Qoıan neni jaqsy kóredi?
B: Sábizdi, shópti jaqsy kóredi
T: Qoıannyń túsi qandaı?
B: Qoıannyń túsi qysta aq, jazda sury bolady.
T: Qoıannyń balasyn ne deıdi?
B: Kójek
T: Aıý - jabaıy ań, ol ormanda tirshilik etedi Onyń basy, denesi, tórt aıaǵy bar.
T: Aıýdyń balasyn ne deıdi?
B: Qonjyq
T: Aıýdyń súıikti asy qandaı?
B: Balyq, baldy, jemis jıdekterdi jaqsy kóredi.
T: Aıý qys mezgilinde qaıda bolady?
B: Aıý apanda qys boıy uıyqtaıdy
T: Aıýdyń túsi qandaı?
B: Aq, sury, qara bolady
T: Qasqyrdyń súıikti asy qandaı?
B: Et
T: Qasqyrdyń túsi qandaı?
B: Qasqyrdyń túsi kók, quıryǵy uzyn, tisi ótkir bolady
T: Qasqyr qaıda mekendeıdi?
B: Ormanda, jazyqtyqta, taýly jerlerde mekendeıdi
T: Qasqyrdyń balasyn ne deıdi?
B: Bóltirik
T: Túlkiniń balasyn ne deıdi?
B: Túlkiniń balasyn – túlkishek
T: Túlki nemen qorektenedi?
B: Usaq jándiktermen, tyshqanmen qorektenedi
T: Túlkiniń túsi qandaı?
B: Qyzǵylt sary
T: Túlkiniń júni ári jumsaq, tyǵyz bolady. Jyl maýsymyna qaraı ózgerip otyrady

Tilimizdi jattyqtyrýǵa arnalǵan til damytý jattyǵýlary
Ian - ıan - sekendegen aq qoıan,
Iý - ıý - ıý - qorbandaǵan aıý
Ki - ki - ki – bul aılaker túlki
Qyr - qyr - qyr - bul kókjal qasqyr
- Endi osy ańdar týraly taqpaqtaryna kezek beremiz.

Sergitý sáti
Biz ormanǵa baraıyq,
Jan - jaǵymyzǵa qaraıyq
Aıý shyqty qorbańdap,
Qasqyr shyqty yryldap
Túlki shyqty maıysyp
Qoıan shyqty sekirip,
Qoryqpańdar, balalar
Qarap - qarap alyńdar

Dıdaktıkalyq oıyn: «Daýsynan tany»
«Túlki, túlki túlkishek!» óleńin oqý sahnalaý
Qoıan: Túlki, túlki túlkishek,
Túnde qaıda barasyń?
Túlki: Apam úıine baramyn
Qoıan: Apam saǵan ne beredi?
Túlki: Eshki saýyp, sút beredi
Qoıan: Ony qaıda qoıasyń?
Túlki: Tal túbine qoıamyn
Qoıan: It jep ketse qaıtesiń?
Túlki: It aýzynan alamyn
Qoıan: It bermese qaıtesiń?
Túlki: Jylaı, jylaı qalamyn!

Oıyn:«Bul neniń balasy?»
Endi biz beınetaspadan jalpy jabaıy ańdar bar ekenin kórýge shaqyramyn. Ańdarǵa sholý jasaý.
- Balalar endi osy jabaıy janýarlardyń sýretin qurastyryp jibereıik.
T:- Óte jaqsy qurastyra bildi
B:- Sonymen balalar búgin biz qandaı janýarlarmen tanystyq?
B:- Jabaıy janýarlarmen
T:- Jabaıy janýarlardyń qandaı paıdasy bar?
B:- Bizge olardyń terisi paıdaly, óıtkeni olardyń terisinen ton, bas kıimder tigiledi.
Túlki: Men senderdi baqylap baıqap turdym. Sender aqyldy, zerek, tapqyr ekensińder, sizderge meniń ákelgen syılyǵym bar.
Sizderge túlkiniń sulýlyǵyn, qoıannyń jyldamdyǵyn, aıýdyń meıirimdiligin, qasqyrdyń batyldyǵyn tileımin.
T: Balalar biz túlkimen jáne qonaqtarmen qoshtasaıyq
B: Saý bolyńyzdar!