Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Eki saldyń básekesi

Jambyl oblysynda on toǵyzynshy ǵasyrdyń aıaq kezinde bir baıdyń asy bolyp, úlken jıyn bolǵan eken. Sol kóp jıynnyń ishinde Ońtústik Qazaqstannan bir sal, Arqadan bir sal kelgen eken. Ol ekeýiniń de ózge jurttan sán-saltanaty erekshe bolyp, kópshiliktiń kóńilin aýdarsa kerek.

Uly júzdiń jigitteri:

— Bizdiń ońtústiktiń salynyń saltanaty, at-turmany, kıimi artyq.

Arqa eliniń jigitteri:

— Arqanyń salynyń saltanaty artyq, — dep báseke, talas sózder bolsa kerek. Sol topta arqanyń saly bylaı depti ońtústiktiń salyna:

— Erteń ekeýimiz adam balasy kımegen kıim, adam balasy minbegen atqa minip kelemiz. Maqul ma?

— Maqul.

— Erteń túste osy topqa kelemiz, — desip ketisti.

El asyǵa kútýde. Saldyń kıgen kıimi mynandaı edi: shubatylǵan keń shalbarynyń balaǵynyń ishine bir qyz syıyp otyrady eken. Torǵynnan, jibek shaǵılardan tikken kıimderiniń aınalasyn oqalanǵan, basta úkili qundyz bórik, kestelep, marjandap, monshaqtap oqalaǵan. Mingenderi jorǵa, ústinde kesteli kejim, jalyn deıin marjandap bezendirilgen, ústinde som kúmis er-toqym, quıysqandap, ómildiriktep tastalǵan. Bir túıege eki sandyq artqan, ishi tolǵan asyl kıimder, joldastary da birkelki kıingen. Halyq eki saldyń kelýin kútip, erteńin de tús bolmaı jınaldy. Toptyń bir shetinen ońtústiktiń saly keldi. Astynda shoqtyǵyna qol jetkisiz boz jorǵa arǵymaq, tórt aıaǵyna kúmis bilezik salǵan, jal-quıryǵyn oqalaǵan qoza marjanmen oqalaǵan kejim, úkilep tastaǵan. Ústine kıgen kıim de keshegi kıimnen eki ese artyq kıingen. Joldastary da bir túste kıinip, bir tústi attar mingen. El tańǵalyp turysady. «Mynadan Arqanyń saly qalaı artylta alar eken» dep, ońtústik jigitteri kóterilip tur.

Halyq endi Arqanyń salyn kútýde, ol budan artyq qandaı saltanatpen keler eken dep. Bir kezde kele jatqan toby kórindi. Ylǵı aqboz at mingen, aq kıim kıgen, qatar túzep, saltanatpen kele jatyr. Sal kórinbeıdi. Halyq tobymen kútip tur. Jaqyndap kelgende saldyń joldastary
qaq jarylyp, ortasynan Arqanyń saly shyǵa keldi. Astynda kúmis er-toqym erttelgen qaban shoshqa, kúmis júgen, ústinde kejim japqan, marjandap, oqalap, ómildiriktep tastaǵan. Al ústine kıgeni qurym kıizden shapan, shalbar, qalpaq tiktirip kıipti. Aınalasyn oqalap, qundyz ustap ádemilegen. El muny kórip tipti tamashalady. Arqanyń saly ıýktiń salyna:

— Biz keshe ýádelesip edik qoı. Adam balasy kımegen kıim, adam balasy minbegen at minip keleıik dep. Al seniń myna arǵymaǵyńdy árkim minedi. Myna kıimderińdi de árkim kıedi. Al mynandaı qurym kıizden kıim kıip, shoshqa mingen adam balasy joq shyǵar, — dep Arqanyń saly jeńip ketipti.

Myń toǵyz júz elýinshi jyly Shymkent qalasynda turatyn Jarolla Satypaldıev bala kezinde kórgen eken. Sol qarttan estigen áńgime.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama