InfoHub Logo

Buryn bir ataǵy jer jarǵan aty shýly Aıqozy degen ury bolsa kerek. Ol kezde kórshilerine de alys-jaqyn dep qaramaı tynym bermepti. Jáne jortýyldan qaıtqanda joly bolmaıtyn kúni joq eken. Biraq «adam shaıtan emes» demekshi, Aıqozy da qartaıady. Burynǵy kún joq, jortýylǵa shyǵýdy ańsaıdy da otyrady eken. «Zaman ozdy, men tozdym» dep ishkeni as bolmaı burynǵy kúnin kókseıdi.

Aqyry bir kúnderi shal Aıqozy «aýrý qalsa da, ádet qalmaıdy» dep joryqqa daıyndalady. Ol úıinen attanarda on jasar jalǵyz balasy bolsa kerek. Aıqozy balasyna:

— Eger bir jylǵa deıin kelmeı qalsam, ondaı ákeńniń káriliktiń jeteginde ketkeni. Jolym bolmasa, oralmaımyn. Bir jylǵa deıin kút, sodan keıin kelmesem, ákem óldi dep esepte de, óz betińmen kún kóre ber, balam, — degen eken.

Sonymen Aıqozy attanypty alys jerdegi qazaq aýyldaryna. Osy kezderde ózi de qatty jutap qalsa kerek. «Qudaı qalasa, mol oljamen qaıtarmyn» dep oılaıdy. Ózi kári adam aıaq-qoly qaltyrap, atqa durys otyra almaıdy. Biraq kóńili alyp-ushyp kele jatady. Sonymen úsh kún, úsh tún júrip kózdegen aýylyna jetedi kóz baılana. Tún ishinde bir úıir jylqyny aldyna salyp jóneledi. Biraq burynǵy aılasy joq, onyń ústine aýyldyń jalańdaǵan jas jigitteri qoısyn ba, qýyp jetip shaldy ustaıdy. Bul bir bektiń jylqysy bolsa kerek.

Bek qatygez túsi sýyq, shamalyǵa jibimeıtin adam eken. Ol shaldan:

— Myna túrińmen jylqy urlaısyń, tipti jazalaýǵa da qımaı otyrmyn. Káýregen jaman shaldy jazalaǵannan ne paıda maǵan? Odan da men seni bosataıyn. Endi urlyǵyńdy qoıasyń ba? — depti.

— Et táttiligin qoısa, men urlyǵymdy qoıamyn, — depti.

Ashýlanǵan Bek:

— Bul ábden aljyp qartaıǵan kezde jiberemiz, — dep tereń zyndanǵa alyp ketedi.

Bir jyldaı ýaqyt ótedi. Shaldy zyndannan shyǵaryp bek:

— Aqylyń kirdi me, esýas shal, urlyǵyńdy qoıasyń ba? — dese, shal aıtqanynan qaıtpaıdy.

— Et táttiligin qoısa, men urlyǵymdy qoıamyn, — degen.

Árıne, bek bul shaldy bosatqanymen, budan endi zalal joq ekenin biledi, «ne qaýqary bolsyn» dep. Alaıda, ol shaldyń saǵyn syndyrǵysy kelip, óz aldynda degeninen qaıtarǵysy keledi. Shaldy taǵy jaýyp tastaıdy. Bir-eki jyldan soń taǵy suraıdy. Shal degeninen qaıtpaıdy. Aqyry sonymen on jyldaı ýaqyt ótedi. Shal ábden qartaıyp kóziniń nury taıady. Ózi saqal-shashy appaq qýdaı. Endi Bek shaldy qoıa bergisi kelip, zyndannan shyǵarsa, shal «ketpeımin» dep álek salady. Qýyp jiberse de, qaıtyp keledi. Buǵan esteri shyǵa tańdanǵan bek, myrzalar sebebin suraıdy.

Sonda shal:

— Meniń aýylǵa barar jolym joq. Jalǵyz balam meni tanymaıdy. Áldeqashan óldige sanap qoıǵan. Qaıtpaımyn, — depti.

Sonda bek ne isterin bilmeıdi. Ózinde qaldyraıyn dese, keshegi tutqynda azap kórsetken shaldy búgin qasyna alsa ne bolady dep arlanady. Ol qaıta jaýyp tastaýǵa dáti barmaıdy. Aqyry ol shaldan qutylý úshin onyń aldynda aıyp tólep, kóp mal, syılyq berip, eline shyǵaryp salady.

Baıaǵyda jalǵyz atpen tún jamylyp kelgen ury Aıqozy, sóıtip, on jyldan soń yrǵalyp-jyrǵalyp eline qaıtypty.

---