InfoHub Logo

Qazirgideı bilimniń qadiri barynsha artqan, aqparatty tehnologıalar zamanynda elimizde joǵary bilim berýmen aınalysatyn mekemeler az emes – bul, árıne zańdy qubylys. Alaıda sol tolyp jatqan oqý oryndarynyń bári birdeı zaman, qoǵam talabyna tolyq jaýap beredi dep aıtý qıyn.

Joǵarǵy oqý oryndarynyń ishindegi shoqtyǵy bıik, dara ýnıversıtet – ústimizdegi jyly 85-jyldyq mereıtoıyn atap ótken, kónekóz ýnıversıtet – ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti bolyp tabylady. Bul ýnıversıtet óziniń uzaq ǵumyrynda qalyptasqan baıypty da baısaldy tájirıbesimen erekshelenetin dástúrshil oqý orny ǵana emes, sondaı-aq zamana talabyna der kezinde jaýap berýshi, bilim berýdiń jańa tehnologıalaryn birinshi bolyp ıgerýshi, jańashyl ýnıversıtet te.  Bul baǵytta ýnıversıtette sońǵy jyldary Elbasymyz N.Á.Nazarbaevtyń tapsyrmasyn iske asyrýda kóp jumystar atqarylýda.

Qazaqstandyq ýnıversıtetterdiń ishinde alǵash ret – ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ álemdegi 800 eń úzdik ýnıversıtetter arasynda 207 orynǵa ıe bolyp, QS «World University Rankings» halyqaralyq reıtıńisinde taǵy 13 orynǵa kóterildi. Bul topqa postkeńestik keńistikten tek eki ýnıversıtet kiredi: QazUÝ jáne Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıteti (RF).

Ýnıversıtettiń bilim berý sapasyn arttyrý jáne halyqaralyq reıtıńisin kóterý baǵytyndaǵy is-sharalarǵa tarıh, arheologıa jáne etnologıa fakúlteti de óz úlesin qosýda. Fakúltette «Tarıh», «Arheologıa» jáne «etnologıa», «Murajaıtaný jáne eskertkishterdi qorǵaý», «Muraǵattaný, qujattaný jáne qujattarmen qamtamasyz etý», «Kitaphana isi» sıaqty negizgi mamandyqtarymen birge, ústimizdegi oqý jylynda «Tarıh jáne geografıa», «Basqarýdy qujattamamen qamtamasyz etý jáne arhıvterdegi aqparattyq tehnologıalar»  jáne basqa da birqatar qoǵamda suranysqa ıe bolyp otyrǵan jańa mamandyqtar boıynsha oqý baǵdarlamalary jasalyp, oqý úderisine engizildi. Atalmysh mamandyqtar boıynsha bilim berý fakúltettiń úsh kafedrasy – «Qazaqstan tarıhy»,  «Dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný», «Arheologıa jáne etnologıa» kafedralarynyń bazasynda júzege asyrylady.

Fakúltet birqatar jyldardan beri Bolonıa úderisi elderimen belsendi áriptestik qyzmetin jalǵastyryp keledi. Sonyń ishinde bilim berý isin ınternasıonalızasıalaý baǵytyndaǵy is-sharalarǵa Dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasy da óz úlesin  qosýda. Osy baǵyttaǵy asa mańyzdy jetistik – ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ men álemniń belgili ýnıversıtteteri – Reseı Memlekettik gýmanıtarly ýnıversıteti, Italıanyń La-Sapıenza ýnıversıteti, sondaı-aq Túrkıanyń Stambýl ýnıversıtetterimen  qos dıplomdyq bilim berý  baǵdarlamasy boıynsha mamandar daıyndaý týraly kelisimniń jasalýy bolyp tabylady. Ústimizdegi jyly atalmysh kelisimder is júzine asyrylyp, eń alǵashqy qosdıplomdy mamandar daıyndalyp ta shyǵaryldy. Atap aıtqanda, ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ jáne Italıanyń La Sapıensa ýnıversıtetteriniń dıplomyn qatar alǵan Seılbekova Merýert jáne Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ jáne RMGÝ-diń dıplomdaryn qatar alǵan Júnisbaeva Aıda dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasyna oqytýshylyq qyzmetke qaldyryldy.

Sondaı-aq, kafedrada mamandar daıarlaý aıasynda Eýropa, AQSH, Reseı, Koreıa jáne Túrkıanyń eń úzdik JOO-men jáne ǵylymı uıymdarymen qyzmettestik baılanystar ornatylǵan. Kafedra magıstranttary atalmysh ýnıversıtetterde ǵylymı-zertteý taǵylymnamalarynan turaqty túrde ótip turady. Sonymen birge, atalmysh shetel ýnıversıtetterinen ǵalymdar shaqyrtý isi jolǵa qoıylǵan. Atap aıtqanda,  kafedranyń shaqyrtýymen 2017 jyldyń 16 qazany – 30 qarashasy aralyǵynda Nevada ýnıversıtetiniń (AQSH) profesory Pol Vert kelip, stýdentter men magıstranttarǵa «Batystaǵy ımperıataný» atty kýrsyn oqysa, 2018 jyldyń 12 qazany –2019 21 qańtary aralyǵynda Vashıngton ýnıversıtetiniń profesory M.A. Tolmacheva Fýlbraıt (Fulbright) baǵdarlamasy boıynsha «Eýrazıa tarıhy álemdik baılanystarda» atty kýrsyn oqydy. Al ústimizdegi jyldyń 1 naýryzy – 11 sáýiri aralyǵynda oqylǵan Mınnesota ýnıversıtetiniń (AQSH) profesory Kolen Makfaddenniń dáristeri fakúltet stýdentteri men magıstranntary tarapynan zor qyzyǵýshylyq týǵyzdy. Qazirgi tańda dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný kafedrasynyń shaqyrtýymen fakúltette Varshava ýnıversıtetiniń oqytýshysy Irena Skýba jáne Vıskonson ýnıversıtetiniń oqytýshysy Notan Snodgrass dúnıe júzi tarıhy boıynsha birqatar pánderden sabaq berýde.

Mundaı tabystar ýnıversıtetimizdiń árbir fakúltetinde, árbir kafedrasynda bar desek artyq aıtqan bolmaımyz. Ulttyq ýnıversıtettegi sońǵy jyldary qol jetkizilgen osy jetistikterdiń barlyǵy da ýnıversıtet túlekteriniń álemdik naryqtaǵy básekege qabilettigin eselep arttyryp otyr.

Qazirgi tańda Elbasy jáne Úkimet Qazaqstannyń joǵary oqý oryndaryna álemdegi eń úzdik 200 JOO qataryna kirý mindetin qoıyp otyr. QazUÝ álemdik keńistikte moıyndalǵan elimizdiń jetekshi ýnıversıteti retinde osy mańyzdy memlekettik tapsyrmany iske asyrýda maqsatty jumys atqarýda. Bizdiń ýnıversıtettiń jaqyn bolashaqta bul belesti baǵyndyrýǵa ǵylymı, oqý-metodıkalyq jáne kadrlyq potensıaly tolyq jetetindigine biz – osy ýnıversıtettiń oqytýshy-professorlar quramy jáne stýdentteri tolyq senimdimiz.

Jasaı ber QazUÝ – elimizdiń bilim berý salasynyń kóshbasshysy! 

 

Qartabaeva E.T.,

dúnıe júzi tarıhy, tarıhnama jáne derektaný

kafedrasynyń dosenti, t.ǵ.k.

Qurmanbek A. 2 kýrs magıstranty

---