Elý jylda el jańa
Taqyryby: Elý jylda el jańa
Maqsaty:
Bilimdiligi: Táýelsizdik uǵymyn túsindirý. Táýelsizdik jyldarynda jetken jetistermen tanystyrý.
Damytýshylyq: jeke tulǵany damytý, taldaý, salystyra bilý qabiletin damytý.
Tárbıeliligi: Týǵan jerdi, elin súıetin, ultjandy, namysshyl, adamgershiligi mol azamat etip tárbıeleý.
Kórnekiligi: Slaıdtar, Qazaqtan Respýblıkasynyń memlekettik rámizderi, N. Á. Nazarbaevtyń portreti, býkletter kórmesi.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Barysy: 1. Uıymdastyrýshylyq kezeń.
Qurmetti oqýshylar búgingi tárbıe saǵatymyz elimizdiń táýelsizdik alǵanyna 20 jyl tolý merekesine arnalyp otyr.
Ánuranym – jan uranym,
Aıtar ánim – sóıler sózim.
Týǵan jerim – saǵynarym,
Máńgi baqı shyrqalady
Respýblıka Ánurany.
Memlekettik ánuran oryndalady.
«Elý jylda el jańa» atty tárbıe saǵatyn bastamas buryn, sizderdi bul merekeniń mańyzymen tanystyryp óteıin. Altaıdan Alataýǵa deıin ulan-ǵaıyr jerdi meken etken ata - babalarymyz táýelsizdikti arman etken. Osynaý keń dalany kók naızanyń ushymen, som bilektiń kúshimen qorǵaǵan babalarymyzdyń amanatyn oryndaý úshin talaı bozdaqtar jankeshtilikke barǵan. Qarakereı Qabanbaı, Qanjyǵaly Bógenbaı batyrlardan bastap, Isa Dosan, Shotan batyrlar, berirekte Baýyrjan, Mánshúk, Álıa syndy batyrlar sol el qorǵaýdy uran etken, sol úshin qurban bolyp, el qurmetine bólengen batyrlar.
Reseıdiń ezgisinde bolyp, tilimiz ben dinimizden bezip, orystanǵaly turǵanda Qaırat Rysqulbekov, Lázzat Asanova sıaqty qyrshyn jastardyń qurbandyqqa barýy arqasynda ǵana táýelsizdik alyp, egemendi el boldyq.
A) Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
- Biz qazaq mal baqqan elmiz, eshkimge soqtyqpaı jaı jatqan elmiz. Basymyzdan qut - bereke qashpasyn dep, naızaǵa úki taqqan elmiz. Eshbir dushpan basynbaǵan elmiz, basymyzdan sóz asyrmaǵan elmiz. Dostyqty saqtaı bilgen elmiz, dám - tuzdy aqtaı bilgen elmiz.
Osylaı dep kim aıtqan edi?
- Qaz daýysty Qazbek bı.
Á) Maǵynany taný.
Ia osylaı dep tebirengen Qazaq eliniń qamyn oılaǵan qaz daýysty Qazybek bı bolatyn. Ata - babamyz ańsaǵan sol táýelsizdik alǵanymyzǵa 20 jyl tolǵaly otyr.
1991jylǵy 16 jeltoqsanda álemniń saıası kartasynda jańa memleket – Qazaqstan Respýblıkasy paıda boldy. Egemen el atandy. Álem tanydy.
Iá, bul mereke – ulyq mereke, shyn mánindegi uly mereke. Ejelden qazaqtyń asyl muraty, eńseli el bolý edi.
Táýelsizdik kúni – Qazaq eli tarıhynda eń ataýly kún, san ǵasyrlyq armanynyń oryndalǵan kúni.
Alǵash ret qazaq halqy óz taǵdyryn ózi aıqyndap sheshýge múmkindik aldy.
Árbir egemendi eldiń ózine tán memlekettik rámizderi bolady. Oǵan Tý, Eltańba jáne Ánuran jatady. Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary sondaı - aq elimizde turyp jatqan kez kelgen adam Memlekettik Týdy, Eltańbany jáne Ánurandy qurmet tutýǵa mindetti. Olardyń sıpattamasy jáne resmı paıdalaný tártibi Konstıtýsıalyq Zańmen belgilenedi.
1992 jyldyń 4 maýsymy – tarıhı kún. Sol kúni Respýblıka joǵarǵy keńesi Táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik týy men eltańbasyn bekitti.
Qazaqstan Respýblıkasy:
Týymen tuǵyrly,
Eltańbasymen eleýli,
Ánuranymen aıbatty.
Egemendi elimizdiń eltańbasynan keń baıtaq otanymyzdyń ótken tarıhy, baı dástúri, salt - sanasymen jasampaz rýhy tolyq tanylady. Eltańba avtorlary: Jandarbek Málibekuly, Shot - Aman Ydyrysuly Ýalıhan.
Memlekettik Tý. Báıgeden ozyp shyqqan bul týdyń avtory – Almatylyq Sháken Ońdasynuly Nıazbekov.
Tý nelikten kók tústi? Búkil dúnıege kók júzi, aspan álemi, ortaq. Jer shary ulttarǵa memleketterge jáne basqalarǵa bólingenimen de joǵarydan aıqara ashylǵan aspan eshqashan bólinbegen, bólinbeıdi de.
Respýblıkamyzdyń memlekettik Ánurany, 2006 jyly 7 qańtarda ózgertilip, jańa Ánuran qabyldandy.
Ánurannyń sózin jazǵandar: Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev.
Ánurannyń ánin jazǵan: Sh. Qaldaıaqov.
Bizdiń alǵa qoıǵan maqsatymyz: ótkenimizdi biletin, búgindi túsinetin, erteńimizge senimmen qaraıtyn azamat bolý.
Endi eń basty baqytymyz táýelsizdik jyldarynyń shejiresine oı jiberelik.
1991jyl Qazaqstan joǵarǵy keńesi 1991jyly 16 - jeltoqsan da Qazaqstandy Táýelsiz Respýblıka dep jarıalady.
Dala da dýman, qala da dýman jyr búgin,
Ǵasyr boıy ańsaı da kútken bul kúnim.
Jasaı ber, jasa, asqardan asa árqashan,
Keýdeme ákep qaldyrǵan baqyt bul bulym.
Táýelsiz Qazaqstanymnyń 20 jylǵy jetken jetistikterine kóz jibersek:
1. 1991 jyly 10 qazan qazaq halqynyń tuńǵysh ǵaryshkeri Toqtar Áýbákirov ǵaryshqa samǵady.
2. 1992 jyly maýsym aıynda Qazaqstan BUU - na múshe boldy. Maýsym aıynda Táýelsiz Qazaqstan el rámizderi: Týyn, Ánuranyn, Eltańbasyn qabyldady.
3. 1993 jyl qarashanyń 15 kúni Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq aqshasy teńge aınalymǵa endi.
4. 1994 jyl Qazaqstannyń jańa ordenderi men medaldary dúnıege keldi.
5. 1994 jyly ekinshi qazaq ǵaryshkeri Talǵat Musabaev Soıýz TM6 ǵarysh kemesimen kókke samǵady.
6. 1995 jyl 30 tamyzdyń Referendýmda usynylǵan jańa Ata Zańymyz bir aýyzdan qabyldandy.
7. 1996 jyl 30 qańtarda Qazaqstan Respýblıkasy parlamentiniń birinshi sesıasy boldy.
8. 1997 jyl qýǵyn - súrgin qurbandaryn eske alý jyly bolyp jarıalandy.
9. 1997 jyl urpaqtar birligi men sabaqtastyǵy jyly bolyp jarıalandy, osy jyly Bilim Zańy qabyldandy.
10. 1997 jyly “QR Tilder týraly” jańa Zań Parlamentte qaıtadan talqylanyp, ol QR Prezıdentiniń Jarlyǵymen bekitildi. Egemendi memlekettiń basty belgileriniń biri – til. Elimizdiń Ata Zańy Konstıtýsıanyń 7 - babynda «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy» memlekettik til – qazaq tili dep kórsetilgen.
11. 1998jyl Halyq birligi men Ulttyq tarıh jyly dep jarıalandy. Elbasymyz N. Á. Nazarbaevtyń Qazaqstannyń 2030 damý strategıasy jarıalandy. 6 - mamyrda el Astanasy Aqmola qalasyna kóshti.
12. 1999 jyl 10 qańtar. Prezıdent saılaý nátıjesinde N. Á. Nazarbaev 7 jyl merzimge Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti bolyp qaıta saılandy.
13. 2000 jyl Mádenıetti qoldaý jyly.
14. 2000 jyl shejireli Túrkistannyń 1500 jyldyǵy toılandy.
15. 2001 jyl Táýelsiz Qazaqstan halqy ǵalamat ǵasyr 21 - ǵasyrdy zor senimmen qarsy aldy.
16. El basymyz N. Á. Nazarbaev 2001 jyldy Qazaqstan Respýblıkasy táýelsizdiginiń 10 jyldyǵy jyly dep jarıalady.
17. 2006jyl Jeltoqsan oqıǵasynyń 20 jyldyǵy atalyp ótti.
18. 2006 - 2011jyldarǵa arnalǵan Bilim berý tujyrymdamasy qabyldandy.
19. 2006 jyl Ánurannyń mátini ózgertildi.
20. 2008 jyl Halyq sanaǵy boldy. Qazaqstan halqynyń sany 1600000 – ǵa jýyqtady.
21. 2010 jyly jeltoqsan aıynda Astana qalasynda Eýropa qaýipsizdigi men yntymaqtastyq uıymy shaqyryldy.
22. 2011 jyly VII qysqy Azıada olımpıadasy Astana - Almaty qalalarynda bolyp ótti.
23. 2011 jyly 3 sáýirde kezekten tys Prezıdenttik saılaý bolyp ótti. Halyq qalaýy Elbasy N. Á. Nazarbaev boldy.
Qorytyndy:
«Júrekten - júrekke sheńberi»
Jaqsydan úıreneıik
Jamannan jıreneıik
Qazaqstannyń
Eń baqytty, eń aqyldy, eń bilimdi azamaty bolaıyq!
Memlekettik rámizderdi qadirleý táýelsiz Qazaqstannyń árbir azamatynyń qasıetti boryshy. Memlekettik rámizderdi qurmetteý – eldi, halyqty, tarıhty, ádet - ǵurypty, salt - dástúrdi qasterleý bolyp tabylady.
ÁN: «Baqytty el»
Maqsaty:
Bilimdiligi: Táýelsizdik uǵymyn túsindirý. Táýelsizdik jyldarynda jetken jetistermen tanystyrý.
Damytýshylyq: jeke tulǵany damytý, taldaý, salystyra bilý qabiletin damytý.
Tárbıeliligi: Týǵan jerdi, elin súıetin, ultjandy, namysshyl, adamgershiligi mol azamat etip tárbıeleý.
Kórnekiligi: Slaıdtar, Qazaqtan Respýblıkasynyń memlekettik rámizderi, N. Á. Nazarbaevtyń portreti, býkletter kórmesi.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Barysy: 1. Uıymdastyrýshylyq kezeń.
Qurmetti oqýshylar búgingi tárbıe saǵatymyz elimizdiń táýelsizdik alǵanyna 20 jyl tolý merekesine arnalyp otyr.
Ánuranym – jan uranym,
Aıtar ánim – sóıler sózim.
Týǵan jerim – saǵynarym,
Máńgi baqı shyrqalady
Respýblıka Ánurany.
Memlekettik ánuran oryndalady.
«Elý jylda el jańa» atty tárbıe saǵatyn bastamas buryn, sizderdi bul merekeniń mańyzymen tanystyryp óteıin. Altaıdan Alataýǵa deıin ulan-ǵaıyr jerdi meken etken ata - babalarymyz táýelsizdikti arman etken. Osynaý keń dalany kók naızanyń ushymen, som bilektiń kúshimen qorǵaǵan babalarymyzdyń amanatyn oryndaý úshin talaı bozdaqtar jankeshtilikke barǵan. Qarakereı Qabanbaı, Qanjyǵaly Bógenbaı batyrlardan bastap, Isa Dosan, Shotan batyrlar, berirekte Baýyrjan, Mánshúk, Álıa syndy batyrlar sol el qorǵaýdy uran etken, sol úshin qurban bolyp, el qurmetine bólengen batyrlar.
Reseıdiń ezgisinde bolyp, tilimiz ben dinimizden bezip, orystanǵaly turǵanda Qaırat Rysqulbekov, Lázzat Asanova sıaqty qyrshyn jastardyń qurbandyqqa barýy arqasynda ǵana táýelsizdik alyp, egemendi el boldyq.
A) Qyzyǵýshylyǵyn oıatý.
- Biz qazaq mal baqqan elmiz, eshkimge soqtyqpaı jaı jatqan elmiz. Basymyzdan qut - bereke qashpasyn dep, naızaǵa úki taqqan elmiz. Eshbir dushpan basynbaǵan elmiz, basymyzdan sóz asyrmaǵan elmiz. Dostyqty saqtaı bilgen elmiz, dám - tuzdy aqtaı bilgen elmiz.
Osylaı dep kim aıtqan edi?
- Qaz daýysty Qazbek bı.
Á) Maǵynany taný.
Ia osylaı dep tebirengen Qazaq eliniń qamyn oılaǵan qaz daýysty Qazybek bı bolatyn. Ata - babamyz ańsaǵan sol táýelsizdik alǵanymyzǵa 20 jyl tolǵaly otyr.
1991jylǵy 16 jeltoqsanda álemniń saıası kartasynda jańa memleket – Qazaqstan Respýblıkasy paıda boldy. Egemen el atandy. Álem tanydy.
Iá, bul mereke – ulyq mereke, shyn mánindegi uly mereke. Ejelden qazaqtyń asyl muraty, eńseli el bolý edi.
Táýelsizdik kúni – Qazaq eli tarıhynda eń ataýly kún, san ǵasyrlyq armanynyń oryndalǵan kúni.
Alǵash ret qazaq halqy óz taǵdyryn ózi aıqyndap sheshýge múmkindik aldy.
Árbir egemendi eldiń ózine tán memlekettik rámizderi bolady. Oǵan Tý, Eltańba jáne Ánuran jatady. Qazaqstan Respýblıkasynyń azamattary sondaı - aq elimizde turyp jatqan kez kelgen adam Memlekettik Týdy, Eltańbany jáne Ánurandy qurmet tutýǵa mindetti. Olardyń sıpattamasy jáne resmı paıdalaný tártibi Konstıtýsıalyq Zańmen belgilenedi.
1992 jyldyń 4 maýsymy – tarıhı kún. Sol kúni Respýblıka joǵarǵy keńesi Táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik týy men eltańbasyn bekitti.
Qazaqstan Respýblıkasy:
Týymen tuǵyrly,
Eltańbasymen eleýli,
Ánuranymen aıbatty.
Egemendi elimizdiń eltańbasynan keń baıtaq otanymyzdyń ótken tarıhy, baı dástúri, salt - sanasymen jasampaz rýhy tolyq tanylady. Eltańba avtorlary: Jandarbek Málibekuly, Shot - Aman Ydyrysuly Ýalıhan.
Memlekettik Tý. Báıgeden ozyp shyqqan bul týdyń avtory – Almatylyq Sháken Ońdasynuly Nıazbekov.
Tý nelikten kók tústi? Búkil dúnıege kók júzi, aspan álemi, ortaq. Jer shary ulttarǵa memleketterge jáne basqalarǵa bólingenimen de joǵarydan aıqara ashylǵan aspan eshqashan bólinbegen, bólinbeıdi de.
Respýblıkamyzdyń memlekettik Ánurany, 2006 jyly 7 qańtarda ózgertilip, jańa Ánuran qabyldandy.
Ánurannyń sózin jazǵandar: Jumeken Nájimedenov, Nursultan Nazarbaev.
Ánurannyń ánin jazǵan: Sh. Qaldaıaqov.
Bizdiń alǵa qoıǵan maqsatymyz: ótkenimizdi biletin, búgindi túsinetin, erteńimizge senimmen qaraıtyn azamat bolý.
Endi eń basty baqytymyz táýelsizdik jyldarynyń shejiresine oı jiberelik.
1991jyl Qazaqstan joǵarǵy keńesi 1991jyly 16 - jeltoqsan da Qazaqstandy Táýelsiz Respýblıka dep jarıalady.
Dala da dýman, qala da dýman jyr búgin,
Ǵasyr boıy ańsaı da kútken bul kúnim.
Jasaı ber, jasa, asqardan asa árqashan,
Keýdeme ákep qaldyrǵan baqyt bul bulym.
Táýelsiz Qazaqstanymnyń 20 jylǵy jetken jetistikterine kóz jibersek:
1. 1991 jyly 10 qazan qazaq halqynyń tuńǵysh ǵaryshkeri Toqtar Áýbákirov ǵaryshqa samǵady.
2. 1992 jyly maýsym aıynda Qazaqstan BUU - na múshe boldy. Maýsym aıynda Táýelsiz Qazaqstan el rámizderi: Týyn, Ánuranyn, Eltańbasyn qabyldady.
3. 1993 jyl qarashanyń 15 kúni Qazaqstan Respýblıkasynyń ulttyq aqshasy teńge aınalymǵa endi.
4. 1994 jyl Qazaqstannyń jańa ordenderi men medaldary dúnıege keldi.
5. 1994 jyly ekinshi qazaq ǵaryshkeri Talǵat Musabaev Soıýz TM6 ǵarysh kemesimen kókke samǵady.
6. 1995 jyl 30 tamyzdyń Referendýmda usynylǵan jańa Ata Zańymyz bir aýyzdan qabyldandy.
7. 1996 jyl 30 qańtarda Qazaqstan Respýblıkasy parlamentiniń birinshi sesıasy boldy.
8. 1997 jyl qýǵyn - súrgin qurbandaryn eske alý jyly bolyp jarıalandy.
9. 1997 jyl urpaqtar birligi men sabaqtastyǵy jyly bolyp jarıalandy, osy jyly Bilim Zańy qabyldandy.
10. 1997 jyly “QR Tilder týraly” jańa Zań Parlamentte qaıtadan talqylanyp, ol QR Prezıdentiniń Jarlyǵymen bekitildi. Egemendi memlekettiń basty belgileriniń biri – til. Elimizdiń Ata Zańy Konstıtýsıanyń 7 - babynda «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy» memlekettik til – qazaq tili dep kórsetilgen.
11. 1998jyl Halyq birligi men Ulttyq tarıh jyly dep jarıalandy. Elbasymyz N. Á. Nazarbaevtyń Qazaqstannyń 2030 damý strategıasy jarıalandy. 6 - mamyrda el Astanasy Aqmola qalasyna kóshti.
12. 1999 jyl 10 qańtar. Prezıdent saılaý nátıjesinde N. Á. Nazarbaev 7 jyl merzimge Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdenti bolyp qaıta saılandy.
13. 2000 jyl Mádenıetti qoldaý jyly.
14. 2000 jyl shejireli Túrkistannyń 1500 jyldyǵy toılandy.
15. 2001 jyl Táýelsiz Qazaqstan halqy ǵalamat ǵasyr 21 - ǵasyrdy zor senimmen qarsy aldy.
16. El basymyz N. Á. Nazarbaev 2001 jyldy Qazaqstan Respýblıkasy táýelsizdiginiń 10 jyldyǵy jyly dep jarıalady.
17. 2006jyl Jeltoqsan oqıǵasynyń 20 jyldyǵy atalyp ótti.
18. 2006 - 2011jyldarǵa arnalǵan Bilim berý tujyrymdamasy qabyldandy.
19. 2006 jyl Ánurannyń mátini ózgertildi.
20. 2008 jyl Halyq sanaǵy boldy. Qazaqstan halqynyń sany 1600000 – ǵa jýyqtady.
21. 2010 jyly jeltoqsan aıynda Astana qalasynda Eýropa qaýipsizdigi men yntymaqtastyq uıymy shaqyryldy.
22. 2011 jyly VII qysqy Azıada olımpıadasy Astana - Almaty qalalarynda bolyp ótti.
23. 2011 jyly 3 sáýirde kezekten tys Prezıdenttik saılaý bolyp ótti. Halyq qalaýy Elbasy N. Á. Nazarbaev boldy.
Qorytyndy:
«Júrekten - júrekke sheńberi»
Jaqsydan úıreneıik
Jamannan jıreneıik
Qazaqstannyń
Eń baqytty, eń aqyldy, eń bilimdi azamaty bolaıyq!
Memlekettik rámizderdi qadirleý táýelsiz Qazaqstannyń árbir azamatynyń qasıetti boryshy. Memlekettik rámizderdi qurmetteý – eldi, halyqty, tarıhty, ádet - ǵurypty, salt - dástúrdi qasterleý bolyp tabylady.
ÁN: «Baqytty el»
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Maqtanyshym týǵan el, Qazaqstan! Dara
