InfoHub Logo

Jaýǵashtyń qolbasshylyǵymen ótken bir urysta qalmaqtar «Qalmaqqyrylǵan» dep atalyp ketken jerge qosyn tigedi.

Bul ýaqytta qyrǵyzdyń Sadyr degen manaby Talas pen Syr aralyǵyndaǵy eldi-mekenderdi shaýyp, ózine baǵynyshty etýde degen habar jetedi. Osyǵan baılanysty Abylaı qalyń qolymen qazaqtardy qyrǵyz basqynshylyǵynan azat etý úshin ońtústik óńirine keledi. Han Abylaı Sadyrǵa baǵynyshty bolǵan qazaq aýyldaryn, sodan keıin Sadyrdyń ózin shabýǵa buıryq beredi. Jaýǵash batyr mundaı árekettiń asyǵystaý bolatyndyǵyn, aldymen elshi jiberip kórý kerektigi jóninde usynys jasaıdy.

Abylaı qalyń qolmen kelse de, qyrǵyzdardy birden shappaı, Sadyrǵa birneshe ret elshi jiberetindigi aıtylady. Bul elshiliktiń ekeýin de Jaýǵash batyr bastap barǵan eken.

Sadyr qazaqtardyń atynan kelgen elshini astamshyldyqpen qabyldaıdy. Elshiniń sálemin úıinde teris qarap jatqan boıy artyna qolyn  sozyp almaq bolǵanda, Jaýshy batyr da qolyn bermeı, qamshysynyń órimin ustatqan eken deıdi. Alǵashqy elshilik osylaısha sátsiz aıaqtalǵannan keıin, eki el arasyndaǵy qyrqysty qaıtken kúnde de beıbit jolmen sheshýge bekingen Abylaı han Jaýǵash batyrdy ekinshi márte elshilikke jumsaıdy. Munda qyrǵyz manaby Sadyrǵa alǵashqyǵa qaraǵanda naqty sózin aıtady:

— Jaýlaspaımyn Sadyrmen,
Eldesemin Sadyrmen.
Talastyń boıy tar jaılaý,
Talasa baryp jaılaıyq.
Qazy menen qartany
Qıa kesip shaınaıyq.

Sadyr bul joly da qıastyqpen jaýap berip:

— Qoqı, eldespeımin onymen,
Jaýlasamyn ol qulmen.
Talastyń boıy tar jaılaý,
Talasa baryp jaılaman.
Qazy menen qartany
Qıa kesip shaınaman.
Abylaı degen kári qul...
Dýlyǵasyn kıermin
Eńsesine minermin,
Keýdesine sıermin, —

dep shalqaqtaıdy. Eki eldi eldestirýdiń múmkin emestigine kózi jetken Abylaı qyrǵyzdarǵa qarsy soǵysty amalsyz bastaıdy. Soǵysta qolbasshylyqty Jaýǵash batyr atqarady. Bul joly soǵystyń surapyldyǵy sonsha — qazaq pen qyrǵyzdyń aýzynda «Jaıyl qyrǵyny» dep atalyp ketken eken.

Oqýǵa keńes beremiz:

Jalańtós batyr

Elshibek batyr týraly

Aldıar batyr týraly

---