InfoHub Logo

Yqylastyń týǵan jeri — Tama ákimshilik turǵysynan ol kezde Aqmola ýezine baǵynatyn. Oıaz bastyǵy, basqasha aıtqanda «dýanbasy» Erden degen bireý bolady. ol eshkimnen, eshnársemen sanaspaǵan nıeti qara, qatal jan atanady. Ol ásirese negizgi turǵyndary Arǵyn rýy bolyp sanalatyn bul jerge aýyp kelgen Tama rýyna tym qyspaqtyq jasaıdy. Eki rýdy talastyryp, Erden óziniń bas qamyn oılaıdy. Bir kúni
Tama rýynyń ókili jınaǵan alym-salyqqa múse tutpaǵan Erden, Arǵyndarmen shektes otyrǵan Tamalardyń jylqysyn qýyp ákelýge óz shabarmandaryn jumsaıdy. Tamanyń adamdary «abyroıly, bedeldi» Erdenge kelip eshbir jazyqtarynyń joq ekenin, tıisti alym-salyqtaryn tıisinshe tólegenderin aıtyp, mal-múlikterin qaıtaryp berýin ótinedi. Olardyń sózderin qulaǵyna ilmegen Erden, tipti «túrmege aıdaımyn»
dep qorqytady. Tipti, ol ol ma, Erdennen kóńili qalǵan onyń bir atshabarmany Yqylasty qamshymen sabalap báleǵattap onyń jalǵyz atyn tartyp alady, qobyzyn taǵy syndyrmaqshy bolady. Ashýǵa býlyqqan Yqylas jaıaý bolsa da Aqmolaǵa baryp «dýanbasyna» óz kózimen kórgen atshabarman ádiletsizdigin aıtýǵa bel býady. Biraq aýyldastary Yqylastyń bul oıyn maquldamaıdy. Erden ol oılaǵandaı aqkóńil emes, ol qaıta bizdiń jylqymyzdy qaıyryp berýdi ótingen aqyldy azamattarymyzdy dymsyz qýyp jibergen, «ol, seni, Yqylas tipti kisi qurly kórmeıdi» deıdi olar.

Biraq Yqylas aýyldastarynyń bul aqylyn tyńdamaıdy. Jolda ol «Jalǵyz aıaq» kúıin shyǵarady. «Eger bı bir aýyldy ǵana bılese, — deıdi Yqylas, — mende júregi taza, ar-uıaty bar adamdardy bıleıtin kúsh bar, mende, meniń ótinishimdi «jarym patshanyń» ózin tyńdaýǵa májbúr etetin qobyz bar».

Jolda — Aqmolaǵa jaqyndaǵanda, Yqylas Erdenniń súıikti uly Aımendeniń ólip, onyń aýyr qazaǵa ushyraǵanyn, Erdenniń keńsesinde sırek bolatynyn estıdi. Qoltyǵyna qobyzyn qysyp, Yqylas Erden úıine keledi. Aldynan qarsy shyqqan Erdenniń malaıy «dýanbasynyń» úıde ekenin, baqsyny qabyldaýǵa qushtar ekenin aıtady. ol kezde qobyz ustaǵannyń bári baqsy atanatyn. Basyn tómen túsirip, Yqylas tór úıge kiredi. Qaıǵysyna ortaqtasqandaı bolyp, ol qysqasha duǵa oqıdy da, óziniń qobyzyn ala salyp qaıǵyly-qazaly kúıin oınaı bastaıdy. Kúıdiń mýzykasyna shydaı almaǵan Erden men onyń úı-ishi uzaq jylasady. Qaıtalap taǵy jáne taǵy oına degendeı Erden Yqylasqa basyn ızep belgi beredi. Kóńili tolǵan Erden Yqylasqa jaqsylap qonaǵasyn berip, keterinde: «Qandaı ótinishiń bar edi?» — dep suraıdy. «Meniń bir ǵana ótinishim bar, eger múmkindigi bolsa, Tama rýynyń jylqysyn qaıtaryp bergizýińizdi suraımyn», — dedi Yqylas. Erden bul ótinishin
oryndaıtynyna ýáde beredi, Yqylastyń taǵy birneshe úıinde jatyp, óziniń qobyz oınap, úı ishiniń kóńilin aýlaýyn ótinedi. Erdenniń uly Aımende ólimine arnap shyǵarǵan Yqylas kúıi halyq arasyna «Erden kúıi» atanyp tarap ketken.

---