Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 3 kún buryn)
Erke Toqan

Toqan tańerteń qorada turǵan velosıpedin kórip keldi de, eki kózinen sorasy aǵyp jylap jiberdi: on úshten on tórtke shyǵatyn balanyń daýys shyǵaryp jylaǵany jaman bolady eken, baryldap, úıdi basyna kóterdi:

— Balalardyń bári ketip barady, al meniń velosıpedimniń shıni áli aıyrbastalmapty.

Muny kórgen sheshesi jan ushyryp baryp ákesin oıatty.

— Áneýgi kúni-aq aıtyp edim, osy balanyń dúnıesin jóndep qoı, aıaq astynan kerek eter dep. Jalǵyz uldyń aıtqanyn istemeısiń.

— Taǵy ne bolyp qaldy?—dedi ákesi.

— Ne bolǵanyn turyp kórmeımisiń jalǵyz balany jylatyp... Velosıpedtiń shıni aıyrbastalmapty. Barsańshy endi, jany bar kisishe.

Sóıtip ákesi turyp, áp-sátte velosıpedtiń shınin aıyrbastap, maılap berdi de, balasynyń kóńilin qosh etti. Toqan ázir velosıpedke minip alyp, zyrǵyta jóneldi.

Balalar bul kúni aýyldan eki-úsh kılometr jerdegi kólge baryp túske taman qaıtamyz, qaıtar jolda jarysamyz, sóre aýyldyń ortasyndaǵy Murattyń úıi desti.

Kóp júrip qalyp, kún keshke taıanǵan kezde kólden shyqqan on shaqty bala tegis qatar turyp, aýylǵa qaraı jarysyp kep ketti. Toqan tyz etpe, shyǵymdy atsha á degende alǵa shyqty da, birtindep mımyrttap, bárinen artta, kóz ushyndy qalyp qoıdy. Naq osy kezde «jyǵylǵan ústine judyryq» degendeı artqy dońǵalaq pars etti. Ózi yzaǵa býlyǵyp kele. jatqan erke eńirep jylap jiberdi. Ol eńiremek túgil baqyrsa da, daýysyn kól jaǵasyndaǵy qyzǵysh pen shaǵaladan basqa eshkim estigen joq. Olar ony keleke etkendeı ilese shıqyldap qoıady.

— E, e, e, endi qaıttim? Ák-e-e...

Sálden keıin ol ornynan atyp turdy da, jyǵylyp jatqan velosıpediniń janyna jetip kelip, birden kisege jarmasty. Kiseni ashqanmen ne paıda, kilt kóp, jóndeıtin áke joq. Kilttiń birin dońǵalaqtyń ortasyna apardy da, qaı boltty buraryn bilmeı aqyryp qaldy. Velosıpedtiń aýrýy qaı jerinde? Kilt bireý, bolt álde nesheý! «Doly zárin kózinen tógedi» degendeı kózinen jas, basynan ter birdeı aǵyp júrip berdi. Dońǵalaqtan juqqan topyraqpen jas, ter aralasyp, aqsary bala qaraqojalaqtanyp shyǵa keldi. Ol velosıpedtiń o jer, bu jerin túrtkiledi de, eshteńesin bilmeıdi, báıek bolar áke-sheshe joq, myqshyńdap turǵyzyp súıreledi. Ter qarabaqaıyna deıin aqty. Kótermek boldy, bolmady, Ol qatty sasty. Ol «dalada qaldym-aý» dep qaıta jylaı bergende qos at jekken arbamen kórshisi Kádir kele qaldy. Toqan qýanyp ketti:

— Sal arbaǵa,— dedi Kádir ony kórip,— jylap otyrǵansha jóndep almaısyń ba?

Toqan tis jaryp úndegen joq. Velosıped salynǵan arbaǵa ózi de otyryp, qalǵyp ketti.


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama