Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Esenjanov Hamza Ihsanuly
Esenjanov Hamza Ihsanuly
Dúnıege kelgeni: 1908
Batys Qazaqstan oblysy, Aqjaıyq aýdany
Qaıtys bolǵany: 1974 Almaty
Mansaby: jazýshy
Esenjanov Hamza Ihsanuly (25. 12. 1908, Batys Qazaqstan oblysy Aqjaıyq aýdany — 5. 12. 1974, Almaty) — jazýshy.
Almaty zootehnıkalyq - maldárigerlik tehnıkýmyn (1928),
Almaty memlekettik ýnıversıtetin (burynǵy QazPI) bitirgen (1933),
Lenıngradtaǵy (qazirgi Sankt-Peterbýrg) memlekettik ónertaný ınstıtýtynyń aspırantýrasynda oqyǵan (1934 — 1936).
Qazaqstan Jazýshylar odaǵy basqarmasynyń jaýapty hatshysy (1932 — 1933),
KSRO ǴA - nyń Qazaq fılıalynda ádebıet pen fólklor sektorynyń meńgerýshisi (1936 — 1937) qyzmetterin atqarǵan.
1937 jyldan Qazaq memlekettik fılarmonıasynyń, keıin Qazaq opera jáne balet teatrynyń dırektory qyzmetin atqara júrip, QazPI - de orys ádebıeti tarıhynan sabaq beredi.
20 ǵasyrdyń 30 - jyldary respýblıkalyq basylymdarda “Úleńtiniń jaǵasynda”, “Qyzyl qumaq”, “Kúshke — kúsh” sıaqty áńgimeleri men “Jer sharynda” atty pesasy jarıalandy.
1938 jyly jalǵan saıası aıyp taǵylyp, 20 jylǵa jýyq ýaqyt stalındik qýǵyn - súrginniń zardabyn tartty. Elge oralǵan soń, 1956 jyldan ónimdi shyǵarmalyq eńbek jolyn bastady.

Shyǵarmashylyǵy
Jazýshynyń basty shyǵarmasy — “Aq Jaıyq” trılogıasy (1 - kit., 1957; 2 - kit., 1959; 3 - kit., 1965) Batys Qazaqstandaǵy tutas bir kezeńniń oqıǵalaryna arnalǵan. Avtor otarlyq ezgiden qınalǵan halyq bostandyǵy men baqyty úshin kúresken erlerdiń jıyntyq beınelerin (Hakim, Álibek, Ádilbek, Múnarıa, Sholpan, Nurym) jasaýmen qatar, naqty tarıhta bolǵan adamdardyń (Dmıtrıev, Áıtıev, Qarataev, Belan, t. b.) ómir jolyn sheber sýrettedi. 1963 jyly trılogıanyń zańdy jalǵasy bolyp tabylatyn “Kóp jyl ótken soń”, al 1970 jyly “Aǵaıyndy Júnisovter” romandaryn jazdy. Sońǵy eki kitapta jańa ómir qurǵan eldiń san qyrly turmys - tirshiligi men ádilet úshin kúresi, adamnyń azamat retinde qalyptasýy beınelengen. “Aq Jaıyq” trılogıasy men “Kóp jyl ótken soń” roman - dılogıasy 5 kitaptan turatyn tutas epopeıa ispetti. Esenjanov ómiriniń sońǵy jyldary “Qart qazaq”, “Jaıyn ilerde”, “Jar”, t. b. áńgime, ocherk, ádebı - syn maqalalar jazdy. 1978 — 1981 jyldary jazýshynyń 6 tomdyq shyǵarmalar jınaǵy jaryq kórdi. Esenjanov — M. Sholohovtyń “Tynyq Don” romanynyń 1 - jáne 4 - kitaptaryn, I. S. Týrgenevtiń “Rýdın”, I. P. Shýhovtyń “Úshpendilik” romandaryn, A. S. Pýshkınniń “Dýbrovskıı” povesin, t. b. shyǵarmalardy qazaq tiline aýdardy. Sonymen qatar bastaýysh, orta mektepter úshin oqýlyqtar jazdy. Qazaqstan Memlekettik syılyq laýreaty (1967).

Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama