Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy
Informatıka 7 synyp
Sabaqtyń taqyryby: Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy ET - ń damý tarıhymen onyń qurylýynyń negizgi prınsıpterimen tanystyrý, EEM - niń qoǵam ómirindegi rólin túsindirý;
Damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý qabiletin, logıkalyq - abstraksıasyn damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń tárbıelilikke uqyptylyqqa, tıanaqtylyqqa úıretý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqta qoldanylatyn kórnekti quraldar: kompúter, ınteraktıvti taqta, elektrondy oqýlyq, Sabaqtyń kezeńderi:
1. Uıymdastyrý / trenıń, topqa bólý /
2. Úıge berilgen tapsyrmany tekserý
3. Jańa taqyrypty túsindirý
4. Sabaqty bekitý
5. Úıge tapsyrma berý.
Sabaqtyń barysy.
1. Uıymdastyrý
Trenıń «Ǵajaıyp» oqýshylarmen shattyq sheńber qurý arqyly oqýshylardyń esiminiń bastapqy árpinen oqýshy óziniń jaqsy qasıetin aıtady.
Mysaly: Men Janar – jaıdarlymyn.
Topqa bólý A. Qunanbaevtyń qıylǵan óleń joldaryn biriktirip, qaı óleńi ekenin tabý / synyptaǵy 12 oqýshy 3 topqa bólinedi /
Oqýshylar taqpaqty daýystap oqıdy, jaýaptary ınteraktıvti taqtadan shyǵady.
Jaýaby: 1. «Segizaıaq», 2. «Qys», 3. «Óleń - sózdiń patshasy»
2. Ótken materıaldy qaıtalaý. / «Suraqty ustap al» ınterbelsendi ádisi/
Taraý boıynsha aýyzsha suraqtar:
1. «Aqparat» latynnyń qandaı sózinen shyqqan? / information/
2. «Aqparat» sózi qandaı uǵymdy bildiredi? /túsindirý, baıandaý, málimet/
3. Adam aqparatpen ne isteıdi? / qabyldaıdy, saqtaıdy, óńdeıdi, jetkizedi/
4. Adam aqparatty qalaı qabyldaıdy? /kórý, estý/
5. Aqparatty belgili bir alfavıt arqyly qupálap jazý? /kodtaý/
6. Kózben ekrannyń araqashyqtyǵy? / 60 - 70 sm/
7. Dekodtaý degenimiz ne? / keri kodtaý/
8. Kóbinese qaı kodtaýdyń túrin paıdalanamyz? /ASCII/
Praktıkalyq jumys:
Joǵaryda oqylǵan óleńderdiń ataýlaryn oqýshylar 3 tilde aıtylýyn kórsetý.
«Aıaq», «Qys», «Sóz» sózderi usynylady.
Jaýaby: Aıaq ----- Noga ---- Foot
Qys ----- Zıma ----- Winter
Sóz ---- Slovo ----- Word
«Noga», «Zıma», «Slova» sózderin ASCII kody men ekilik sanaý júıesimen túrlendirý. / Oqýlyqpen jumys, top bir - birin baǵalaıdy /
3. Jańa materıaldy meńgerý
Oqýshylar dápterdi ashyp búgingi kúndi jáne taqyrypty jazady
- Búgingi ótetin taqyrybymyz «Kompúter – aqparatty óńdeý quraly» taraýynan «Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy»
Elektrondy oqýlyq: «Informatıka ǵylym retinde» bólimin dybystaý
Oqýshylarǵa jańa taqyryp boıynsha málimetter, mátin taratylady. Oqýshylar bólip oqıdy.
Esepteýish tehnıkanyń damý tarıhy
Esepteýish tehnıka damymaı turyp adamdar qol saýsaqtaryn, tastardy, aǵash taıaqshalardy paıdalandy.
Esepshottyń paıda bolýy derekterge qaraǵanda Qytaı nemese Egıpette 2000 - 5000 jyldar shamasynda bolǵan.
Esepshot Reseı de 16 - 17 ǵasyrlarda paıda bolǵan
17 ǵasyrdyń aıaǵynda shotlandıalyq Djon Neper logorıfm túsinigin engizdi. Logorıfm kestesin qurdy.
1761 j. Aǵylshyn D. Robertson logarıfm syzǵyshyn jasady. Mundaı ıdeıany Isaak Núton usynǵan.
1642 jyly fransýz matematıgi Blez Paskal 19 jasynda dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn jasady.
1694 j nemis matematıgi Leıbnıs Paskal mehanıkalyq esepteý mashınasyn arıfmometri qurdy. Esepteýish tehnıkanyń XIX ǵasyrdan qarqyndap damı bastady.
1833 jyly alǵashqy esepteýish avtomattyń avtory Charlz Bebbıdj analıtıkalyq mashınanyń jobasyn jasady. On kazirgi kezde kompúterdiń atasy dep ataıdy.
Dúnıe júzi boıynsha alǵashqy 1846 jyly Beıbbıdj mashınasyna baǵdarlama jasaýshy Ada Lavleıs birinshi baǵdarlamalaýshy dep atalynǵan.
XIX ǵasyrdyń sońynda amerıkandyq German Holerıt esepshi perfarsıalyq mashınasyn qurdy. Holerıt 7 jyl boıy paıdalanyldy. Holerıt esepshi - perforasıalyq mashınany jasaıtyn fırmanyń negizin qalady. 1944 amerıkan matematıgi Govard aıken Gorvard Mark - 1 avtomatty esepteýish mashınasyn qurdy. Birinshi elektrondy mashınalar 1946 jyly Pensılvan ýnıversıtetinde ENIAC dep ataldy, 1949 jyly EDSAC mashınasy qurastyryldy.
EEM býyndary:
Birinshi býynda – birinshi elektrondyq mashınalar 1940 - 1955 jyldar
Ekinshi býynǵa 1955 jyldan bastap, jartylaı ótkizgishter, tranzıstorlar paıda bola bastady.
Úshinshi býynǵa – ıntegraldyq negizinde qurylǵan EEM - der. Qazirgi kezdegi kompúterler tórtinshi býynǵa jatady.
Tórtinshi býynǵa - EEM – lar qoldanylýda.
Besinshi býyndaǵy kompúterler áli shyqqan joq. EEM - di jasaý isi qolǵa alynýda.
/ Aıaldama plakattaryn toltyrý, oqýlyqpen jumys, toltyryp bolǵan soń ár toptan bir oqýshydan shyǵyp oqý /
Esepshot Arıfmometr ENIAK
Býyndar Issak Núton Blez Paskal
Aqparat Kodtaý Kompúter
«Poster qurý»
Oqýshylarǵa taratylǵan A3 formattaǵy ortasynda kórsetilgen sýretke málimet berý. Olar: «Esepshot», «Bebbıdj mashınasy», «Kompúter»
4. Sabaqty bekitý
«Test» (5 suraqtan turatyn test)
1. Esepshottyń jasy........... shamasynda,
A) 1000 - 2000
V) 2000 - 5000
S) 5000 - 6000
ony Japondyqtar «...............................» dep ataǵan
2. Arıfmometr qazirgi oqýshylardyń qolynda júrgen....................
A) Kálkýlátor
V) Uıaly telefon
S) Planshet
ol......................... jyly qurastyryldy.
3. EEM............. damý býyny bar, ekinshi býyn..................... jyly paıda bola bastady.
4. Sabaqty qorytyndylaý. «Kir jaıǵysh» strategıasy
(Ár oqýshy sabaqta ne túsingendigi, ne túsinbegendigin betterge jazyp kir jaıǵysh jipke qysqyshtarmen ilip qoıady)
5. Refleksıa
(Oqýshylar sabaqta qandaı áser alǵandyǵyn alma qaǵazǵa jazyp, alma aǵashyna japsyrady)
6. Baǵalaý ( Baǵalaý paraǵynan qorytyndylanyp qoıylady)
7. Úı tapsyrmasy: 2. 1 taqyryp, 34 bettegi suraqqa jaýap berý, sózjumbaq qurý
Sabaqtyń taqyryby: Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: Oqýshylardy ET - ń damý tarıhymen onyń qurylýynyń negizgi prınsıpterimen tanystyrý, EEM - niń qoǵam ómirindegi rólin túsindirý;
Damytýshylyq: Oqýshylardyń oılaý qabiletin, logıkalyq - abstraksıasyn damytý.
Tárbıelik: Oqýshylardyń tárbıelilikke uqyptylyqqa, tıanaqtylyqqa úıretý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq.
Sabaqta qoldanylatyn kórnekti quraldar: kompúter, ınteraktıvti taqta, elektrondy oqýlyq, Sabaqtyń kezeńderi:
1. Uıymdastyrý / trenıń, topqa bólý /
2. Úıge berilgen tapsyrmany tekserý
3. Jańa taqyrypty túsindirý
4. Sabaqty bekitý
5. Úıge tapsyrma berý.
Sabaqtyń barysy.
1. Uıymdastyrý
Trenıń «Ǵajaıyp» oqýshylarmen shattyq sheńber qurý arqyly oqýshylardyń esiminiń bastapqy árpinen oqýshy óziniń jaqsy qasıetin aıtady.
Mysaly: Men Janar – jaıdarlymyn.
Topqa bólý A. Qunanbaevtyń qıylǵan óleń joldaryn biriktirip, qaı óleńi ekenin tabý / synyptaǵy 12 oqýshy 3 topqa bólinedi /
Oqýshylar taqpaqty daýystap oqıdy, jaýaptary ınteraktıvti taqtadan shyǵady.
Jaýaby: 1. «Segizaıaq», 2. «Qys», 3. «Óleń - sózdiń patshasy»
2. Ótken materıaldy qaıtalaý. / «Suraqty ustap al» ınterbelsendi ádisi/
Taraý boıynsha aýyzsha suraqtar:
1. «Aqparat» latynnyń qandaı sózinen shyqqan? / information/
2. «Aqparat» sózi qandaı uǵymdy bildiredi? /túsindirý, baıandaý, málimet/
3. Adam aqparatpen ne isteıdi? / qabyldaıdy, saqtaıdy, óńdeıdi, jetkizedi/
4. Adam aqparatty qalaı qabyldaıdy? /kórý, estý/
5. Aqparatty belgili bir alfavıt arqyly qupálap jazý? /kodtaý/
6. Kózben ekrannyń araqashyqtyǵy? / 60 - 70 sm/
7. Dekodtaý degenimiz ne? / keri kodtaý/
8. Kóbinese qaı kodtaýdyń túrin paıdalanamyz? /ASCII/
Praktıkalyq jumys:
Joǵaryda oqylǵan óleńderdiń ataýlaryn oqýshylar 3 tilde aıtylýyn kórsetý.
«Aıaq», «Qys», «Sóz» sózderi usynylady.
Jaýaby: Aıaq ----- Noga ---- Foot
Qys ----- Zıma ----- Winter
Sóz ---- Slovo ----- Word
«Noga», «Zıma», «Slova» sózderin ASCII kody men ekilik sanaý júıesimen túrlendirý. / Oqýlyqpen jumys, top bir - birin baǵalaıdy /
3. Jańa materıaldy meńgerý
Oqýshylar dápterdi ashyp búgingi kúndi jáne taqyrypty jazady
- Búgingi ótetin taqyrybymyz «Kompúter – aqparatty óńdeý quraly» taraýynan «Esepteýish tehnıkasynyń damý tarıhy»
Elektrondy oqýlyq: «Informatıka ǵylym retinde» bólimin dybystaý
Oqýshylarǵa jańa taqyryp boıynsha málimetter, mátin taratylady. Oqýshylar bólip oqıdy.
Esepteýish tehnıkanyń damý tarıhy
Esepteýish tehnıka damymaı turyp adamdar qol saýsaqtaryn, tastardy, aǵash taıaqshalardy paıdalandy.
Esepshottyń paıda bolýy derekterge qaraǵanda Qytaı nemese Egıpette 2000 - 5000 jyldar shamasynda bolǵan.
Esepshot Reseı de 16 - 17 ǵasyrlarda paıda bolǵan
17 ǵasyrdyń aıaǵynda shotlandıalyq Djon Neper logorıfm túsinigin engizdi. Logorıfm kestesin qurdy.
1761 j. Aǵylshyn D. Robertson logarıfm syzǵyshyn jasady. Mundaı ıdeıany Isaak Núton usynǵan.
1642 jyly fransýz matematıgi Blez Paskal 19 jasynda dúnıe júzinde birinshi ret qosý mashınasyn jasady.
1694 j nemis matematıgi Leıbnıs Paskal mehanıkalyq esepteý mashınasyn arıfmometri qurdy. Esepteýish tehnıkanyń XIX ǵasyrdan qarqyndap damı bastady.
1833 jyly alǵashqy esepteýish avtomattyń avtory Charlz Bebbıdj analıtıkalyq mashınanyń jobasyn jasady. On kazirgi kezde kompúterdiń atasy dep ataıdy.
Dúnıe júzi boıynsha alǵashqy 1846 jyly Beıbbıdj mashınasyna baǵdarlama jasaýshy Ada Lavleıs birinshi baǵdarlamalaýshy dep atalynǵan.
XIX ǵasyrdyń sońynda amerıkandyq German Holerıt esepshi perfarsıalyq mashınasyn qurdy. Holerıt 7 jyl boıy paıdalanyldy. Holerıt esepshi - perforasıalyq mashınany jasaıtyn fırmanyń negizin qalady. 1944 amerıkan matematıgi Govard aıken Gorvard Mark - 1 avtomatty esepteýish mashınasyn qurdy. Birinshi elektrondy mashınalar 1946 jyly Pensılvan ýnıversıtetinde ENIAC dep ataldy, 1949 jyly EDSAC mashınasy qurastyryldy.
EEM býyndary:
Birinshi býynda – birinshi elektrondyq mashınalar 1940 - 1955 jyldar
Ekinshi býynǵa 1955 jyldan bastap, jartylaı ótkizgishter, tranzıstorlar paıda bola bastady.
Úshinshi býynǵa – ıntegraldyq negizinde qurylǵan EEM - der. Qazirgi kezdegi kompúterler tórtinshi býynǵa jatady.
Tórtinshi býynǵa - EEM – lar qoldanylýda.
Besinshi býyndaǵy kompúterler áli shyqqan joq. EEM - di jasaý isi qolǵa alynýda.
/ Aıaldama plakattaryn toltyrý, oqýlyqpen jumys, toltyryp bolǵan soń ár toptan bir oqýshydan shyǵyp oqý /
Esepshot Arıfmometr ENIAK
Býyndar Issak Núton Blez Paskal
Aqparat Kodtaý Kompúter
«Poster qurý»
Oqýshylarǵa taratylǵan A3 formattaǵy ortasynda kórsetilgen sýretke málimet berý. Olar: «Esepshot», «Bebbıdj mashınasy», «Kompúter»
4. Sabaqty bekitý
«Test» (5 suraqtan turatyn test)
1. Esepshottyń jasy........... shamasynda,
A) 1000 - 2000
V) 2000 - 5000
S) 5000 - 6000
ony Japondyqtar «...............................» dep ataǵan
2. Arıfmometr qazirgi oqýshylardyń qolynda júrgen....................
A) Kálkýlátor
V) Uıaly telefon
S) Planshet
ol......................... jyly qurastyryldy.
3. EEM............. damý býyny bar, ekinshi býyn..................... jyly paıda bola bastady.
4. Sabaqty qorytyndylaý. «Kir jaıǵysh» strategıasy
(Ár oqýshy sabaqta ne túsingendigi, ne túsinbegendigin betterge jazyp kir jaıǵysh jipke qysqyshtarmen ilip qoıady)
5. Refleksıa
(Oqýshylar sabaqta qandaı áser alǵandyǵyn alma qaǵazǵa jazyp, alma aǵashyna japsyrady)
6. Baǵalaý ( Baǵalaý paraǵynan qorytyndylanyp qoıylady)
7. Úı tapsyrmasy: 2. 1 taqyryp, 34 bettegi suraqqa jaýap berý, sózjumbaq qurý
You Might Also Like
