InfoHub Logo

Aldyna júginip kelgen adamdarǵa Janǵabyl bı udaıy aǵyl-tegil sóz túıdekterin tógedi eken. Sonda 11-12 jastaǵy Eskeldi bala:

— Ata, bul óz taqpaǵyńyz ba? — dep surapty. Qart:

— Áı, balam-aı, bul — atadan balaǵa mura bop kele jatqan sóz. Halyq dana ǵoı, zer salyp qarasań, tirlik-tirshilik ataýlynyń bárin — bolmys-bitimin, jaı-kúıin tolǵap aıtyp ketken ǵoı. Bul dúnıede sózden qudiretti nárse joq. Sol burynǵy ótken ǵulama atalarymyz erdiń qunyn eki-aq aýyz sózben bitirgen ǵoı, — deıdi.

Sonda bala:

— Siz maǵan aıtyńyzshy, meniń naǵashym Tóle bıden asqan bı joq deıdi, osy qalaı? — depti.

— Iá, bala, sen ony jaıdaq, jadaǵaı aıta salma, durysy qalaı edi, halyqtyń maqal-máteli, halyqtyń baǵa jetpes asyl qazynasy, ekinshi sózben aıtsaq, bul ata-babanyń asa baǵaly injý-marjan gaýhar sózi — sol ata-babanyń bizge qaldyrǵan amanaty. Amanatqa qıanat qylýdyń joly aýyr, ondaı adam, sharıǵat jolymen aıtsaq, jetinshi tozaqqa barady. Ony qatyma dep ataıdy. Ol tozaqtyń jamandyǵy sonshalyq, tirshilik ıesi turmaq, qara tastyń ózi de jalyndap janyp, balqyp ketetin jer. Al jábir-japasy basqa tozaqtan júz myń ese kóp... ras, naǵashy atań osal emes, — dep, Jańǵabyl qarıa nemeresiniń betine súısine qarap, sózin jalǵastyra túsipti: — Adam ne nársege de salmaqpen qaraý kerek. Tóle bı ár jaǵdaıǵa, ár is-qımylǵa, tipti árbir dybysqa oı jiberip otyrady. Sen naǵashy atańnyń Qazyǵurttyń baýyrynda egin salyp, halyqty aq nanmen asyryp otyrǵanyn talaı ret estidiń ǵoı. Al Qazyǵurt — taý ataýlynyń ishindegi eń qasıettisi. Halyq ony baıaǵydan beri jyrlap keledi, — dep, taǵy da mynadaı taqpaq aıtypty:

— Qazyǵurttyń basynda keme qalǵan,
Ol áýlıe bolmasa nege qalǵan?
Jetim bota ústinde jatyp qalyp,
Oısylqara janýar sodan qalǵan.

Sonda Eskeldi atasyna qarap:

— Bútkil tirlik-tirshilik ataýly Qazyǵurttan taralypty dep estýshi edim. Sol ras eken-aý! — deıdi.

— Iá, balam, durys aıtasyń. Kúlli tirshilik tek qasıetti taýdan bastaý alǵan, — deıdi atasy Janǵabyl.

---