InfoHub Logo

Bul áńgime on bes jasar Hamıt jaıly. Hamıt anasynyń qolynda ósken jasóspirim jigit. Kári anasy jumys jasaýǵa qaýqary joq bolǵandyqtan, Hamıt anasyna qolynan kelgenshe kómektesýge tyrysatyn. Hamıttiń syrt kelbeti pálendeı symbatty emes, úlken kókshil kózdi, buıra shashty, uzyn boıly. Onyń minezine kelsek kóp sóılemeıdi, sabyrly, armanshyl boldy. Hamıt anasymen úlken úıde turatyn. Ekeýi óz kúnderin ózi kórip júrdi. Biraq Hamıt ylǵı erekshe nárseni qalaıtyn. Ol ózi  erjetip qalsa da tańǵajaıyp ertegilerge senip, áli kúnge deıin «ertegiler álemine barsam» degen oryndalmas armanmen ómir súrip kele jatty.      

Bir kúni Hamıt erekshe tús kóredi. Túsinde bul álemdi emes, ózge tańǵajaıyp álemdi kóredi. Ol jaqta bári tynysh, bári tatý tátti. Túsinde adamǵa uqsas alasa boıly, qysqa qoldy, eki basty beımálim janýardy kóredi. Ony janýar deýge kelmes, degenmen jartylaı adam, jartylaı janýarǵa uqsas. Bul beımálim tirshilik ıesi jasyl tústi, kóńildi, degenmen kórgen janǵa qorqynyshty. Ony Hamıt túsinde kórip qatty qorqady. Ol túsinde:

- Sálem, Hamıt, - degende Hamıttiń záresi qalmaı, bul meniń esimimdi qaıdan biledi degen suraq maza bermeıdi. Bul beımálim tirshilik ıesiniń daýsy da erekshe. Ol jaqyn jerde tursa da, daýsy alystan estilgendeı, biraq qulaqqa jaǵymdy.

- Eı, adam balasy menen qoryqpa. Meniń esimim - Favlýn. Men ertegiler elinen keldim. Bizdiń álem seni tańdady, tek seni. Sendeı bala seniń álemińde jalǵyz. Óıtkeni sen bizdiń álem jaıly bárin bilesiń,-dep Favlýn esimdi tirshilik ıesi kúlimsireı, Hamıttiń qolyna kúlgin, syrtynda túsiniksiz sýret salynǵan bir japyraq qaǵazdy ustatty...

- Balam tur endi, tús boldy, - dep anasy dál osy kezde terezeniń jabýyn ashyp, tátti tús qushaǵynda jatqan Hamıtti oıatyp, jerde jatqan kıimderdi asyǵys jınap bólmeden shyǵyp ketti.

  -Eh,- dep Hamıt sol sátte anasyna qapalanǵandaı boldy. Sebebi Hamıt bundaı tańǵajaıyp ertegi álemin túsinde alǵash kórýi edi. Jas jigit bul óńim bolsa eken dep tańǵajaıyp nárseni kútip otyrdy. Biraq ol buǵan senimsizdeý bolatyn. Hamıt kóp oıǵa shomyp otyryp, «anama kómek bolsyn» degen  nıetpen tósegin jınastyra bastady.Tósegin jınastyryp jatqanda jastyǵynyn astynan álgindegi Favlýn tabystap ketken bir japyraq qaǵazdy taýyp aldy.

  -Alaqaı!-depHamıt eriksiz jan daýsymen qýana aıǵaılap jiberdi. Ol óz kózine ózi sene almaı, beımálim tirshilik  ıesi tabystap ketken qaǵazdyń syrtyn jaqsylap qarap shyǵyp shuqshıa úńildi. «Iá, ıá bul sol qaǵaz ǵoı» -dep  Hamıttiń júzi nurlanyp, úlken kókshil kózderi jaınap ketti. Basynda bul qaǵazdy ashýǵa júreksindi ári «bunyń ishinde ne bar?»- dep qyzyǵa tústi. Hamıt qatty qyzyǵyp ketip, bir oram qaǵazda ne jazylǵanyn kórgisi keldi. Sóıtip jas bala qolyndaǵy qaǵazdyń ishin ashty.

  - Ne bul? Bul qaı tilde jazylǵan? - dep Hamıt ishinen kúbirleı sóıledi. Jas jigittiń óńi buzylyp, bul erekshe áriptermen jazylǵan hatty oqı almaıtyndyǵyn túsindi. Degenmen bul erekshe áripter balaǵa óziniń qazaqsha áripterine uqsaǵandaı boldy.

    Osylaı jas bala ózge álemnen kelgen hatty oqı almaı birneshe kúnin ótkizdi. Ol bul hatty ózinen basqa eshkimniń kórmegenin qalady. Sondyqtan Hamıt muny anasyna da kórsetkisi kelmedi.

     Bir kúni Hamıt  anasymen  birge otyrady. Anasy ol kezde kishkene sómkesinen aınasyn shyǵaryp, qysqa qoıý tústi shashtaryn retke keltirip jatqan bolatyn. Al uly Hamıt bolsa álgindegi ózge álemnen kelgen qaǵazdy anasyna kórsetpeı barynsha kólegeılep, qaıta oqýǵa tyrysyp jatqan. Biraq budan túk shyqpady. Sol sátte hamıttiń kózi anasynyń qolyndaǵy kishkentaı aınaǵa tústi. Hamıttiń júzi bal-bul jaınap, taǵy erekshe kúı keshti. Onyń oıyna «bulardy aına arqyly oqyp kóreıin» degen oı keldi. Sol  oımen ol qolyna aına alyp, úıden syrtqa qaraı asyǵa júgirip ketti. Tysqa shyǵyp qolyndaǵy aınany qaǵazǵa qarama-qarsy qoıyp, aınaǵa qarap edi, mine qyzyq óz ana tilinde jazylǵan sózder shyqty. Bul sátte Hamıt rasymen de qatty tańǵaldy. Sol Favlýn berip ketken qaǵazda bylaı jazylǵan edi: «Myna sózderdi úsh ret qaıtalap oqy  «The world of  fairy tales» bul sózder seni armanyńa jeteleıdi.»

    Buny oqyǵan jas bala eriksiz kúlip jiberdi. Sebebi Hamıt aǵylshyn tilin jaqsy biletin. Al bul sózdiń aýdarmasy bar bolǵany «ertegi álemi» degen sóz bolatyn.  «Bunyń ne qıyndyǵy bar?» - dep jas Hamıt bul sózderdi oılanbastan úsh márte qaıtalap oqıdy.

    Bul sózderdi oqyǵany muń eken, jan-jaǵyndaǵy barlyq zattar kózden ǵaıyp bolyp,  joǵalyp ketti. Aınalasynda tek jalǵyz al qyzyl tústi mańdaıynda álgindeı  «The world of  fairy tales» degen sóz jazylǵan esik qana qaldy. Jas balaǵa bul túsiniksiz bolyp, esiktiń arǵy betine baryp kórmekshi boldy. Sóıtip Hamıt esikti jaılap ashyp,  esiktiń arǵy jaǵyna enip ketti. Esiktiń arǵy jaǵy keremet, tańǵajaıyp álem!

    - Mine, ǵajap! – dep Hamıt qatty qýanyp aınalasyna tańyrqaı qarady.

Rasymen de ol jaq sondaı tamasha! Bundaı álemdi adamdar arasynan alǵash kórip turǵan bizdiń basty keıipkerimiz ózgeshe. Aınalasynda beımálim tirshilik ıeleri áldebir jumysqa jumyla kirisken. Aınalanyń basym kópshiligi  al qyzyl tústi. Bári sondaı kóńildi. Bul jaqta tipti aspan da al qyzyl túske boıalǵan. Al bulttar kúlgin tústi jáne olar án aıtady eken. Bul ertegi áleminde muńaıyp otyrǵan eshkim joq. Jan-jaqtan syńǵyrlaǵan kúlki men tańǵajaıyp, qulaqqa jaǵymdy ánnen basqa daýys estilmeıdi. Bul jaqtaǵy tirshilik ıeleri bir-birine uqsamaıdy. Olardyń árqaısysynyń óz ǵajaıyp qasıetteri bar. Bir qyzyǵy bul álemde árnárseni jeýge bolady, bári tátti kámpıtter. Jol tátti shokolodtan jasalǵan, jol boıyndaǵy tastar al qyzyl tústi kámpıtter, al gúlder tátti maqta sekildi. Sonymen Hamıt bul jaqtyń keremetterin kórip, bárin umytyp, erekshe kóńildene bastady. Kenet:

- Sálem!-dep qýana júgirip, Hamıttiń janyna túsindegi Favlýn keldi. Hamıt

te qýana:

- Sálem, Favlýn,-dep túsine qalaı kirgeni jáne nege ony ǵana tańdaǵanyn

búge-shúgesine deıin surap aldy. Hamıt bul jaqta kórmegen beımálim tirshilik ıelerimen dos bolyp aldy. Kóp oınap, kóńildengen Hamıtke «Eger men bolmasam, anamnyń jaı ne bolmaq?» degen oı kelip, kóńil-kúıi buzylady.

-Ýaıymdama, Hamıt, bul jaqta bári seniń álemińnen ózgeshe.  Aıtqym kelgeni, seniń álemińdegi 1 sekýnd  bizdiń álemdegi  1 saǵatqa teń. Iaǵnı, sen bul jaqta  nebári  2 saǵatyńdy ótkizdiń, demek sen óz álemińde  2 sekýnd bolmadyń.

Hamıt bul sózderge qatty qýandy. Jáne bul jaqqa jıi kelip turýdy sheshedi. Ol kóńili túskende ylǵı osynda kelip turýdy uıǵarady. Ol sóıtip anasyna da kómektesip, ertegidegi dostarymen de kóńil kóterip keledi.

Baǵanaǵy  aıtyp ótkendeı Favlýnnyń óz qasıeti bar jáne ol tek bir adamǵa máńgilik ómir syılaý. Ol óz qasıetin jaqyn dosy Hamıtke beredi. Sóıtip ol ertegi eline Hamıtten basqa eshkim de bara almaıdy. Jáne  Hamıt máńgi jasaıdy. 

Sonymen qazirge deıin sol ertegi álemi bar kórinedi. Sol ertegi eliniń hanzadasy Hamıt eken. Jáne de Hamıt qazirge deıin ertegige senetin balalardyń bar qalaýyn oryndaıdy eken.

 

№39 «Qyzylózek» orta mektebiniń  8A synyp oqýshysy Erbolatova Nazerke, Qyzylorda qalasy,  Qaraózek aýyly. Jetekshisi: Omarova Janna

№39 «Qyzylózek» orta mektebiniń  qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi.

---