InfoHub Logo

Fransıa baspasózi - Fransıada gazet shyǵarý isi 17 ǵasyrda paıda bolyp, 1604 jyly alǵashqy gazet «Gazet Fransýaz» jaryq kórdi. Álemdegi eń alǵashqy jýrnal «Jýrnal de savan» degen atpen 1665 jyly Fransıada dúnıege kelgen.Tanymal basylymdary «Parı mach», «Famm Aktúel», «Ell», «Marı Frans», «Ekspress», «Pýen», «Nývel observater», «Teleset jýr». Sondaı-aq «Fıgaro», «Parızen», «Mond», «Frans-SÝAR», «Lıberason» sekildi ulttyq gazetter shyǵyp turady. Olardyń ishindegi eń bedeldisi jáne tanymaly 797 myń danamen taralatyn «Ýest-Frans» gazeti.Sonymen qatar balalarǵa arnalǵan áıgili Fransıa jýrnaly «Pıf» komıkster jýrnaly bolyp tabylady. Ol 1969-1993 jyldary jáne 2004-2008 jyldary aralyǵynda shyǵyp turdy.

Búgingi fransýz jýrnalısıkasynda ashyqtyq, erkindik seziledi. Bul memlekette jýrnalıserge aıryqsha quqyq berilgen. Jýrnalıs pen sheneýnik sottasqan jaǵdaıda jýrnalısiń jeńý múmkindigi joǵary. Sondyqtan da, jýrnalıser qatelesýden qoryqpaıdy. Ashyqtyq degenimizge toqtalyp óter bolsaq. Máselen, bizdiń memleketimizdiń parlamentte talqylanǵan jıyndardyń keıbirine eshqandaı jýrnalıser shaqyrylmasa, Fransıada kerisinshe, basy – qasynda jýrnalıser júredi. Kez kelgen qoǵamdyq sharalarǵa atsalysa alady. Bul memleket baspasózinde «Senzýra joq» deýge de bolady. Álemdik reıtıń boıynsha bul memleket senzýrasyz memleketterdiń qataryna kiredi. Jýrnalısıkanyń salalyq túrleri óte jaqsy damyǵan. Sary basylymdardyń úles salmaǵy óte joǵary. Sensasıalyq jańalyqtarǵa jany qumar. Bul eldiń baspasóziniń taǵy bir ereksheligi – kez kelgen jańalyqty sarkazm arqyly jetkizý,ájýá etý.

Fransıada 100 ge jýyq aptalyq basylymdar shyǵyp turady. Jańa medıaǵa kóshý úderisi júripjatqanymen, ol bul memlekettegi dástúrli medıany ysyryp tastaı almady. Halyqtyń bári jańalyqtardy gazetterden oqyǵanǵa úırenip qalǵan. Sol sebepti aptalyq gazetter kóptep shyǵarylady. 1631 jyly Teofrast Renodonegizin salǵan «Gazet» aptalyq gazeti aqparattarynyń jan-jaqtylyǵymen, ádebı  deńgeıiniń joǵarylyǵymen, uzaq ýaqyt úzbeı shyǵyp turǵandyǵymen erekshelenedi.

Oryndaǵan: Toqanova Aıaýjan, 2 kýrs stýdenti

Ǵylymı jetekshisi: Maıkotova Ǵ. T.,f.ǵ.k., dosent,  Álim Á,.A., aǵa oqytýshy

---