Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 2 kún buryn)
Ǵajaıyp aralǵa saıahat
Sabaqtyń taqyryby: «Ǵajaıyp aralǵa saıahat»
Sabaqtyń maqsaty: Balalardyń tabıǵat jaıyndaǵy bilimderin bekitý. Tabıǵatta bolatyn qubylystardy tanyp sezine bilýge tárbıeleý, tilderin damytý. Tabıǵatqa baılanysty kórinister kórsetý. Maqal - mátelder men tyıym sózderdi jattatý arqyly oı - óristerin damytý. Tabıǵatty qorǵap, aıalaı bilýge tárbıeleý.

Tárbıeshi: Balalar qarańdarshy bizge kóptegen qonaqtar kelgen eken. Eń aldymen qonaqtarmen amandasyp alaıyq.
Balalar: Salamatsyzdar ma?
Tárbıeshi: Balalar, biz osy ómir súretin álemde adamdar qaıda tirshilik etedi?
Balalar: Barlyq adamdar jer betinde tirshilik etedi
Tárbıeshi: Adam tirshiligine ne ortaq dep oılaısyńdar?
Tárbıeshi: Jer, kún, sý, aýa, aı, juldyzdar, aı.
Tárbıeshi: Olaı bolsa, Aspan atamen, Jer anamen, shuǵylaly Altyn Kúnmen amandasyp alaıyq. Shattyq sheńberge turaıyq.
Armysyz, qaıyrly kún!
Armysyz qaıyrymdy aspan ata!
Armysyz meıirimdi jer ana!
Armysyz shuǵylaly Altyn kún!
Qýanaıyq shattanaıyq bárimiz,
Kúlip shyqty kún búgin.
Bárimiz kúndeı jarqyraıyq.
Bárimiz tatý bolaıyq.
Bárimiz dos bolaıyq!
Kapıtan: (Nurdaýlet) Jas teńizshiler senderdiń kóńil - kúıleriń qandaı?
Balalar: Tamasha!
Kapıtan: Olaı bolsa biz qandaı balamyz?
Balalar: Biz erekshe balamyz,
Aıtqan tildi alamyz.
Dostarymdy kórgende,
Qýana qarsy alamyz.
Tárbıeshi: Búgingi aýa - raıymyz qalaı?
Balalar: Tamasha!
Tárbıeshi: Tamasha bolsa onda balalar, biz jolǵa attanaıyq.
Balalar: Qaıda baramyz apaı?
Tárbıeshi: Balalar búgin biz eki kemege otyryp «Ǵajaıyp aralǵa» sapar shegemiz. Ol aral ertegideı ǵajaıyp aral dep atalady. Ony baryp kórgileriń kele me?
Balalar: Ia, kórgimiz keledi.
Tárbıeshi: Onda jolǵa shyǵýǵa eki kememiz de daıyn.
Kapıtan: Jas teńizshiler! Saıahat kezinde qandaı bolýymyz kerek?
Balalar: Tatý bolý, kapıtannyń aıtqanyn tyńdaý.
Tárbıeshi: Durys aıtasyńdar balalar. Bir - birimizdi tyńdap aqyldasýymyz kerek.
Tárbıeshi: Al biz mineıik. Balalar osy biz nemen demalamyz?
Balalar: Aýamen demalamyz.
Tárbıeshi: Balalar biz osy neni basyp júremiz?
Balalar: Biz jerdi basyp júremiz.
Tárbıeshi: Al sý ne úshin kerek?
Balalar: Adamǵa sýsyz ómir joq, gúlge de, egiske de, aǵashqa da sý kerek, bári sýmen.
Tárbıeshi: Durys aıtasyńdar balalar! Biz sýdy ishemiz, aýamen demalamyz,. Osylardyń barlyǵy bizdi qorshaǵan orta. Iaǵnı, bir sózben qalaı ataımyz?
Balalar: «Tabıǵat» dep ataımyz.
Tárbıeshi: Endeshe balalar, bizde kim tabıǵat týraly taqpaq biledi?
Nurdaýlet: Jomart mynaý tabıǵat,
Ózgergendeı bizge arnap.
Qyp - qyzyl bolyp jalyndap,
Qyrda ósedi qyzǵaldaq.
Dıana: Tabıǵatty súıemiz,
Qamqorshy bolyp júremiz.
Kútip baptap gúlderdi,
Kómekshilik etemiz.
Rýslanbek: Jańbyr jaýdy sebelep,
Jasyryndy kóbelek.
Aspan ketti kúrkirep,
Bul ne degen keremet.
Tárbıeshi: Balalar, tabıǵatqa qamqorlyq kere pe?
Balalar: Tabıǵatqa barlyq zattarǵa qamqorlyq jasaý kerek, lastamaý kerek, taza bolý kerek.
Tárbıeshi: Durys aıtasyńdar, balalar! Endi sý týraly ne aıtasyńdar? Balalar bizge sý patshasy kelip qalypty. Qane tyńdaıyq sý patshasyn.
Sý patshasy: Men osy teńizdiń sý patshasy bolamyn. Bárin umytatyn, maýjyrap uıyqtaıtyn teńizge kirdińder. (Teńiz týraly názik áýen qosylyp turady). Uıyqtańdar saıahatshylar. Senderdi uıyqtatqan sebebim: mystan kempir qyzyma tapsyrma beripti. Ol kóp oılandy. Biraq tapsyrmany oryndaı almady. Bul tapsyrmany shaǵaladan berip jiberipti. Men endi qyzymdy bosatyp alýym kerek. Mystan kempir qyzymdy baılap tastaǵan. Jibermeıdi. Tapsyrmany oryndaǵan soń jiberemin deıdi. Sender bul tapsyrmany oryndaýǵa kómektesesińder me?
Balalar: Ia, kómektesemiz!
Kapıtan: Jas teńizshiler! Boı bermeńder erkine kónbeńder, uıqydan oıanyńdar! Qanekeı sap túzeńder! Mynaý mystan kempirdiń tapsyrmalary:
1 - shi tapsyrma:
Jer, sý, aýa týraly tyıym sózder men maqal - mátelder aıta belisz be?
Tárbıeshi: Balalar qane kim maqal - mátel biledi, aıta qoıyńdarshy.
Dıas: Kóp tilese alar,
Kún bulttansa jaýar.
Kórkem: Kópke topyraq shashpa.
Aqnıet: Sýmen oınama batarsyń,
Otpen oınama janarsyń.
Arýjan: Kóp tolqysa er qulaıdy,
Kól tolqysa jar qulaıdy.
Tárbıeshi: Balalar al endi kim tyıym sózder biledi, aıta qoıyńdarshy.
Ersultan: Aǵyndy sýǵa kir jýma.
Dıana: Jas shybyqty syndyrma.
Saǵadat: Bulaq kórseń kóziń ash.
Rýslanbek: Sýǵa túkirme, sýdy bosqa tókpe.
Tárbıeshi: Mine, sý patshasyna da kómektestik.
Kapıtan: Jas teńizshiler! Qarańdarshy biz naǵyz ertegidegi ǵajaıyp aralǵa jettik. Qustardyń saıraǵan daýystary estiledi, qandaı tamasha jer!
Tárbıeshi: Balalar endi biz tabıǵat týraly jattaǵan jumbaqtarymyzdy kelgen qonaqtarǵa jasyraıyqshy.
Dıana: Aspannan júzi jaryq etti,
Aq naıza jerge jaryq etti. (Naızaǵaı)
Ersultan: Túnde kúlimdeıdi, sýda dirildeıdi. (Aı)
Nurdaýlet: Qanaty joq ushpaıdy, aıaǵy joq qashpaıdy. (Jel)
Aqnıet: Aldymda ártúrinen jibek jiptiń,
Aspanǵa áshekeıden keste tiktim. (Kempirqosaq)
Arýjan: Aspanǵa ushar biz bolyp,
Jerge qaıtar sý bolyp (Bult)
Saǵadat: Bir túkti kilem, bir túksiz kilem (Jer, Aspan)
Tárbıeshi: Balalar qazir kúz mezgilinde tumaý, salqyn tıý kóp bolady. Sondyqtan aýyrmaý ne úshin ne isteýimiz kerek?
Balalar: Jyly kıinip júrýimiz kerek, sportpen shuǵyldanýymyz kerek, taza aýada serýendeýimiz kerek, jemis - jıdekter, dárýmender paıdalanýymyz kerek.
Tárbıeshi: Biz aýyrǵan kezde kim kómektesedi?
Balalar: Dáriger.
Tárbıeshi: Al endi dáriger týraly kim taqpaq biledi?
Aqnıet: Aq halatty kıemin,
Appaq bolyp júremin.
Appaq bolyp júrgendi
Ózim jaqsy kóremin.

Dıana: Aq halaty ústinde,
Appaq onyń isi de.
Aýyrsań seni emdeıdi,
Keledi tún ishinde.
Kórkem: İsh aýyrsa, tis aýyrsa,
Mamam dári beredi.
Barlyq bala, barlyq ana,
Ony jaqsy kóredi.
Tárbıeshi: Balalar endeshe «Emhana» oıynyn oınaıyq.
(Emhanada dáriger otyr, bir qyz esikti qaǵyp kiredi)
Arýjan: Salamatsyz ba!
Aqnıet: Salamatsyz ba!
Arýjan: Meniń qyzym Dıana túnimen aýyryp shyqty, qyzýy kóterilip, jótelip shyqty.
Aqnıet: Qane, qyzýyn ólsheıin, aýzyńdy ashyp kórsete ǵoı. Tamaǵy qyzarmaǵan jaqsy eken. Endi ókpesin tyńdaıyn, ókpesinde syryl bar eken. Salqyn tıgen qyzyńyzǵa. Qazir men sizge dir - dármek jazyp beremin. Dárihanadan baryp alyńyz.
Arýjan: Rahmet sizge dáriger hanym! Saý bolyńyz!
Aqnıet: Saý bolyńyz! Tezirek saýyǵyp ketińiz!
Arýjan: (Dárihanaǵa keledi) Salamatsyz ba maǵan dári berińizshi.
Dıana: Salamatsyz ba! Dárigerdiń qaǵazy bar ma? Ákelińiz (dárilerin beredi)
Arýjan: Rahmet, saý bolyńyz!
Dıana: Saý bolyńyz, kelip turyńyz!
(Emhanada kóz dárigeri otyr, bir bala esikti qaǵyp kiredi)
Rýslanbek: Salamatsyz ba!
Nurdaýlet: Salamatsyz ba!
Rýslanbek: Meniń balam Ersultannyń kózi aýyryp júr edi, qarap berińizshi.
Nurdaýlet: (kózin qarap tekseredi). Kózińdi shań tozańnan saqtaý kerek. Kóp ýaqyt teledıdar aldyna otyrýǵa bolmaıdy, kompúter oınamaý kerek. Kózdi kútý kerek. Kózińizge myna dárýmenderdi kúnine 2 - 3 ret tamyzyńyz.
Rýslanbek: Jaraıdy dáriger myrza! Sizge kóp - kóp rahmet, saý bolyńyz!
Nurdaýlet: Saý bolyńyz, tezirek saýyǵyp ketińiz!
Rýslanbek: (Dárihanaǵa keledi) Salamatsyz ba maǵan myna dárýmenderdi berińizshi.
Dıana: Dárigerdiń qaǵazy bar ma? Ákelińiz. Minekeıińiz alyńyz (dárilerin beredi)
Rýslanbek: Rahmet, saý bolyńyz!
Dıana: Saý bolyńyz, kelip turyńyz!
Tárbıeshi: Balalar, aýyrmaý úshin árdaıym dárýmenderdi qoldanyp, denemizdi shynyqtyryp otyrýymyz kerek. Jaraıdy, balalar. Endeshe búgingi bizdiń saıahatymyz senderge unady ma?
Balalar: Ia, unady.
Tárbıeshi: Endeshe jaraısyńdar, balalar! Búgin biz mystan kempirdiń tapsyrmasyn oryndadyq ıa, sondyqtan mystan kempir tapsyrmany oryndaǵanymyz úshin bizge dárýmeni óte kóp qurmany berip jiberipti. Bul jemiste dárýmender óte kóp eken. Sondyqtan biz osy qurmany kúnbe-kún jeýimiz kerek eken balalar. Mystan kempirge ne deý kerek balalar?
Balalar: Rahmet!
Tárbıeshi: Jaraısyńdar, balalar! Endeshe búgingi «Ǵajaıyp aralǵa» jasaǵan saıahatymyz aıaqtaldy. Saý bolyńdar! Qonaqtarmen qoshtasaıyq balalar.
Balalar: Saý bolyńyzdar!
Tárbıeshi: balalar senderge búgingi saıahatymyz unady ma?
Balalar: Ia.
Tárbıeshi: Biz qaıda bardyq balalar, kimge kómektestik? aıta qoıyńdarshy?
Balalar: Aralǵa, teńizge... mystan kempirge.
Tárbıeshi: Jaraısyńdar balalar! Osymen búgingi bizdiń qorshaǵan orta jáne ekologıa sabaǵynan daıyndaǵan uıymdastyrylǵan oqý is - áreketimiz aıaqtaldy. Kelgenderińizge kóp - kóp rahmet, biz sizdermen qoshtaspaımyz. Tek kelesi kezdeskenshe deımiz. Saý bolyńyzdar!
Qonaqtardan ata - analarǵa, ustazdarǵa sóz beremiz.

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama