Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 kún buryn)
Ybyraı Altynsarın áńgimeleri
Almaty qalasy, №27 gımnazıanyń
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Terlıkbaeva M. J.

Qazaq tili 7 - synyp
Sabaqtyń taqyryby: Ybyraı Altynsarın áńgimeleri
Sabaqtyń maqsaty: Ybyraı áńgimeleriniń mazmunymen tanysady, taqyryptary men ıdeıasyn ashady. Etis túrlerin meńgeredi.
Mindeti:
1. Mazmunǵa baılanysty mindet: áńgimelerdiń mazmunymen tanysa otyryp, áńgimelerdi taqyryptaryna qaraı toptaıdy, mátin mazmunyn ómirmen baılanystyrady;
Etistikterdi taýyp, etis túrlerine ajyratady;
2. Synı oılaýdy damytýǵa baılanysty mindet: oqýshylar oı talqysyna túse otyryp, ózara pikir almasady, is - áreketterin taldaıdy;
3. Toptyq mindet: oqýshylar óz oılaryn qorǵaı bilýge úırenedi, bir - birin tyńdaıdy, tolyqtyrý arqyly mátin mazmunynyń túsiniksiz jerlerin aıqyndaıdy.
Sabaqtyń túri: jańa oqý materıaldaryn oqyp - úırený sabaǵy
Sabaqtyń ádisi: «bir aınalym sóılesý», «úsh jaqty kúndelik», ₺Bes tarmaqty jol₺
«toptastyrý», «erkin jazý» strategıalary.
Sabaqtyń kórnekiligi: Ybyraı áńgimeleriniń taqyryptaryna baılanysty sýretter jıyntyǵy, syzba – keste, prezentasıa.
Baǵalaý: oıdy erkin jetkize aıta bilý qabiletterimen baǵalanady

Sabaq barysy I Uıymdastyrý
1. Sabaqqa psıhologıalyq daıyndyq.
2. Kezekshimen sóılesý.
3. Kún retin surap, jazǵyzý
4. Sabaqtyń maqsatyn aıtý.
- HİH ǵasyrdyń 2 - jartysy men HH ǵasyrdyń basynda ómir súrgen ádebıet ókili Y. Altynsarınniń shyǵarmalary boıynsha alǵan bilimderińdi sarapqa salyp, áńgimelerin taldaý jasaǵanda óz oılaryńdy ashyq aıta bilińder, qoıylǵan suraqtarǵa tolyq jaýap berip, sabaqta erkin otyryńdar

I. Qyzyǵýshylyǵyn oıatý. Oqýshylardy III topqa bólý.
«Oı ashar»: - Ótken sabaqta qandaı taqyryppen tanystyq?
- Y. Altynsarın óleńderinen úzindiler jattaý. Y. Altynsarın ómiri, aǵartýshylyq qyzmeti.
- Ózderińizdiń biletinderińizdi qaǵaz betine túsire qoıyńyzdar.
(Oqýshylar biletinderin toptasyp jazady, ár toptan bir - eki oqýshy qorǵaıdy.
- Etis túrlerin qaıtalaý
«Qos til – qos qanatyń» (sóılemderdi orys tilinen qazaq tiline aýdarý).
1. Ybyraı 48 jyl (jıl).
2. (Talantlıvyı pedagog) balalarǵa mektep ashyp, «Qazaq hrestomatıasy» men « Qazaqtarǵa orys tilin oqytý quraly» degen eki kitap (napısal ı opýblıkoval).
3. Altynsarın balalardy (k chestnostı, trýdý, znanıam) shaqyrdy.
4. Qostanaı qalasynda oǵan (postavılı památnık).
5. Y. Altynsarındi qazaq halqy (vysoko senıt).

İİ. Maǵynany ajyratý
Jańa sózder:
ÁDEPTİLİK - vejlıvost
JEŃİLDETEIİN - oblegchý
BEISHARA - neschastnyı
SABYR - spokoıstvıe
IİLÝ - sklonátsá
QISYQ - krıvo
TAQSYR - gospodın
BAǴÝ - QAǴÝ, KÚTÝ - ýhajıvat

1) Y. Altynsarın – balalar ádebıetiniń atasy. Búkil ómirin qazaq balalaryn oqytýǵa arnaǵan. Sol maqsatpen alǵash ret balalarǵa arnap mektep ashyp, oqýlyq jazǵan. Aǵartýshy oqýlyqty jazýdaǵy maqsatyn hrestomatıanyń alǵy sózinde: «Bul kitapty qurastyrǵanda men, birinshiden, osy bizdiń ana tilimizde tuńǵysh ret shyqqaly otyrǵan jalǵyz kitaptyń orys - qazaq mektepterinde tárbıelenip júrgen qazaq balalaryna oqý kitaby bola alý jaǵyn, sonymen qatar, jalpy halyqtyń oqýyna jaraıtyn kitap bola alý jaǵyn kózdedim...» dep tujyrymdaǵan. Óıtkeni hrestomatıaǵa Ybyraı óziniń pedagogtyq maqsatyna laıyqtaı jazǵan tárbıelik máni joǵary kóptegen shaǵyn áńgimelerin, óleńderi men aýyz ádebıeti úlgilerin, sondaı – aq, orys pedagogteri men aıtýly orys qalamgerlerinen aýdarǵan shyǵarmalardy engizgen bolatyn. Bul shyǵarmalardyń taqyryptyq – ıdeıalyq mazmunynan biz Ybyraıdy ustaz - tárbıeshi retinde aldyna maqsat etip qoıǵan adamgershilik máselelerin kóremiz.

2) - Balalar búgin osy alǵan bilimderimizdi tolyqtyrý maqsatynda «Ybyraı áńgimeleriniń taqyryptarymen, ıaǵnı áńgimelerimen» tanysamyz.
Aldymen áńgime degenimiz ne?
- Áńgime – adam ómiriniń bir sátin beıneleıtin sújeti bar shyǵarma.
Ybyraı Altynsarın – qazaq balalar ádebıetiniń atasy, áńgime janrynyń negizin salýshy. Shyǵarmalary qysqa mazmunǵa qurylady. Az sózge kóp maǵyna syıǵyzý, maqal - mátel qoldaný, ár áńgimeniń tálim - tárbıelik mánine erekshe kóńil bólý – Ybyraı shyǵarmalarynyń ereksheligi dep aıtýǵa bolady.

3) Ybyraı shyǵarmalarynyń taqyryptaryn anyqtaý úshin qazir sizderge sýretter, sózder taratamyn. Sol sýretter qandaı taqyryptarǵa arnap salynǵan, sony top bolyp qorǵaısyzdar.
(III topqa oqý - bilim, óner, adamgershilik taqyryptaryna baılanysty 1 - topqa - sýretter, 2 - topqa - sózder - Ybyraı shyǵarmalary nege úıretedi? - sózder beriledi, oqýshylardan suralady) 3 - topqa - Ybyraıdyń áńgimeleri: “Qypshaq Seıitqul”, “Kıiz úı men aǵash úı”, “Taza bulaq”, “Baı balasy men jarly balasy”, “Atymtaı Jomart”, “Asyl shóp”, aýdarma sıpatty áńgimeleri “Bir ýys maqta”, “Salaqtyq”, “Baqsha aǵashtary”, óleńderi: “Kel, balalar, oqylyq!”, “Bul kim?”, “Ózen”,”Jaz”, “Balqoja Bıdiń balasyna jazǵan haty”, “Óner - bilim bar jurttar”.
Ybyraı áńgimeleriniń taqyryptary:
Eńbekke baýlıtyn shyǵarmalar
Óner - bilimdi úlgi etýge arnalǵan shyǵarmalar
Adamgershilikke tárbıeleıtin shyǵarmalar
(keste arqyly túsindiriledi)

3) Balalar, búgingi taqyrypty tolyǵyraq túsiný úshin ár top oqýshylary berilgen mátin mazmundary boıynsha keste toltyramyz. Aldymen mátin mazmunymen tanysyńyzdar.
1 - top -«Ádeptilik»
2 - top «Asyl shóp»
3 - top «Baqsha aǵashtary»

III. Oı tolǵanys
7) - Balalar, sonymen búgin ne úırendik, ne bildik?
- Ybyraı áńgimeleri týraly biletinderimizdi bir - bir sóılemmen qorytyndylaıyqshy.
8) «Bir aınalym sóılesý» strategıasy
- Ybyraı – balalar ádebıetiniń atasy, áńgime janrynyń negizin salýshy. (Oqýshylar jalǵastyrady)

IV Oqýshylar baǵalanady
V. Úıge tapsyrma berý:
1. Ybyraı Ádeptilik áńgimeleriniń mazmunyn bilý, tárbıelik mánine kóńil bólý;
2. «Y. Altynsarın shyǵarmalary - tárbıe kózi» taqyrybyna esse jazý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama