Ybyraı Altynsarın - qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy
Qazaqstan tarıhy 8 - synyp
Sabaqtyń taqyryby: Ybyraı Altynsarın - qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy
Sabaqtyń maqsaty: Qazaq dalasynyń dara ustazy Ybyraı Altynsarınniń ustazdyq joly men qazaq dalasynyń, keleshek urpaqtyń qamy úshin júrgizilgen eńbekteri týraly oqýshylarǵa túsindire otyryp, sabaqqa degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý.
a) Bilimdiligi: Ybyraı Altynsarınniń adamgershilik, aqyndyq qasıetterin tanytý jáne til sheberligin uǵyndyrý.
á) Damytýshylyq: Oqýshylardyń este saqtaý jáne zeıindik qabiletterin damytý.
b) Tárbıelik: Ýaqytty tıimdi paıdalanýǵa, júıeli oılaýǵa, uqyptylyqqa, shapshańdyqqa, kompúterlik saýattylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: toppen jumys, baıandaý, suraq - jaýap, oıyn elementteri.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, Y. Altynsarınniń portreti.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Oqýshylardy sabaqqa ázirleý, oqý qural – jabdyqtaryn tekserý, bir – birine jaqsy tilekter aıtý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: «Bilim aýksıony».
İİİ. Oı qozǵaý: Y. Altynsarınniń «Kel, balalar, oqylyq!» óleńi oqylady. Oqýshylar kimniń óleńi ekendigin tabady.
IV. Jańa sabaq: Ybyraı Altynsarın - qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy.
Ybyraı Altynsarın – qazaq halqynyń kórnekti aǵartýshysy, uly ustaz. Ybyraı Altynsarın 1841 jyly Qostanaı oblysy, Qostanaı aýdanynda dúnıege kelgen. Óz ákesi Altynsary 4 – jasar kezinde qaıtys bolady da, Ybyraı atasy Balqoja bıdiń tárbıesinde ósedi.
Ybyraı 1857 jyly Orynbor shekara komısıasy janyndaǵy mektepti altyn medalmen bitirdi. Ybyraı orys, arab, tatar jáne parsy tilderinde erkin sóıledi. Ol Dúnıe júzi ádebıetiniń klasıkteriniń shyǵarmalaryn zeıin qoıyp oqydy.
Ybyraı óz bilimin júıeli jetildirýdiń nátıjesinde óz zamanynyń asa bilimdi azamaty boldy.
1879 jyly Ybyraı Altynsarın Torǵaı oblysy mektepteriniń ınspektory bolyp taǵaıyndaldy. Ony eńbeginiń arqasynda bilim berý salasy qazaq dalasynda keń oryn aldy.
Ybyraı Altynsarın jan - jaqty bilimdi adam boldy. Ol qazaqtardyń arasynda aǵartýshylyq jumystaryn júrgizip, temir joldar men elektr qýatynyń, eginshilik kásibiniń, ár túrli qolónerdiń paıdasy týraly aıtyp berýmen boldy. Óziniń ocherkter men aýyzeki áńgimelerinde qazaqtardy dıqanshylyqpen aınalysýǵa shaqyrdy. Ol týǵan halqynyń tarıhy, fólklory, ádep - ǵurpy, salt dástúri týraly materıaldar jınaqtap, gazet - jýrnaldarǵa jarıalady.
Ybyraı Altynsarın tamasha aqyn edi. Onyń «Áı, dostarym!», «Áı, jigitter!», «Ana» atty óleńderinen qazaq jastarynyń talaı urpaǵy úlgi - ónege alyp, tárbıe kórdi.
Ybyraı Altynsarın patsha úkimetiniń jergilikti halyqqa qysym jasaıtyn júgensiz saıasatyn aıyptap otyrdy. Ybyraı Altynsarın 1889 jyly shilde aıynyń 30 – y kúni Qostanaıda dúnıe salady.
IV. Shyǵarmashylyq tapsyrma «Qaı top tez?»
«Zertteýshiler» toby - aǵartýshynyń ómir jolyna zertteý jasaý.
«Baıandaýshylar» toby - pedagogıkalyq qyzmetin baıandaý.
«Zerdeleýshiler» toby - hronologıalyq kestemen jumys jasaý.
1841 jyl
1857 jyl
1879 jyl
1889 jyl
V. «Mátindegi qateni tap» oıyny.
Ybyraı Altynsarın 1857 jyly dúnıege keldi. (1841j. t.)
Ákesinen erte aıyrylǵan ol ájesiniń tárbıesinde boldy. (atasynyń tárbıesinde)
1841 jyly Y. Altynsarın Torǵaı oblysy mektepteriniń ınspektory bolyp taǵaıyndaldy. (1879j.)
VI. Ybyraıdyń qazaq tarıhyndaǵy alatyn orny.
Oqýshylar top boıynsha sıpattama jasaıdy.
VII. Sabaqty bekitý suraqtary:
● “Zertteýshiler” toby
Ybyraı Altynsarınniń aǵartýshylyq jáne pedagogıkalyq kózqarasy qalaı qalyptasty?
● “Baıandaýshylar” toby
Halyqqa bilim berý salasynda onyń sińirgen eńbegi qandaı?
● “Zerdeleýshiler” toby
Y. Altynsarınniń negizgi shyǵarmalary men eńbekterin ata
VIII. Qorytyndylaý. Sabaqty qorytyndylaý: Qazaq halqynyń uly maqtanyshy, uly ustazy, tuńǵysh aǵartýshy – ǵalym, sheber jazýshy Ybyraı Altynsarın qalamynan kóptegen mańyzdy kórkem shyǵarmalar týdy. Qazaq dalasyna tuńǵysh ret mektep ashqan Ybyraı Altynsarınniń keleshek urpaq úshin atqarǵan eńbegi kúni búginge deıin óz mańyzyn joıǵan joq.
IX. Úıge tapsyrma:
X. Baǵalaý
Sabaqtyń taqyryby: Ybyraı Altynsarın - qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy
Sabaqtyń maqsaty: Qazaq dalasynyń dara ustazy Ybyraı Altynsarınniń ustazdyq joly men qazaq dalasynyń, keleshek urpaqtyń qamy úshin júrgizilgen eńbekteri týraly oqýshylarǵa túsindire otyryp, sabaqqa degen qyzyǵýshylyqtaryn arttyrý.
a) Bilimdiligi: Ybyraı Altynsarınniń adamgershilik, aqyndyq qasıetterin tanytý jáne til sheberligin uǵyndyrý.
á) Damytýshylyq: Oqýshylardyń este saqtaý jáne zeıindik qabiletterin damytý.
b) Tárbıelik: Ýaqytty tıimdi paıdalanýǵa, júıeli oılaýǵa, uqyptylyqqa, shapshańdyqqa, kompúterlik saýattylyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: toppen jumys, baıandaý, suraq - jaýap, oıyn elementteri.
Sabaqtyń kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, Y. Altynsarınniń portreti.
Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi: Oqýshylardy sabaqqa ázirleý, oqý qural – jabdyqtaryn tekserý, bir – birine jaqsy tilekter aıtý.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: «Bilim aýksıony».
İİİ. Oı qozǵaý: Y. Altynsarınniń «Kel, balalar, oqylyq!» óleńi oqylady. Oqýshylar kimniń óleńi ekendigin tabady.
IV. Jańa sabaq: Ybyraı Altynsarın - qazaq halqynyń asa kórnekti aǵartýshysy.
Ybyraı Altynsarın – qazaq halqynyń kórnekti aǵartýshysy, uly ustaz. Ybyraı Altynsarın 1841 jyly Qostanaı oblysy, Qostanaı aýdanynda dúnıege kelgen. Óz ákesi Altynsary 4 – jasar kezinde qaıtys bolady da, Ybyraı atasy Balqoja bıdiń tárbıesinde ósedi.
Ybyraı 1857 jyly Orynbor shekara komısıasy janyndaǵy mektepti altyn medalmen bitirdi. Ybyraı orys, arab, tatar jáne parsy tilderinde erkin sóıledi. Ol Dúnıe júzi ádebıetiniń klasıkteriniń shyǵarmalaryn zeıin qoıyp oqydy.
Ybyraı óz bilimin júıeli jetildirýdiń nátıjesinde óz zamanynyń asa bilimdi azamaty boldy.
1879 jyly Ybyraı Altynsarın Torǵaı oblysy mektepteriniń ınspektory bolyp taǵaıyndaldy. Ony eńbeginiń arqasynda bilim berý salasy qazaq dalasynda keń oryn aldy.
Ybyraı Altynsarın jan - jaqty bilimdi adam boldy. Ol qazaqtardyń arasynda aǵartýshylyq jumystaryn júrgizip, temir joldar men elektr qýatynyń, eginshilik kásibiniń, ár túrli qolónerdiń paıdasy týraly aıtyp berýmen boldy. Óziniń ocherkter men aýyzeki áńgimelerinde qazaqtardy dıqanshylyqpen aınalysýǵa shaqyrdy. Ol týǵan halqynyń tarıhy, fólklory, ádep - ǵurpy, salt dástúri týraly materıaldar jınaqtap, gazet - jýrnaldarǵa jarıalady.
Ybyraı Altynsarın tamasha aqyn edi. Onyń «Áı, dostarym!», «Áı, jigitter!», «Ana» atty óleńderinen qazaq jastarynyń talaı urpaǵy úlgi - ónege alyp, tárbıe kórdi.
Ybyraı Altynsarın patsha úkimetiniń jergilikti halyqqa qysym jasaıtyn júgensiz saıasatyn aıyptap otyrdy. Ybyraı Altynsarın 1889 jyly shilde aıynyń 30 – y kúni Qostanaıda dúnıe salady.
IV. Shyǵarmashylyq tapsyrma «Qaı top tez?»
«Zertteýshiler» toby - aǵartýshynyń ómir jolyna zertteý jasaý.
«Baıandaýshylar» toby - pedagogıkalyq qyzmetin baıandaý.
«Zerdeleýshiler» toby - hronologıalyq kestemen jumys jasaý.
1841 jyl
1857 jyl
1879 jyl
1889 jyl
V. «Mátindegi qateni tap» oıyny.
Ybyraı Altynsarın 1857 jyly dúnıege keldi. (1841j. t.)
Ákesinen erte aıyrylǵan ol ájesiniń tárbıesinde boldy. (atasynyń tárbıesinde)
1841 jyly Y. Altynsarın Torǵaı oblysy mektepteriniń ınspektory bolyp taǵaıyndaldy. (1879j.)
VI. Ybyraıdyń qazaq tarıhyndaǵy alatyn orny.
Oqýshylar top boıynsha sıpattama jasaıdy.
VII. Sabaqty bekitý suraqtary:
● “Zertteýshiler” toby
Ybyraı Altynsarınniń aǵartýshylyq jáne pedagogıkalyq kózqarasy qalaı qalyptasty?
● “Baıandaýshylar” toby
Halyqqa bilim berý salasynda onyń sińirgen eńbegi qandaı?
● “Zerdeleýshiler” toby
Y. Altynsarınniń negizgi shyǵarmalary men eńbekterin ata
VIII. Qorytyndylaý. Sabaqty qorytyndylaý: Qazaq halqynyń uly maqtanyshy, uly ustazy, tuńǵysh aǵartýshy – ǵalym, sheber jazýshy Ybyraı Altynsarın qalamynan kóptegen mańyzdy kórkem shyǵarmalar týdy. Qazaq dalasyna tuńǵysh ret mektep ashqan Ybyraı Altynsarınniń keleshek urpaq úshin atqarǵan eńbegi kúni búginge deıin óz mańyzyn joıǵan joq.
IX. Úıge tapsyrma:
X. Baǵalaý
You Might Also Like
-
Mektep jasyna deıingi balalardyń quzyrettiligin qalyptastyrýdaǵy patrıottyq tárbıeniń mańyzy
