Janýarlardyń bir-birine qaıyrymdylyǵy
Sabaqtyń taqyryby: Janýarlardyń bir - birine qaıyrymdylyǵy (prezentasıasymen)
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: oqýshylarda janýarlar tirshiligi jaıly túsinik qalyptastyrý, janýardyń tirshiligin saqtaý - tabıǵattyń ózi qalyptastyrǵan beıimdilik ekenin túsindirý.
Damytýshylyǵy: qosymsha derekter arqyly oqýshylardyń pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, sózdik qorlaryn baıytý, shyǵarmashylyq izdeniske baǵyt berý.
Tárbıeligi: janýarlar arasyndaǵy qamqorlyqty negizge ala otyryp, syılastyqqa, qaıyrymdylyqqa tárbıeleý.
Túri: damytpaly sabaq
Ádisi: oı shaqyrý, oı qozǵaý, toptastyrý, suraq - jaýap, túsindirý t. b.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, janýarlar sýreti, syzbalar, test tapsyrmalary.
Pánaralyq baılanys: ana tili, beıneleý óneri, qazaq tili, matematıka
Sabaq barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi:
1. Kezekshi jaýaby.
2. Sabaqqa daıarlaý: Árbir adam - týysym, dosym, juraǵat,
Árbir sabaq - úırený, uǵý, ulaǵat.
Árbir isiń - tirlik, tirek, adamdyq,
Árbir sóziń - shyndyq, birlik, adaldyq.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý. 1. Sabaq bastalǵanǵa deıin bárine birdeı kóriný úshin balalardyń salǵan sýretterin ilip qoıý. Muǵalim bir sýretti tańdap alyp, sol sýrettiń avtory ne salǵanyn, ne týraly oqyǵanyn aıtady. Osylaısha 3 - 4 sýret taldanady.
2. Ótken sabaqty bekitý: - Eger janýarlar kóbeımese, tabıǵatta ne ózgeris bolar edi?
İİİ. Jańa sabaq. 1. Kirispe.
«Oı shaqyrý». Qaıyrymdylyq degen ne? (oqýshylar jaýaby tyńdalady)
«Toptastyrý».
Dostyq
Janashyrlyq
Qamqorlyq
Qaıyrymdylyq
Baýyrmaldyq
Kómek berý
Meıirimdilik
- Qaıyrymdylyq adamdardan basqa taǵy nelerdiń arasynda bolady? (oqýshylar jaýaby)
- Janýarlar bir - birine kómek kórsetetin ertegilerdi esimizge túsireıikshi («Mysyq, átesh jáne túlki», «Úıshik»)
- Olaı bolsa, balalar, janýarlardyń bir - birine qalaı kómek kórsetetini jaıly biletin bolamyz. Ol úshin «Janýarlardyń bir - birine qaıyrymdylyǵy» taqyrybyn oqıyq.
2. Maǵynany taný. Mátinmen jumys jasalady. Ol úshin mátindi úsh bólikke bólip, úsh top oqýshylaryna ishteı oqý tapsyrylady.
1 - top. Túlki, is - áreketi.
2 - top. Arqar, sýyr, shaqshaqaıdyń dostyǵy.
3 - top. Rıasyz kómek.
Slaıdty paıdalana otyryp ár toptan bir oqýshy shyǵyp, túsinigin aıtady.
3. Sózdik jumys. (Dáptermen jumys) Tuzaq - qus, ań ustaý úshin qyldan esip jasalatyn qural;
Shaqshaqaı - aqshyl, sur torǵaı;
Rıasyz - adal
4. Sýretpen jumys. A) Sýyr, arqar jáne shaqshaqaıdyń bir - birimen tyǵyz baılanysta tirshilik etýi.
Á) Adam men janýarlar arasyndaǵy qaıyrymdylyq.
B) Janýarlardy qorǵaý - basty mindetimiz. Qazaqstannyń Qyzyl kitabynda qorǵaýǵa alynǵan janýarlar týraly aıtyp ótý.
5. Derekter men dáıekter. (slaıdta)
Delfın - sútqorekti janýar, sýda ómir súredi. 30 - 40 - tan úıir bolyp júredi. Sýǵa batqan adamǵa járdem beredi. Bir delfın Jańa Zelandıadaǵy teńiz buǵazynan kemelerdiń ótýine 30 jyldaı kómektesken. Delfın - dostyqqa qushtar, oıynshyl janýar.
Qarlyǵash - eńbekker qus. Qarlyǵash esimdi qyzdar kóp. «Adam úı salýdy qarlyǵashtan, órmek toqýdy órmekshiden úırengen» dep, Demokrat aıtyp ketken. «Qarlyǵashtyń uıasyn buzǵan adamǵa qyryq túrli pále jolyǵady» degen joramal bar.
Aqqý - kóldiń kórki. Aqqý júrgen kól taza. Qyz balalar sándenip, taza júrýdi aqqýdan úırengen. Aqqý týraly qandaı qanatty sózder bar? (Aqqýdy atpaıdy, kıesi urady. Aqqýmen dos bolsań, júrgen jeriń pák bolar.)
Arystandar. Arystannyń adamǵa paıdaly jaǵy bar, eń aldymen olar haıýanattardyń aýrý, álsizderin jeıdi. Sondyqtan juqpaly aýrýlar keń taralyp kete almaıdy. Qazir arystandy aýlaýǵa tyıym salynǵan.
6. Shyǵarmashylyq tapsyrma. Úsh toptan úsh oqýshy shyǵyp, úsh túrli geometrıalyq fıgýra tańdap alady. Ol fıgýranyń artynda salynǵan janýardy basqa oqýshylarǵa sıpattap jasyrady.
7. Sen bilesiń be? (Maqal - mátelder)
- Dostyq, qaıyrymdylyq, meıirimdilik týraly qandaı maqal - mátelder bilesińder?
Biz degen - kómek,
Siz degen - ádep.
Qaıyrymsyz suńqardan,
Qaıyrymdy turymtaı artyq.
Qaıyr qylsań bútin qyl.
El alǵysyn alsań, eleýlisi bolarsyń. T. b.
İÚ. Oı qorytý: - Sonymen biz búgingi sabaqta ne bildik? (adamdar ǵana emes, janýarlar arasynda qaıyrymdylyq baryn bildik)
- Endi durys jaýapty tabyńdar: (test)
1.. Qanqyzdyń reńi qandaı?
A) saqtandyrǵysh
á) búrkenish
b) qorǵanysh
2. Úsh dos janýardy ata:
A) túlki, qoıan, qasqyr
á) aıý, jolbarys, borsyq
b) sýyr, arqar, shaqshaqaı
3. «Qaıyrymdylyq» sózine maǵynalas sózdi tap:
A) jaýyzdyq
á) meıirimdilik
b) qatygezdik
«Janýarlar tirshiligi» bólimi boıynsha sholý jasaý: (suraqtar)
1. Janýarlar tirshiligine qajetti jaǵdaılardy ata.
2. Kózi joq ómiri jaryq kórmeıtin janýar.
3. Shólge tózimdi janýarlar.
4. Jyrtqyshtar qoregin qalaı aýlaıdy?
5. Kóbelektiń reńi qandaı?
6. Ańdar nege jýynady?
7. Býnaqdeneliler ıisti qandaı múshesimen sezedi?
8. Kóbelek tamaqtyń dámin qalaı sezedi?
9. Qustarǵa óz tumsyǵynyń mańyzy qandaı?
10. Óz urpaǵyna qamqorlyq jasamaıtyn janýarlardy ata.(býnaqdeneliler, balyqtar, baqalar)
Úıge tapsyrma: mátindi oqyp, mazmunyn aıtýǵa daıyndalý, «Meniń úı janýarlarymen dostyǵym» taqyrybyna esse jazý.
Sabaqty aıaqtaý. Baǵalaý.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: oqýshylarda janýarlar tirshiligi jaıly túsinik qalyptastyrý, janýardyń tirshiligin saqtaý - tabıǵattyń ózi qalyptastyrǵan beıimdilik ekenin túsindirý.
Damytýshylyǵy: qosymsha derekter arqyly oqýshylardyń pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý, sózdik qorlaryn baıytý, shyǵarmashylyq izdeniske baǵyt berý.
Tárbıeligi: janýarlar arasyndaǵy qamqorlyqty negizge ala otyryp, syılastyqqa, qaıyrymdylyqqa tárbıeleý.
Túri: damytpaly sabaq
Ádisi: oı shaqyrý, oı qozǵaý, toptastyrý, suraq - jaýap, túsindirý t. b.
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, janýarlar sýreti, syzbalar, test tapsyrmalary.
Pánaralyq baılanys: ana tili, beıneleý óneri, qazaq tili, matematıka
Sabaq barysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi:
1. Kezekshi jaýaby.
2. Sabaqqa daıarlaý: Árbir adam - týysym, dosym, juraǵat,
Árbir sabaq - úırený, uǵý, ulaǵat.
Árbir isiń - tirlik, tirek, adamdyq,
Árbir sóziń - shyndyq, birlik, adaldyq.
İİ. Úı tapsyrmasyn suraý. 1. Sabaq bastalǵanǵa deıin bárine birdeı kóriný úshin balalardyń salǵan sýretterin ilip qoıý. Muǵalim bir sýretti tańdap alyp, sol sýrettiń avtory ne salǵanyn, ne týraly oqyǵanyn aıtady. Osylaısha 3 - 4 sýret taldanady.
2. Ótken sabaqty bekitý: - Eger janýarlar kóbeımese, tabıǵatta ne ózgeris bolar edi?
İİİ. Jańa sabaq. 1. Kirispe.
«Oı shaqyrý». Qaıyrymdylyq degen ne? (oqýshylar jaýaby tyńdalady)
«Toptastyrý».
Dostyq
Janashyrlyq
Qamqorlyq
Qaıyrymdylyq
Baýyrmaldyq
Kómek berý
Meıirimdilik
- Qaıyrymdylyq adamdardan basqa taǵy nelerdiń arasynda bolady? (oqýshylar jaýaby)
- Janýarlar bir - birine kómek kórsetetin ertegilerdi esimizge túsireıikshi («Mysyq, átesh jáne túlki», «Úıshik»)
- Olaı bolsa, balalar, janýarlardyń bir - birine qalaı kómek kórsetetini jaıly biletin bolamyz. Ol úshin «Janýarlardyń bir - birine qaıyrymdylyǵy» taqyrybyn oqıyq.
2. Maǵynany taný. Mátinmen jumys jasalady. Ol úshin mátindi úsh bólikke bólip, úsh top oqýshylaryna ishteı oqý tapsyrylady.
1 - top. Túlki, is - áreketi.
2 - top. Arqar, sýyr, shaqshaqaıdyń dostyǵy.
3 - top. Rıasyz kómek.
Slaıdty paıdalana otyryp ár toptan bir oqýshy shyǵyp, túsinigin aıtady.
3. Sózdik jumys. (Dáptermen jumys) Tuzaq - qus, ań ustaý úshin qyldan esip jasalatyn qural;
Shaqshaqaı - aqshyl, sur torǵaı;
Rıasyz - adal
4. Sýretpen jumys. A) Sýyr, arqar jáne shaqshaqaıdyń bir - birimen tyǵyz baılanysta tirshilik etýi.
Á) Adam men janýarlar arasyndaǵy qaıyrymdylyq.
B) Janýarlardy qorǵaý - basty mindetimiz. Qazaqstannyń Qyzyl kitabynda qorǵaýǵa alynǵan janýarlar týraly aıtyp ótý.
5. Derekter men dáıekter. (slaıdta)
Delfın - sútqorekti janýar, sýda ómir súredi. 30 - 40 - tan úıir bolyp júredi. Sýǵa batqan adamǵa járdem beredi. Bir delfın Jańa Zelandıadaǵy teńiz buǵazynan kemelerdiń ótýine 30 jyldaı kómektesken. Delfın - dostyqqa qushtar, oıynshyl janýar.
Qarlyǵash - eńbekker qus. Qarlyǵash esimdi qyzdar kóp. «Adam úı salýdy qarlyǵashtan, órmek toqýdy órmekshiden úırengen» dep, Demokrat aıtyp ketken. «Qarlyǵashtyń uıasyn buzǵan adamǵa qyryq túrli pále jolyǵady» degen joramal bar.
Aqqý - kóldiń kórki. Aqqý júrgen kól taza. Qyz balalar sándenip, taza júrýdi aqqýdan úırengen. Aqqý týraly qandaı qanatty sózder bar? (Aqqýdy atpaıdy, kıesi urady. Aqqýmen dos bolsań, júrgen jeriń pák bolar.)
Arystandar. Arystannyń adamǵa paıdaly jaǵy bar, eń aldymen olar haıýanattardyń aýrý, álsizderin jeıdi. Sondyqtan juqpaly aýrýlar keń taralyp kete almaıdy. Qazir arystandy aýlaýǵa tyıym salynǵan.
6. Shyǵarmashylyq tapsyrma. Úsh toptan úsh oqýshy shyǵyp, úsh túrli geometrıalyq fıgýra tańdap alady. Ol fıgýranyń artynda salynǵan janýardy basqa oqýshylarǵa sıpattap jasyrady.
7. Sen bilesiń be? (Maqal - mátelder)
- Dostyq, qaıyrymdylyq, meıirimdilik týraly qandaı maqal - mátelder bilesińder?
Biz degen - kómek,
Siz degen - ádep.
Qaıyrymsyz suńqardan,
Qaıyrymdy turymtaı artyq.
Qaıyr qylsań bútin qyl.
El alǵysyn alsań, eleýlisi bolarsyń. T. b.
İÚ. Oı qorytý: - Sonymen biz búgingi sabaqta ne bildik? (adamdar ǵana emes, janýarlar arasynda qaıyrymdylyq baryn bildik)
- Endi durys jaýapty tabyńdar: (test)
1.. Qanqyzdyń reńi qandaı?
A) saqtandyrǵysh
á) búrkenish
b) qorǵanysh
2. Úsh dos janýardy ata:
A) túlki, qoıan, qasqyr
á) aıý, jolbarys, borsyq
b) sýyr, arqar, shaqshaqaı
3. «Qaıyrymdylyq» sózine maǵynalas sózdi tap:
A) jaýyzdyq
á) meıirimdilik
b) qatygezdik
«Janýarlar tirshiligi» bólimi boıynsha sholý jasaý: (suraqtar)
1. Janýarlar tirshiligine qajetti jaǵdaılardy ata.
2. Kózi joq ómiri jaryq kórmeıtin janýar.
3. Shólge tózimdi janýarlar.
4. Jyrtqyshtar qoregin qalaı aýlaıdy?
5. Kóbelektiń reńi qandaı?
6. Ańdar nege jýynady?
7. Býnaqdeneliler ıisti qandaı múshesimen sezedi?
8. Kóbelek tamaqtyń dámin qalaı sezedi?
9. Qustarǵa óz tumsyǵynyń mańyzy qandaı?
10. Óz urpaǵyna qamqorlyq jasamaıtyn janýarlardy ata.(býnaqdeneliler, balyqtar, baqalar)
Úıge tapsyrma: mátindi oqyp, mazmunyn aıtýǵa daıyndalý, «Meniń úı janýarlarymen dostyǵym» taqyrybyna esse jazý.
Sabaqty aıaqtaý. Baǵalaý.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
