InfoHub Logo

Nýrımanova Laýra Alıbekovna

Jasóspirimderdiń ata - analaryna psıhologıalyq kómek (5 - 6 synyptarda ata - analar jınalysy)

Qurmetti analar men ákeler, qymbatty ájeler men atalar! Árbir ata - ana óz tájirıbesinen biledi: bala damýyndaǵy jasóspirimdik kezeńniń bastalýy onyń fızıologıasynyń, psıhıkalyq reaksıalary men minez - qulqynyń aıtarlyqtaı ózgerýimen baılanysty bolady. Psıhologtardyń jasóspirimdik shaqty daǵdarys jasy dep ataýy kezdeısoqtyq emes. Jáne bul daǵdarys balanyń ómirinde úsh jasta jáne 7 jasta bolatyn aldyńǵy jastyq daǵdarystardan aıtarlyqtaı dárejede erekshelenedi. Ol daǵdarystarmen salystyrǵanda jasóspirimdik daǵdarys áldeqaıda kúrdeli ári uzaqqa sozylatyn sıpatta bolady.

Kóptegen jaıttar jasóspirimniń ony qalaı jeńýine, ata - anasynan osyndaı qıyn kezeńde qandaı kómek alatyndyǵyna baılanysty bolady.
Birinshiden, dál osy ýaqytta eseıip kele jatqan adamnyń ata - anasymen bolashaq qarym - qatynasynyń sıpaty – olar jaqyn bola ma, senimge negizdelgen bola ma, syılastyqqa toly bola ma, osylar aıqyndalady. Nemese alshaqtaý bolady, emosıonaldyq salqyndyq, alystaý, tuıyqtyq paıda bolady, olar ómir boıy saqtalady, jáne otbasyndaǵy atmosferany buzyp, bolashaqta urys - keris pen janjaldarǵa sebepshi bolady.

Ekinshiden, dál osy jasóspirimdik shaq óz «Meniniń» kúshin qaırap, jeke tulǵanyń ózin - ózi baǵalaýyn qalyptastyrady, bul eresek ómirde adamnyń basty ishki qorǵaýshysy bolady jáne oǵan eń qıyn degen jaǵdaılardy abyroımen jeńýge múmkindik beredi.
Árbir ata - ananyń mindeti – balasynda bolyp jatqan ózgeristerge den qoıý, onyń ishki ýaıymdaryna meıirbandyqpen qaraý. Ózin «Barlyǵy qıyndyqpen eseıedi, onyń qıyndyǵy da ótedi, bári ózdiginen jónge keledi!» degen sózdermen aldarqatpaý.
Ózdiginen eshteńe túzelmeıdi! Tipti «problemasyz balalar» dep atalatyn eń momyn balalardyń ózi ata - ananyń meırimi men qoldaýyna muqtaj.

Biraq, ata - ana úshin joǵaryda aıtylǵan jaıttarǵa kerisinshe tym baqylaǵysh, balalaryna óz kómekterinsiz bir qadam jasaýǵa da ruqsat bermeıtin, olardyń oılary men qylyqtaryn ańdıtyn, onyń eresekterge tán qyzyǵýshylyqtary men qajettilikterin eskermeıtin tıran ata - anaǵa aınalmaý da óte mańyzdy.

Bundaı tıptegi ata - analar «Balam úshin neniń jaqsy ekendigin tek men ǵana bilemin!» degen pikirdi basshylyqa alady. Biraq, osyndaı qysym jaǵdaıynda ósken balaǵa bolashaqta ózi sheshim qabyldaý ońaıǵa soqpaıdy, sebebi árqashan ol úshin sheshimdi úlkender qabyldap kelgen.
Jasóspirimniń ata - anasynan balaǵa degen asqan qamqorlyq jáne óziniń tárbıelik mindetterinde qalaı barynsha tıimdi bolý kerektigin tereń túsiný talap etiledi.

Búgingi jınalysymyzdyń maqsaty – sizderge, qurmetti jasóspirimderdiń ata - analary, jasóspirimdik kezeńniń erekshelikteri týraly, balamen qarym - qatynasta bolatyn ókindirerlik qatelikterge, jasalýy ońaı biraq durystalýy qıynǵa soǵatyn qatelikterge urynbaýǵa múmkindik beretin erejeler týraly aqpar berý. Jasóspirimdik shaq – bala tulǵasynyń psıhologıalyq irgetasynyń negizgi komponentteri qalyptasatyn ýaqyt; onyń ómirlik maqsattarynyń, qundylyqtarynyń, qyzyǵýshylyqtarynyń búkil júıesin, nátıjesinde onyń bolashaqtaǵy jetistigin nemese jeńilisterin aıqyndaıtyn ýaqyt.