InfoHub Logo

H. Dosmuhamedov atyndaǵy Atyraý memlekettik ýnıversıteti
jýrnalısıka mamandyǵynyń III kýrs stýdenti Rahymǵalıeva Jańylhan
Jetekshisi: Jumabaeva Anarhan

Jastar — bizdiń qoǵamymyzdyń bir bólshegi, urpaǵymyzdyń jalǵasy. Jastardyń tárbıeli, salıqaly bolýy eń aldymen otbasylyq tárbıeden bastalady. Qazirgi tańda kóptegen jastar dinge bet buryp jatyr. Eger dindi dástúrli baǵytta ustansa nur ústine nur bolar edi. Paıǵambarymyz (s.a.ý) «din degen ne?», — degen suraqqa «din — kórkem minez», — dep jaýap bergen. Desekte, qazirgi keıbir jastarymyzdyń boıynda namaz oqyp, 5 paryzdyń birin oryndap júrsem degen oı ǵana. Álbette bul qate pikir bolyp tabylady. Din birinshiden adam balasyn jaqsylyqqa tárbıeleýi qajet. Biraq bizdiń keıbir jastarymyzdyń minez-qulqy óte nashar bolyp keledi. Qazirgi kóp jastar áleýmettik jeli arqyly ıaǵnı beıne, aýdıo jazbalardy sonymen qosa dinı saýattylyǵy bolmasa da tyńdap júrgenderi az emes. Egerde ımamdardan tikeleı bilim alsa bundaı jaǵdaılar kóp oryn almas edi. Bulaı aıtatyn sebebimiz áleýmettik jelisindegi barlyq ýaǵyzshylarǵa ruqsat etilmegen.

QMDB bekitken ýaǵyzshylardy ǵana tyńdap, bilim alsa jaqsy bolary aıdan anyq dep oılaımyn. Odan keıingi taǵy bir másele jastar dinniń túpki tamyryna barmaı jatady. Qazirgi kezde jastardy arbalaıtyn dúnıeler óte kóp. Olardyń biri jańa aıtyp ótkendeı áleýmettik jelileri onymen qosa televızor, uıaly telefon bul keıbir jastarymyzdyń teris baǵytqa ketýine sebepshi bolady. Qaqtyǵys aımaǵynda 900 ge jýyq Qazaqstan azamattary men azamatshalary júr. Qoǵamymyzdyń ary qaraı damýy ol bizdiń jastarymyzdyń qolynda. Dinı suraqtardy ımamdardan sonymen qatar arnaıy teologtar, dintanýshy mamandarynan alsa, jastardyń qatelesýi bolmas pa edi?! Taǵy da aıta keterlik jaıt otbasyndaǵy baılanys úzilip jatyr, bul degenimiz bala men ata-ananyń qarym-qatynasynyń bolmaýy. Otbasyn da ata-ana dinniń tórkinin ózderi biletinin jetkizip otyrsa nemese balasyn ózimen birge meshitke aparyp ımamdardan suratqany jón. Osylaısha jastardyń boıyna ımandylyq pen bilim alýdy úıretý kerek. Qaı dindi alsańyz da qulshylyqtan buryn moral turady. Moral degenimiz — minez-qulyq. Minez-qulyq durys bolmaı, jasalǵan qulshylyq tolyqandy bolmaıdy. Paıǵambarymyz (s.a.ý) ǵa:«Eń úlken baqytsyzdyq degen ne?», — degen kezde «ol teris minez-qulyq», — degen. Jastardy jan-jaqty azǵyryp jatqan teris aǵymdar kóp. Olardyń biri: tablıǵı jamaǵat, sáláfıler, egovo kýágerleri, t.b. Jastarymyz dástúrli «Ábý Hanıfa» mazhabyn ustaný arqyly eshqashan qatelespeıdi. Hrıstıan ókili úshin pravoslavıa dini bolyp bekitilgen.

---