InfoHub Logo

Jent — qysta da, jazda da buzylmaıtyn, árqashan óziniń nárliligi men dámdiligin saqtaıtyn, sondyqtan da kóshpeli halyqtyń dastarqanynan tıesili oryn alǵan ulttyq taǵam. Ol qazirgi kezde de óziniń qundylyǵyn joıǵan joq. Kerisinshe, kúndelikti súıip jeıtin taǵamdarymyzdyń birine aınalyp keledi.

Daıyndaý erekshelikterine qaraı jenttiń birneshe túri bolady. Jentti keıde «qazaq shokolady» deıdi. Al Orta Azıa halyqtary ony «sherbet» dep ataıdy. Jent sókke tortasynan aıyrǵan sarymaı, qant, irimshik qosyp, kelige túıip jasalady. Jylqy maıy men bal, irimshik aralastyryp ta daıyndaýǵa bolady.

Keıde oǵan qosylatyn komponentterdiń ishine óriktiń dáni men meıiz de kiredi. Sók ornyna onyń jarmasyn paıdalanýǵa da bolady. Óıtkeni sókti qolmen túıgende jarmalanyp ketken dánderi bólek aıyryp alynady. Sony nemese sókti dıirmenge irileý etip tartyp, jarmalap alyp qosýǵa bolady. Sókti dıirmenge tartqanda irileý etip jarmaqtaý úshin dıirmenniń ústińgi betiniń ortasyna ornatylǵan baqalaq aǵashty sál tómenirek (0,5-1,0 mm) túsirip qoıý kerek. Jent qospasynyń mólsheri, dámdiligi daıyndaýshynyń óz qalaýyna, sheberligine baılanysty. Jenttiń qandaı túri bolmasyn til úıiredi. Ony jeseń tábetiń ashylady. Al emdik qasıeti bolsa óz aldyna. Jent kóbinese qys aıynda daıyndalady.

Jentti az-azdan daıyndaýǵa da, birden kóp mólsherde daıyndaýǵa da bolady. Qospanyń eń negizgisi sók bolǵandyqtan qalǵandarynyń mólsherin soǵan beıimdep qosý kerek.

Jentti jasaǵanda 100 gram sókke 80 gram irimshik, 80 gram qytyrlaq nan nemese qýyrma, 80 gram bal, 80 gram qant, 350 gram sarymaı, 80 gram meıiz nemese kepken eriktiń eti, 100 gram untaqtalyp, qýyrylǵan jańǵaq ne órik dáni jáne 100 gram qurt qosyp janshylady nemese kelige túıiledi.

Eskertý: baldy qyzdyryp, sarymaıdy eritip tortasynan aıyryp qosý kerek. Daıyn bolǵannan keıin jent shamaly ýaqyt salqyndatyp qoıylady. Óıtkeni, kelige túıilgen kezde qospa qyzady. Salqyndaǵannan keıin ony ońaı kesip, ydysqa salý úshin pyshaqty shamaly qyzdyrǵan abzal. Jenttiń basqa túrlerin daıyndaǵanda da qospalardyń osy araqatynasyn saqtaý kerek.

Qazyjent

Sókke jylqynyń qazysyn, qant, irimshik qosyp janshyp jasalady. Eger sóktiń mólsheri 1-1,5 kg bolsa, onda 4 stakan irimshik, 2 stakan qazy maıy qosylady.

Janyshpa

Jarty kılogramm sókke 50-70 gram sarymaı, 50 gram qant aralastyryp, biraz janshylady. Sonan soń 3 as qasyq qaımaq quıyp, taǵy jaqsylap aralastyrylady. Qonaqqa beriler shaıdyń dastarqanyna qoıylatyn mundaı óte dámdi janyshpany qajetti mólsherde tez daıyndap alýǵa bolady.

Janyshpa talqanǵa irimshik, qatqan baýyrsaqtyń úgindisin, jemis, bal nemese qant qosyp ta daıyndalady.

Sútjent

Sútke buqtyrylǵan sókke sarymaı, qant, meıiz, qytyrlaq nan, qaımaq qosyp janshyp jasalady.

Shıkizat árkimniń qalaýynsha alynady.

---