InfoHub Logo

Bir saýdager jolaýshylap kele jatyp kesh bata shaǵyn bir meımanhanaǵa kelip túneıdi. Meımanhana ıesi oǵan bir pysqan taýyq, eki  jumyrtqa, jarty nan ákep beredi. Sonymen birge esegine jeterlik jem-shóp beredi.

Erteńinde tańerteń saýdager jolǵa shyǵarda, meımanhana qojaıynyna «esep-qısapty qaıtarymda jasaıyn» deıdi. Oǵan meımanhana ıesi maqul bolady.

Úsh aıdan keıin saýdager qaıtyp kelip, taǵy sol meımanhanaǵa túneıdi. Meımanhana ıesi taǵy bir pysqan taýyq, eki jumyrtqa, jarty nan beredi.

Erteńinde tańerteń saýdager jolǵa shyǵar aldynda meımanhana qojaıynyna:

— Esep jasańyz, qansha aqsha tóleıin? — deıdi. Meımanhana ıesi:

— Az eseptegenniń ózinde eki júz darhan beresiń, — deıdi. Saýdager muny estip qaıran qalady da:

— Esińiz aýysqannan saý ma, eki taýyq, tórt jumyrtqa qaıtip eki júz darhan bola qoıady? — dep suraıdy.

— Men sizge anyq esebin kórseteıin, — deıdi sonda meımanhana qojaıyny, — úsh aıdyń aldynda jegen taýyǵyń, eger kúnine birden jumyrtqalasa, qazirge deıin qansha bolar edi? Eger ol jumyrtqalardan balapan bastyrsa, qansha taýyq shyǵar edi? Odan olar taǵy jumyrtqalasa, áldeneshe myń darhannyń esebin shyǵarmas pa edi? Sen úshin tarta eseptedim, eki júz darhan degenim sol.

Ekeýi talasa-talasa aqyry qazyǵa barady.

Meımanhana ıesi qazynyń keńirdegine bildirtpeı semiz úırektiń bireýin júıtkitip jiberedi, sondyqtan kesim jasarda saýdagerden:

— Sen taýyqty jegen kezde oǵan aqsha tapsyrmaǵanyń raspa? — dep suraıdy.

— Ras, qaıtarda esep jasaımyn degen edim, — deıdi saýdager.

— Olaı bolsa, úsh aı ishinde ol eki taýyq, tórt jumyrtqasynan neshe myńdaǵan jumyrtqa óndirip almas pa edi, — deıdi qazy.

— Onyńyz ras, biraq onyń taýyǵy pysyrylǵan taýyq, jumyrtqasy pysqan jumyrtqa, — deıdi saýdager.

Qazy saýdagerdiń ózin aqtaý pikirine qulaq aspaıdy. Saýdager meımanhana qojaıynyna eki júz darhan tóleıtinine kózi jetkennen keıin abyrjyp qalyp, kesimdi sál keshiktirýin ótinedi. Qazy oǵan maqul bolady.

Bireýler saýdagerge Juqany izdeý jóninde keńes beredi. Sonymen ol Juqany taýyp istiń jaıyn egjeı-tegjeıli túsindire kelip, oǵan ózine aqtaýshy bolýdy aıtady. Juqa maquldyǵyn bildiredi.

Tergeý júrgiziletin kúni Juqa tergeý jasalatyn orynǵa ádeıi kelmeı qalady. Qazy Juqany shaqyrtyp alyp:

— Sen nege ýaqytynda kelmeısiń, bizdiń kóp ýaqytymyzǵa zıan salmadyń ba? — dep aqyrady.

Juqa buǵan jaıbaraqat jaýap berip:

— Myrza, ashýlanbańyz, keleıin dep jatqanymda menimen seriktesip egin salatyn dıhan kelip qalyp, menen bıdaı uryǵyn surady. Men oǵan burttyrylyp dánderi qaraǵaıdyń uryǵyndaı bolǵan bıdaıdan bir daǵaryn berdim. Byltyr bıdaıymyzdyń túsimi óte tómen boldy. Jartysyn oǵan berip, bajyǵa tapsyratynyn bajyǵa tapsyryp, uryqqa alyp qalǵanda maǵan jóndi eshteńe qalmady. Túsimniń tómendeý bolýyn dánsizdiginde dep bilip, men bıyl bıdaıdy sýda burttyryp dánin úlkeıtip berdim, osy sebepti keshigip qaldym, — deıdi.

Muny estip qazy qarqyldap kúlip ketedi de, qol astyndaǵylarǵa qarap:

— Pysqan bıdaıdy ekse, ónetindigin qaısylaryń estip edińder? Mıy bar adam bul sózge sener me? — deıdi.

Sonda Juqa qazynyń sózin ilip áketip:

— Olaı bolsa, pysqan taýyqtyń jumyrtqalaıtyny qalaı? Eki pysqan taýyq, tórt jumyrtqa jegen saýdagerge eki júz darhan tóleý kesimi laıyqty bolar ma? — deıdi.

Osylaısha, qazy kesimin kúshinen qaldyrady, saýdager óz jónine kete barady.

---