Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 5 kún buryn)
Jerdiń óz biliginen aınalýy. Kún men túnniń aýysýy jáne onyń sebepteri
Dúnıetaný 4 synyp
Taqyryby: «Jerdiń óz biliginen aınalýy. Kún men túnniń aýysýy jáne onyń sebepteri»
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdilik: jerdiń óz biliginiń aınalýy arqyly kún men túnniń aýysatyny týraly túsinik berý
Damytýshylyq: baqylaý, baıqampazdyq sóıleý tilin, sózdik qoryn damytý.
Tárbıelik: óz betterinshe tapsyrma oryndaýǵa, tıanaqty bolýǵa tárbıeleý.
Ótkizý ádisi: kórsetý, suraq - jaýap óz betimen jumys isteý, túsindirý.
Sabaq kórnekiligi: taqyryp mazmunyna saı sýretter, globýs, úılestirme qaǵazdar, syzba, ermeksaz, jip.
Sabaqtyń barysy:

I Uıymdastyrý kezeńi:
1. Amandasý, tanysý
- Sálemetsizder me, qurmetti, oqýshylar. Búgingi sabaqta kim joq?
2. Psıhologıalyq daıyndyq: - Balalar sabaǵymyzdy bastamas buryn kóńilimizdi kótereıik, boıymyzdy sergitip alaıyq. Ol úshin menimen birge qaıtalaımyz. Dúnıetaný jer shary,
Dúnıetaný el shary.
Aınalany baǵdarlap
Tabıǵatty zertteıik.
Jer baılyǵyn baǵalap
Qashanda eńbek eteıik

II. Úı tapsyrmasyn tekserý:
- Balalar, biz ótken sabaqta qandaı taqyryp óttik? (Globýs – Jerdiń dál úlgisi)
Ótken sabaq pen jańa sabaqty baılanystyrý
- Ne bilesiń? (jer týraly)
- Ne bildiń? (globýs)
- Ne bilgiń keledi? (Kún men túnniń aýysýy, jer biligi )

III Jańa sabaq
- Iá, durys aıtasyńdar biz búgin sendermen osy «Jerdiń óz biliginen aınalýy. Kún men túnniń aýysý jáne onyń sebepteri» jaıly ótetin bolamyz.
- Meniń qolymda ne tur? (globýs)
- Globýs ıaǵnı ol jer. Jer shar tárizdi dene, syrtyn atmosfera qaptap turady, kúndi aınalyp júredi, serigi – Aı, 6 materıkten turady, 4 muhıttan turady. Bul globýs ne isteıdi? (aınalady)
- Jerdiń óz biliginen aınalýynyń nátıjesinde Jer sharynyń betindegi kez kelgen núkte birden Kún túsip jarqyrap, endi birazdan keıin kóleńkege ketip otyrady. Ekinshi sózben aıtqanda, kún men tún aýysady.
Oı tolǵaý: bir jaǵy qarańǵy, bir jaǵy jaryq. Kún túsken jaǵy kúndiz, qarańǵy jaǵy tún bolady.
- Ne baıqadyńdar?
- Endi ne ózgeris boldy?
Oı tolǵaý: kún men tún aýysty. Jer óz biliginen batystan shyǵysqa qaraı 24 saǵatta bir ret aınalyp shyǵady. Jerdiń óz biliginen aınalyp shyǵýyna ketken ýaqyt táýlik dep atalady. Táýlik bir kún men bir túnnen turady.
- Balalar taqtada qandaı sýret tur, kún tártibiniń ıaǵnı bizdiń bir kúnimizdi qalaı ótkizetinimiz kórsetilgen. Osy kún tártibindegi talaptardy jaqsy oryndasańdar kúnderiń jaqsy ári paıdaly ótedi.
Qosymsha materıaldarmen tanystyrý:
1) Jer qalaı paıda bolǵan?
Jer gaz ben tozańnan turǵan. Bul shar sýyp qatty qabyrshaq paıda bolǵan.
2) Jer ǵaryshtan qandaı bolyp kórinedi?
Jasyl jáne qońyr daqtary bar ashyq kógildir tústi shar.
3) Jer ishinde ne bar?
Iadro bar, óte ystyq, óte qatty, oǵan burǵylaýmen jetý múmkin emes. +4000°S Odan soń mantıa boldy. Ol ystyqtaý jynystarynan jáne jartylaı Balqyǵan taý jynystarynan turady. Jer qyrtysy boldy.
4) Jerdiń magnıttik órisi
Jerdiń magnıttik planetanyń ishindegi qozǵalyspen óndirilgen onyń elektr toktarynan paıda bolady. Magnıttik órisi kózge kórinbeıdi.
5) Jerdiń ashylýy
Jerdi alǵash Eratosten degen grek matematıgi ashty.

Jerdiń óz biliginen aınalýy. Kún men túnniń aýysýy jáne onyń sebepteri. júkteý

You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama