InfoHub Logo

Kishi júzdiń atynan Rossıa patshasyna qaraýǵa qol qoıyp jáne patshamen kóńildes bolǵandyǵy úshin Nuraly hanǵa Syrym narazy bolypty. «Qalyń jurtqa aqyldaspaı, odan bıliksiz is qyldyń» dep ókpelepti. Nuraly Syrym batyrǵa qaryndasyn alǵan kúıeý eken. Bir kúni Syrym qonaqqa kelip, áńgimelesip otyryp Nuralydan:

— Jylqynyń torysy kóp pe, tóbeli kóp pe? — dep surapty. Oǵan Nuraly jaýap bere almapty.

Bul suraýdyń mánisi: «torysy» degeni — jylqynyń bar denesindegi túgin qazaq eline salystyrǵany. Tóbelin sol qalyń qazaq eliniń ishindegi úrkerdeı han-tóre tuqymyna salystyrǵany. «At tóbelindeı azǵana tóre attyń túgindeı tutas kópke aqyldaspaı is qyldyń, qazaq elin kóterip shabaıyn ba?» — degeni eken.

Sodan Syrym el aralap eldiń basty adamdarynan aqyl surapty. Aqyl suraǵan kisileriniń biri berish Aldar bıi eken. Bul týraly el aýzyndaǵy jyr bylaı bastalady:

— Handardyń eń aqyry Nuraly edi,
Tóreniń «Arqar» degen urany edi.
Han ulyn batyr Syrym shabarynda,
Aqyldy Aldar bıden surap edi...

Aldar bı: «Nuralyny kidirmeı shap, jyldam shappasań, han elge otrád shyǵaryp berekemizdi alady», — depti.

Sodan Syrym Nuralynyń aýylyn shaýyp alady. Nuraly qashyp oral kazaqtarynyń qoltyǵyna kirip tyǵylady.

Syrym sodan keıin Esim handy óltiredi. Esim handy óltirýi bylaı bolǵan: Esim han jylma-jyl elden alym-salyq alatyn ádetinde qyryq úıdi qaz-qatar tiktiredi eken. Nókerlerimen, alymshy kisilerimen sol úılerde jatady eken. Súıtip han tómengi Tompaq qalasynyń tusynda otyrǵanda, Syrym jansyz (tyńshy) salyp habar alyp turady. Han qaz-qatar kıiz úılerdiń birinen soń birine jatady eken. Tyńshy arqyly qaı úıde jatqanyn aldyn ala bilgen Syrym tań ata Esimdi tósekte óltirip, mal-múlkin shaýyp alypty.

Oqýǵa keńes beremiz:

Syrym batyrdyń sheshendik sózderi

Syrymǵa anasynyń aıtqany (I nusqa)

Baıbaqty Syrym batyrdyń ákesiniń atyn Dat dep qoıýdyń syry?

---